Z Andrzejem Kulką w świat
Fauna w Parku Narodowym Everglades obfituje nie tylko we wspomniane już aligatory; z innych zwierząt można tutaj spotkać: jelenie, rzeczne wydry, żbiki, szopy pracze, oposy oraz pancerniki. Występują tu również pumy i czarne niedźwiedzie (baribale), ale spotkania z nimi to - na szczęście - wielka rzadkość. Nie można nie wspomnieć o gadach, licznych w parku, dla których bagna stanowią fantastyczne miejsce dla życia i rozwoju. Chodząc po odległych ścieżkach Everglades musimy stąpać ostrożnie zdając sobie sprawę z obecności jadowitych gatunków węży, takich jak grzechotniki (rattlesnake), koralówki (eastern coral snake) i mokasyny błotne (cottonmouth). Od lat problemem stały się pytony birmańskie, kilkanaście lat temu nielegalnie puszczone przez ludzi do ekosystemu Everglades. Pyton jest dusicielem, który w warunkach klimatycznych południa Florydy szybko się rozmnaża, a jego populację w Everglades ocenia się obecnie na minimum 100 tysięcy sztuk. Rekordowy pyton schwytany w 2019 osiągnął imponujący rozmiar 5.76 metra długości! Dla uspokojenia trzeba dodać, że węże są trudne do wypatrzenia, gdyż świetnie się maskują i zazwyczaj unikają ludzi.
Dużą estymą darzą Everglades miłośnicy ptactwa, od jesieni do wiosny jest to bowiem miejsce zimowania ptaków z północnej i centralnej części kontynentu. Występują tutaj piękne, różowe flamingi, ibisy, łyżkodzioby, pelikany, żurawie, czaple, kormorany, bociany, zimorodki, sowy, kurki wodne, wężownice i tysiące innych egzotycznych ptaków. Bogactwo czapli i żurawi przyprawia o zawrót głowy, okazyjnie widać sokoły, jastrzębie rybołowy i orły bieliki.
Wody Everglades mają swoje odwieczne tajemnice. Oprócz typowych dla USA słodkowodnych przedstawicieli występuje tutaj "przedpotopowy" w swoim wyglądzie florydzki gar. Gdy, dla porządku, z wodnych zwierząt dodamy jeszcze żółwie i manaty, to otrzymamy w miarę pełny obraz lokalnej fauny.
Flora Everglades jest wyjątkowa, dominują pokrywające wodę trawy, a na wyniesionych jak wyspy obszarach (hammocks) widnieją cyprysowe i sosnowe zagajniki. Pośród nich dostrzegamy orchidee, bromeliady, lilie i lobelie, na powierzchni często unoszą się całe kobierce wodnych hiacyntów.
Morskie wybrzeża parku porastają namorzyny (mangrowce); ciekawe rośliny, które jako nieliczne w świecie dostosowały się do życia w warunkach brachicznych, mogąc żyć zarówno pośród słonej jak i słodkiej wody. Gęste zarośla mangrowców tworzą unikalny ekosystem, kluczowy dla rozwoju larw i młodocianych osobników.
Everglades - pomimo przyrodniczego bogactwa - nigdy nie był środowiskiem przyjaznym dla człowieka. Nawet odporni na wszelkie przeciwności losu Indianie nie budowali wiosek na terenie obecnego Everglades wybierając morskie wybrzeża za miejsca bardziej odpowiednie do życia. Indianie mieszkali w tym regionie od co najmniej dwóch tysięcy lat, a kiedy na początku XVI wieku przybyli tutaj hiszpańscy konkwistadorzy, ich populacja sięgała trzech tysięcy. Należąc do plemion Tequesta oraz Calusa byli masowo przewożeni do Hawany celem nawrócenia na chrześcijaństwo, ostatnich Indian wywieziono z Florydy w 1763 roku, kiedy Hiszpania przekazała Florydę w ręce Anglików.
Armia amerykańska stoczyła trzy brutalne wojny (1816-1858) z Indianami Seminole, wypychając ich na dalekie południe Florydy, skąd zostali zmuszani do wyjazdu do powstających rezerwatów w Oklahomie. Około pięciuset Indian odmówiło jednak opuszczenia swoich terenów i po latach zaciekłych walk otrzymali w końcu zgodę władz na pozostanie w regionie bagien Everglades, gdzie żaden biały osadnik nie chciał żyć. Seminole mieszkają tam do dzisiaj, dumni ze swojej historii, kultywując odwieczne tradycje. Ich tereny przylegają od północy do Parku Narodowego Everglades.
Wraz z ukończeniem w 1896 roku linii kolejowej łączącej miasta Wschodniego Wybrzeża z południem Florydy doszło do szybkiego rozwoju metropolii Miami. Wzrosło zapotrzebowanie na nowe tereny pod zabudowę i do uprawy roli. Wrażliwy ekosystem Everglades uległ poważnemu zagrożeniu, co na szczęście zostało w porę dostrzeżone przez wpływowych miłośników przyrody, pracowników gazety Miami Herald: Johna Pennencampa oraz Ernesta Coe. Koordynując działania zakupu prywatnych terenów Everglades z darowiznami i postanowieniami Kongresu doprowadzili w 1947 roku do powstania Parku Narodowego Everglades.
Tekst i zdjęcia: Andrzej Kulka. Autor jest zawodowym przewodnikiem i właścicielem chicagowskiego biura podróży EXOTICA TRAVEL, organizującego wycieczki po całym świecie, z Parkiem Narodowym Everglades włącznie, zimą oraz wiosną 2020/21. Bliższe informacje i rezerwacje: EXOTICA TRAVEL, 6741 W. Belmont, Chicago IL 60634, tel. (773) 237 7788, strona internetowa: www.andrzejkulka.com.
