Z Andrzejem Kulką w świat
Położenie geograficzne i klimat
Park Narodowy Doliny Cuyahoga obejmuje 35 kilometrów (22 mile) doliny rzeki Cuyahoga, płynącej pośród łagodnych, porośniętych lasem wzgórz w środku północnej części stanu Ohio, w pobliżu jeziora Erie. Rzeka Cuyahoga posiada swoje źródła zaledwie 50 km (30 mil) na wschód od miasta Cleveland, tuż obok jeziora, a jednak płynie w przeciwnym kierunku, na południe, następnie skręca na zachód i na północ tworząc długą na 145 km (90 mil) “literę U". Jej ujście do jeziora Erie znajduje się w centrum Cleveland. Powierzchnia tego niewielkiego parku wynosi ledwie 134 km kwadratowe (33 tys. akrów), z czego 79 km2 (19.5 tys. akrów) podlega rządowi federalnemu, a reszta nadal pozostaje w rękach prywatnych.
Park narodowy leży w całości w strefie klimatu umiarkowanego, kontynentalnego. Maksymalna średnia temperatura najcieplejszego miesiąca - lipca - wynosi 27C (81F), minimalna 17C (62F), dla najchłodniejszego stycznia odpowiednio +1C (33F) i -7 C (19F).
Rekordowo wysokie temperatury wynosiły 40C (104F) w lecie 1994, rekordowo niskie: -29C (-20F) w 1994 roku. Najwięcej opadów przypada na czerwiec 98.8 mm (3.89 cala), najmniej na luty: 58.2 mm (2.24 cala).
Rzeka Cuyahoga
Komunikacja
Park Narodowy Doliny Cuyahoga znajduje się w odległości 570 km (355 mil) od Chicago i 780 km (486 mil) od Nowego Jorku. Najwygodniejsze połączenie drogowe z obu wymienionych miast oferuje międzystanowa autostrada I-80. Najbliższe lotniska - podobnie jak i dworce autobusowe - znajdują się w pobliskim Cleveland i w Akron.
Najlepsza pora na zwiedzanie
Położenie geograficzne, ukształtowanie terenu i klimat powodują, że możemy odwiedzać dolinę Cuyahoga o każdej porze roku. Osobiście nie cierpię środka lata, gdy można trafić na tak wielki upał i wilgotność, że tracimy ochotę na jakąkolwiek aktywność. Najwdzięczniejszą porą do zwiedzania jest bez wątpienia koniec października/początek listopada, kiedy "złota jesień" ubarwia zróżnicowany drzewostan Ddoliny. Zima również potrafi zauroczyć, nawet... początkujących narciarzy, zarówno biegowych jak i zjazdowych!
Wiosenny las Cuyahoga
Zarys historyczny
Ludzie zamieszkiwali dolinę Cuyahoga od co najmniej 12 tysięcy lat. Indianie z plemienia Irokezów nazywali tą dolinę “Ka-ih-ogh-ha”, czyli po prostu “zakrzywiona, wygięta” (ang. crooked). To jakże trafne (gdy spojrzeć na mapę), nieco zmienione określenie zarówno doliny jak i rzeki pozostało do dzisiaj. Odcinek biegu rzeki od Cleveland do Akron służył Indianom jako część ważnego wodnego szlaku handlowego od jeziora Erie (czyli pośrednio od wszystkich Pięciu Wielkich Jezior) poprzez zlewnię rzeki Tuscarawas po dolinę rzeki Ohio i dalej na południe do Mississipi. Dla lokalnych Indian były to tereny politycznie neutralne, gdzie członkowie różnych plemion mogli się swobodnie poruszać.
Pierwsi Europejczycy dotarli w te okolice w XVII wieku, nanosząc na mapy Cuyahoga jako dolinę świetnie nadającą się do zamieszkania. Pierwszą stałą osadę - Pilgerruh - założyli Morawianie u ujścia strumienia Tinkers Creek do rzeki Cuyahoga. Osadnictwo na dużą skalę rozpoczęło się dopiero od 1786 roku, kiedy to kolonia (dzisiejszy stan) Connecticut “zarezerwowała” dla swoich obywateli 3.5 mln akrów tzw. Western Reserve w Ohio. Dziesięć lat później przybył tutaj Moses Cleaveland jako specjalista d.s. nieruchomości firmy Connecticut Land Company i założył miasto, które dzisiaj w swojej nazwie nosi jego nazwisko. Na mocy traktatu z Indianami tereny młodych Stanów Zjednoczonych rozciągały się do rzeki Cuyahoga. Obszar na zachód, według tego dokumentu, aż do 1805 roku należał - do Indian!
Skalny zakamarek
Duże znaczenie dla rozwoju komunikacji na zachodnich rubieżach ówczesnych Stanów Zjednoczonych miało otwarcie w 1827 roku kanału Ohio & Erie łączącego Cleveland z Akron, wzdłuż biegu rzeki Cuyahoga. Wcześniej Ohio było odległą prowincją, gdzie dostarczenie produktów rolnych na jakikolwiek rynek było praktycznie niemożliwe. Dopiero kanał łączący jezioro Erie z rzeką Ohio otworzył stan Ohio dla całego Wschodu USA. Miasteczka leżące wzdłuż kanału, a zwłaszcza Cleveland, przeżyły nieprawdopodobny wzrost; osadnicy, farmerzy, myśliwi, poszukiwacze przygód przybywali ze Wschodu szukając nowych szans życiowych. Ekspansja na Zachód nabrała rozmachu. Równolegle do prastarych wodnych dróg handlowych ruszyła budowa linii kolejowej w stronę obiecujących terenów przyszłej wielkiej metropolii Chicago.
W latach 60. XIX stulecia kolej skutecznie przejęła rolę najważniejszego środka komunikacji zachodniego pogranicza kraju, przyczyniając się do ostatecznego upadku kanału Ohio & Erie. Dolina Cuyahoga na powrót stała się okolicą rolniczą, i - w narastającym stopniu - rekreacyjną. Budownictwo domów jednorodzinnych wkraczające coraz głębiej w Dolinę tak od strony Cleveland jak i Akron doprowadziło na początku lat 60. XX wieku do walki we władzach stanowych o objęcie prawną ochroną tego niewielkiego, lecz jakże ważnego fragmentu Ohio. Rząd stanowy wkrótce później wystąpił o protekcję rządu federalnego doprowadzając do powstania w 1974 roku rezerwatu przyrody Cuyahoga Valley National Recreation Area, przemianowanego w październiku 2000 roku na park narodowy. Będąc sumiennym fanatykiem nieskazitelnej przyrody, osobiście nie uważam, żeby Dolina Cuyahoga zasługiwała na status parku narodowego, może co najwyżej "parku miejskiego", ale w dzisiejszych czasach każdy, nawet najmniejszy i przyrodniczo chroniony obszar naprawdę się liczy dla ochrony naszej planety Ziemi! Dlatego właśnie pozwoliłem sobie na użycie umownej nazwy tego parku jako "klejnot - zaledwie - półszlachetny"!
Wodospad Brandywine w zimie
Tekst i zdjęcia: Andrzej Kulka. Autor jest zawodowym przewodnikiem i właścicielem chicagowskiego biura podróży EXOTICA TRAVEL, organizującego wycieczki po całym świecie, z Parkiem narodowym Doliny Cuyahoga włącznie, wiosną i jesienią 2022. Bliższe informacje i rezerwacje: EXOTICA TRAVEL, 6741 W. Belmont, Chicago IL 60634, tel. (773) 237-7788, strona internetowa: www.andrzejkulka.com.