Już 27 lutego w Polsce, w historycznej Jabłonnie odbędzie się premiera niezwykłej antologii polskiej poezji współczesnej. Będzie to antologia poezji autorstwa Polaków rozproszonych po całym świecie. Autorami tych wierszy są niekoniecznie "zawodowi" poeci. Są to rodacy, którzy kiedyś wyjechali z Polski, ale też osoby mieszkające w kraju.
Sprawcą tego wydarzenia jest Robert Tondera, aktor Teatru Rampa, sam czasem chwytający za pióro.
"Wiosną zeszłego roku - mówił mi ostatnio - Teatr został zamknięty. Marzec, kwiecień to jest czas naszych najważniejszych spektakli, a tu - trzeba było zamykać".
Aktorzy, muzycy, scenografowie - wszyscy potracili pracę. Pamiętamy muzyków grających wiosną zeszłego roku na balkonach, na ulicach. On sam wrócił do poezji, na Facebooku przeczytał swój wiersz "Niekompatybilni". I tak się zaczęło. Myślał najpierw, by skrzyknąć poetów z gminy Jabłonna, czy choćby tylko ze wsi Skierdy... Ale już po kilku odcinkach jego "czytania czwartkowe" obejrzały na FB tysiące ludzi. Zaczęły przychodzić wiersze, oczywiście z Mazowsza, z Polski i z całego świata. Nikt by nie uwierzył, że w tych czasach tak nam potrzeba poezji! Wiersze czytane są co tydzień, w plenerze i w domu, poukładane w różne cykle, czasem zabawne, ułożone jak menu restauracji, a te zamknięte przecież!
"Niektórzy autorzy przysyłają swoje teksty po kilka razy, regularnie - mówi Robert Tondera. - Inni przysyłają linki do całej ich twórczości. Mam już przeczytanych 600 utworów, a pozostaje jeszcze 800".
To był pomysł syna, Rafala Tondery, by zrobić też kanał na YouTube. Tam nie widać ośmiu, czy więcej tysięcy wejść, jak na Facebooku, ale stale kilkaset osób tam zagląda. I nagrane są już 44 odcinki, w tym te zawierające nadesłane z Chicago wiersze Wojtka Glinkowskiego. Po nagraniu 50-tego odcinka Robert Tondera planuje złożyć drugi tom antologii. Wiersze przychodzą z Kanady, z krajów skandynawskich, z Wielkiej Brytanii, USA, Australii, z Wilna. Można w nich wyczytać opowieść o cierpieniu, o stracie bliskich, o bólu emigranta, który zostawił w Polsce rodzinę, a jednak nie wraca, bo wiadomo... trzeba zarabiać. Jest tam refleksja filozoficzna i odwieczne pytania o los, sens, byt. R. Tondera mówił mi, że zdecydowanie inne są wiersze autorów pochodzących np. z Wilna, z Kresów. Tam mówi się o patriotyzmie, o przywiązaniu do Polski, która od nich odeszła, zostawiła ich i najpewniej - nie wróci.
Wszystko to dzieje się - jak byśmy kiedyś powiedzieli - w czynie społecznym. Są osoby, które wysłały pieniądze, by w ogóle można było pomyśleć o wydaniu antologii drukiem. Jednak same przygotowania, wybór wierszy, nagrania do Internetu - wszystko darmo, z potrzeby... serca, chwili, w wyniku szaleństwa pandemii. Katarzyna Pietraszko założyła stronę internetową https://czytamwaszewiersze.wixsite.com/robert-tondera. Tak po prostu, by można było udostępnić informacje. Wydawcą książki jest firma "Duży Format", a jeśli po wydaniu antologii pozostaną jeszcze pieniądze, zostaną przeznaczone na akcję "Medycy na Ulicy". Łatwo zgadnąć, że chodzi o pomoc udzielaną osobom bezdomnym na ulicach.
Może jeszcze tak się stanie, że będziemy wspominać czas niewiarygodnych inicjatyw, które stały się dzięki temu, że twórcze osoby nagle zostały bez zajęcia, bez pracy, obowiązków, ale za to ze wspaniałym narzędziem w rękach. Nigdy przecież nie było tak łatwo przemówić naraz do całego świata.
Przydatne informacje:
Wiersze wysyła się na adres : Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Facebook: Ogrodowe czytania czwartkowe
YouTube: Czytam wasze wiersze /zwłaszcza odcinek 44 z wierszami W. Glinkowskiego i Władysława Jana Burzawy z USA/
Bonito.pl - księgarnia internetowa, która będzie Antologię rozprowadzać.
https://czytamwaszewiersze.wixsite.com/robert-tondera to strona internetowa z wiadomościami o całości.
W Internecie można też poszukać wywiadów z Robertem Tonderą, artykułów prasowych, również w prasie emigracyjnej, choćby z Londynu i...
Jeszcze jedna ważna rzecz: Robert Tonadera stworzył też Galerię Dziesiątka. Na FB Galeria prezentuje po 10 prac dziesięciorga artystów plastyków z dziesięciu krajów!
I co to będzie, kiedy Teatr Rampa wezwie Roberta Tonderę znowu do pracy? A podobno teatry w Polsce, w okrojonej postaci, ale - jednak - ruszają!
Idalia Błaszczyk
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
