W północno-wschodniej części Parku, blisko granicy z Kanadą, znajduje się licząca około 25 mieszkańców osada Chisana. Tam właśnie w 1913 roku miała miejsce ostatnia na Alasce gorączka złota. W latach rozkwitu było to bodajże największe w świecie skupisko domów z drewnianych bali (400 sztuk). Kilka z nich zostało odrestaurowanych przez służby parkowe. Dostęp do Chisana zapewniają małe samoloty.
Wizyta w opuszczonej w 1938 roku kopalni Kennecott jest pouczającą lekcją historii, czasów nowych odkryć, innowacji technologicznych, politycznych i ekonomicznych uwarunkowań przed i po I wojnie światowej. To także historia wzrostu jednej z największych fortun XX wieku, międzynarodowej korporacji kontrolowanej przez rodzinę Vanderbiltów.
UWAGI
Firmy wypożyczające samochody w Anchorage nie zezwalają na jazdę ani do McCarthy, ani wzdłuż Nabesna Road. Poruszamy się całkowicie na własne ryzyko, zachowajmy więc daleko idącą ostrożność.
Czerwiec i lipiec to okres kwitnienia polnych kwiatów i zarazem... szczyt rozwoju komarów.
Planując pieszą wędrówkę poprzez bezdroża Wrangell St. Elias, gdzie ewentualna pomoc może być bardzo daleko, musimy wziąć pod uwagę m.in. następujące wskazówki:
- Należy zawczasu zaplanować trasę stosownie do możliwości i przewidywanej pogody.
- Umiejętność czytania mapy i wskazań kompasu jest konieczna.
- Trzeba zabrać dodatkową żywność i niezbędny sprzęt na wypadek niespodziewanego przedłużenia wycieczki.
- Bardzo poważnie należy potraktować zagrożenie ze strony niedźwiedzi, zarówno czarnych (Ursus americanus) jak i grizzly (Ursus arctos).
- Równie serio trzeba traktować niebezpieczeństwo wychłodzenia organizmu. Warto mieć zawsze ciepłą i nieprzemakalną odzież! Szczególnie dużą uwagę należy poświęcić bezpiecznemu przekraczaniu lodowcowych rzek; rwących, zamulonych, niekiedy głębokich, o niewidocznym dnie i zaskakująco zimnych.
NIEDŹWIEDZIE
Są pięknymi, ale i potencjalnie niebezpiecznymi zwierzętami występującym wszędzie w parku z wyjątkiem najwyższych szczytów i lodowców. Umiejętność zachowania się w pobliżu niedźwiedzia może okazać się kluczową dla naszego zdrowia i życia. Proszę, aby wziąć pod uwagę kilka poniższych uwag:
- Najlepiej jest UNIKNĄĆ spotkania z niedźwiedziem, bacznie obserwując okolicę i szukając znaków wskazujących na jego obecność.
- Trzeba zachować wzmożoną ostrożność w miejscach, gdzie niedźwiedzie mają dużo pożywienia (np. polany pełne jagód, strumienie z setkami łososi na tarle...).
- Idąc trzeba zachowywać się głośno; śpiewać, rozmawiać, używać dzwonków przytroczonych do plecaka lub kijka. Na Alasce nie sprawdza się określenie “leśna cisza”. Przydatna może się okazać puszka z gazem pieprzowym w aerozolu.
- Należy wędrować w zwartej grupie.
- Przechowywać żywność (i inne pachnące produkty, jak mydło czy pasta do zębów) z dala od namiotu, najlepiej w zapachoszczelnych pojemnikach lub podwieszoną wysoko na drzewie, daleko od pnia.
- Przyrządzać posiłki / gotować co najmniej 100 metrów od namiotu.
Jeżeli znienacka napotkamy grizzly, który nas jeszcze nie zdążył zauważyć, należy ostrożnie wycofać się, obserwując zwierzę przez cały czas. Jeśli niedźwiedź nas zobaczył, trzeba przystanąć i pomachać wysoko wzniesionymi rękami pokazując nasze sztucznie w ten sposób powiększone rozmiary. Absolutnie nie wolno uciekać, nawet na solidne drzewo (grizzly umie się wspinać), pamiętając, że swoją potężną siłą potrafi on obalić niejeden na pozór solidny pień. Po pierwsze; niedźwiedź jest zawsze szybszy od nas, po drugie możemy go instynktownie nakłonić do pogoni. Jeżeli grizzly nie wykazuje nami zainteresowania, próbujemy się powoli wycofać. Jeżeli miś zbliża się do nas, trzeba uparcie pozostawać na swoim miejscu, machając zwolna rękami i przemawiać do zwierzęcia mocnym, spokojnym, pewnym siebie głosem. Ma to na celu uświadomić niedźwiedziowi, że nie jesteśmy łosiem, reniferem ani żadną z jego typowych ofiar, lecz człowiekiem. Kiedy atak jest mimo naszych wysiłków nieunikniony, pozostaje nam tylko upaść na ziemię i udawać martwego, zwinąwszy się w kłębek, ochraniając rękami szyję. Niedźwiedź czarny, jako bardziej płochliwy, potrafi dać się odstraszyć przez rzucanie kamieni, okrzyki i tłuczenie w garnki. Jeżeli jednak zaatakuje, trzeba walczyć do upadłego, zupełnie odwrotnie niż w przypadku grizzly. Z chwilą, kiedy niedźwiedź nauczy się kojarzyć człowieka/kemping/wygiętą wędkę/samochód z łatwością zdobycia pożywienia, staje się niebezpiecznym zwierzęciem, którego należy zlikwidować zanim dojdzie do tragedii.
Tekst i zdjęcia: Andrzej Kulka. Autor jest zawodowym przewodnikiem i właścicielem chicagowskiego biura podróży EXOTICA TRAVEL, organizującego wycieczki po całym świecie, z Alaską włącznie, przez całe lato 2022. Bliższe informacje i rezerwacje: EXOTICA TRAVEL, 6741 W. Belmont, Chicago IL 60634, tel. (773) 237 7788, strona internetowa: www.andrzejkulka.com/alaska.htm
