13 października 2024 roku SpaceX z powodzeniem przeprowadził piąty lot testowy swojego systemu Starship, co było jednym z najbardziej udanych i przełomowych wydarzeń w historii firmy. Misja, nazywana "Flight 5", obejmowała wiele skomplikowanych manewrów, w tym kluczowy moment przechwycenia boostera Super Heavy przez wieżę startową za pomocą specjalnych mechanicznych ramion, znanych jako "chopsticks".
To osiągnięcie jest kluczowe dla planów SpaceX dotyczących uczynienia ze Starship maszyny wielokrotnego użytku, co może znacząco obniżyć koszty podróży kosmicznych.
Podczas piątego lotu, booster Super Heavy został zaprojektowany tak, aby nie tylko odłączyć się od Starship, ale także wrócić do miejsca startu w sposób kontrolowany, gdzie wieża startowa uchwyciła go z imponującą precyzją. Booster musiał wykonać manewr "boostback", aby zmienić swój kierunek i precyzyjnie nawigować nad platformą lądowania. Następnie uruchomił swoje silniki w celu kontrolowanego hamowania i ostatecznie został uchwycony przez ramiona wieży w ciągu około siedmiu minut od startu.
Poprzednie misje Starship
Pierwsze cztery loty testowe Starship były pełne wyzwań i trudności, ale każdy z nich przynosił cenne dane, które SpaceX wykorzystał do dalszego udoskonalania systemu.
Pierwszy lot Starship (kwiecień 2023) zakończył się zaledwie po kilku minutach, gdy doszło do awarii separacji dwóch etapów rakiety. SpaceX podjął decyzję o celowym zdetonowaniu maszyny na dużej wysokości.
Drugi lot (listopad 2023) poprawił nieco rezultaty, jednak booster Super Heavy nie zdołał powrócić na miejsce startu, a Starship nie osiągnął zamierzonej orbity.
Trzeci test (marzec 2024) przyniósł lepsze wyniki, ale nadal brakowało precyzyjnej kontroli nad powrotem boostera, który ostatecznie wpadł do oceanu.
Czwarty lot (czerwiec 2024) był przełomowy, ponieważ po raz pierwszy booster wylądował z dokładnością do pół centymetra w wyznaczonym obszarze w oceanie, chociaż nadal nie udało się go przechwycić przez wieżę startową.
Znaczenie piątego lotu dla SpaceX i branży kosmicznej
Piąty lot Starship jest znaczący nie tylko dla SpaceX, ale także dla całej branży kosmicznej. Udane przechwycenie boostera Super Heavy oznacza, że SpaceX jest coraz bliżej stworzenia systemu rakietowego, który można szybko ponownie wykorzystać. Firma dąży do sytuacji, w której booster po wylądowaniu na platformie będzie mógł być natychmiast przygotowany do następnego lotu, co drastycznie skróci czas między kolejnymi misjami i zredukuje koszty związane z lotami kosmicznymi.
SpaceX ma ambitne plany dotyczące przyszłości Starship, które obejmują misje na Księżyc i Marsa. NASA wybrała Starship jako „pojazd”, który zostanie wykorzystany do lądowania astronautów na Księżycu w ramach misji Artemis 3, planowanej na 2026 rok. To osiągnięcie przybliża SpaceX do realizacji marzeń Elona Muska o umożliwieniu ludzkiej kolonizacji Marsa oraz otwarciu kosmosu na komercyjne i naukowe ekspedycje.
Wyjątkowość systemu Starship i Super Heavy
Starship i jego booster Super Heavy to najpotężniejsze rakiety, jakie kiedykolwiek zbudowano, zaprojektowane z myślą o pełnej i szybkiej reużywalności. Super Heavy jest znacznie większy niż znane już Falcon 9, co pozwala na przenoszenie większych ładunków na dalsze odległości. Booster nie posiada tradycyjnych nóg lądujących, co zmusiło SpaceX do opracowania innowacyjnego sposobu przechwytywania go za pomocą ramion wieży startowej. Takie rozwiązanie ma na celu jeszcze większą optymalizację procesu lądowania.
Wyzwania i przyszłość Starship
SpaceX nadal staje w obliczu wyzwań regulacyjnych i technicznych, które opóźniają niektóre misje. FAA (Federalna Administracja Lotnictwa) wymagała dodatkowych analiz środowiskowych oraz oceny wpływu sonicznych eksplozji związanych z powrotem boostera, co opóźniło wydanie licencji na lot piąty. Jednak firma nieustannie pracuje nad optymalizacją swoich procesów i zdobywaniem nowych pozwoleń, aby przyspieszyć tempo kolejnych testów.
Udane przechwycenie boostera i wszystkie dokonania piątego lotu są fundamentem dla przyszłych, bardziej złożonych misji. SpaceX planuje produkcję tysięcy rakiet Starship rocznie w swojej fabryce o powierzchni ponad miliona stóp kwadratowych. To ambitne przedsięwzięcie ma na celu wspieranie przyszłych misji nie tylko na Księżyc, ale także na Marsa, a nawet poza jego orbitę.
Adrian Pluta
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.