Mija właśnie pierwszy rok administracji Trumpa. Wszyscy robią podsumowania jego działalności, więc robimy to również my, z perspektywy zmian w prawach i procedurach imigracyjnych. Ponieważ zmian jest wiele, podzielę podsumowanie na dwa artykuły. Następny w przyszłym tygodniu.
Najbardziej pozytywnym wkładem Trumpa jest to, że zostawił dobre zmiany w prawie imigracyjnym pozostawione nam przez administracje Obamy, mianowicie waivery.
Waivery. Jak już pisałam na łamach “Monitora”, prezydent Obama wprowadził procedurę provisional waiver. Dzięki tej procedurze każda osoba, która jest nielegalnie w USA, może, jeśli ma małżonka lub rodzica, którzy są obywatelami lub rezydentami (posiadaczami zielonej karty) USA, starać się o pobyt stały przez sponsorowanie przez pracę lub rodzinę, a nawet wylosowaną loterię wizową. Osoby takie do tej pory były zablokowane, ponieważ nie mogły starać się o pobyt stały w USA będąc nielegalnie. Teraz mogą złożyć petycję imigracyjną przez pracę (szybsza) lub rodzinę (dłuższa), wystąpić tu, w USA, o waiver (przebaczenie nielegalnego pobytu lub nielegalnego wjazdu) na podstawie krzywdy dla małżonka lub rodzica, a następnie z waiverem wyjechać do Polski na samo interview o pobyt stały. Waiver ten przebacza nielegalny pobyt, nielegalną pracę, nielegalny wjazd do USA, i powoduje, że interview w konsulacie jest w zasadzie formalnością. Program ten nie został przez Trumpa zmieniony. Wręcz przeciwnie, znacznie skróciły się okresy procesowania waiverów, w tej chwili, tylko około 3-4 miesięcy od złożenia.
Sponsorowanie przez pracę lub rodzinę jest nadal możliwe również dla osób, których ostatnim statusem był status D/S, a wiec Duration of Status, jest to w przypadku wizy F-1, F-2 (wizy studenckie), J-1/J-2 (wizy wymiany kulturalnej), nawet jeśli od lat nie chodzą już do szkoły lub wiele lat temu skończyły program, na podstawie którego otrzymały daną wizę. Osoby takie nie gromadzą tzw. nielegalnej obecności, i dzięki temu mogą być sponsorowane na pobyt stały z odbiorem wizy imigracyjnej w konsulacie, bo nie mają 10-letniego zakazu powrotu. Mogą to robić zarówno osoby, które wjechały na wizy F lub J, jak również te, które zmieniały status na status F lub J już tutaj, w USA. Wyjątkiem są osoby, które były w deportacji, lub te, które z duration of status F lub J próbowały przejść na inny status i dostały odmowę. Również osoby, które wjechały do USA na paszporcie kanadyjskim, nawet wiele lat temu, jeśli nie dostały karteczki wjazdowej I-94, to nie akumulują nielegalnej obecności i mogą starać się o pobyt stały przez sponsorowanie przez pracę lub rodzinę z wyjazdem do konsulatu, ponieważ nie maja zakazu powrotu.
Również dobrą wiadomością jest to, ze procesowanie w Departamencie Pracy dalej idzie sprawnie (oprócz aplikacji o określenie stawki, które są opóźnione) i nie ma opóźnień w kategoriach sponsorowania przez pracę, co powoduje, że dla osób, które kwalifikują się na wyżej wymieniony waiver, bo mają rodziców lub małżonków obywateli lub rezydentów USA, lub osoby, których ostatnim statusem była wiza F lub J, najszybszą drogą do pobytu stałego jest właśnie sponsorowanie przez pracę, co mogą robić, nawet jeśli mają już wcześniej złożone sponsorowanie przez rodzinę.
Trump wycofał program DACA
5 września 2017 prezydent Trump niestety wycofał wprowadzony w 2012 roku przez prezydenta Obamę program DACA, który dawał dzieciom imigrantów możliwość starania się o pozwolenie na pracę i ochronę przed deportacją.
Program DACA wprowadzony został przez prezydenta Obamę jako czasowa pomoc imigracyjna dla dzieci znanych jako Dreamers, które przyjechały do USA przed 16 rokiem życia, uczęszczały do szkoły, skończyły 15 lat i nie miały poważnych wykroczeń kryminalnych. Ponieważ Kongres USA pomimo wielu obietnic, ociągał się z wprowadzeniem reformy imigracyjnej, która dawałaby takim dzieciom status rezydenta w USA, prezydent Obama wprowadził swym dekretem tymczasowy program zapewniający takim dzieciom ochronę przed deportacją i możliwość starania się o pozwolenie na pracę. Z programu tego skorzystało około 800,000 imigrantów.
Podczas swojej kampanii wyborczej Trump ogłosił, że jeśli zostanie wybrany, to wycofa program DACA od razu. Nie zrobił tego jednak natychmiast. Problem polegał na tym, że ponad 60% obywateli USA popiera ten program i uważa, że dzieciom imigrantów, które przyjechały tutaj nie mając wpływu na swoje losy i nie ze swojej winy są w USA nielegalnie, powinien przysługiwać legalny status. Stąd Trump zdecydował się nie ruszać programu DACA, dopóki kilku republikańskich gubernatorów nie ogłosiło, że będzie sądzić administrację Trumpa, jeśli nie wycofa programu DACA. Pod tą presją polityczną, prezydent Trump postanowił jednak wycofać program DACA.
Trump wycofał DACA z dniem 5 września 2017, ale część programu będzie kontynuowana do 5 marca 2018. Jak będzie to wyglądać? Otóż memorandum ogłoszone przez DHS (Department of Homeland Security) mówiło następująco:
1) żadne wstępne (initial - składane po raz pierwszy) podanie o program DACA nie będą już procesowane, jeśli wpłynęły po 5 września 2017.
2) wstępne aplikacje o DACA, które wpłynęły do 5 września 2017 będą procesowane, i jeśli spełniają wymagania ustalone przez program DACA w 2012 roku, będą zatwierdzane.
3) aplikacje o przedłużenie statusu DACA (extensions), które wpłynęły do 5 września 2017, będą procesowane, i jeśli spełniają wymagania ustalone przez program DACA w 2012 roku, będą zatwierdzane.
4) aplikacje o przedłużenie statusu osób, których poprzednio przyznany status DACA kończy się między 5 września 2017 a 5 marca 2018 będą procesowane, ale musiały być złożone przed 5 października 2017. Jeśli nie były złożone do 5 października 2017, to przepadły.
5) aplikacje osób, których poprzednio przyznany status DACA kończy się po 5 marca 2018 nie będą już mogły tego statusu przedłużyć.
6) poprzednio przyznany status DACA i pozwolenia na prace będą honorowane przez biuro imigracyjne do daty skończenia się ich ważności.
Przyszłość programu DACA zależy więc wyłącznie od Kongresu USA. A ostatnio Kongres nie kwapił się z wprowadzeniem tego programu. Jest w Kongresie plan ustawy o przyznanie osobom z programu DACA pobytu stałego, ale republikanie odmówili na razie współpracy nad tym projektem. Obiecali, że wrócą do tematu w styczniu 2018, ale istnieje obawa, że program DACA będzie musiał być częścią jakiegoś kompromisu, który może wymagać większego budżetu dla imigracyjnego wydziału ścigania i deportacji.
W międzyczasie wiele osób z programu DACA może kwalifikować się na wyżej wymienione waivery, i rozpocząć drogę sponsorowania przez rodzinę lub pracę. Wiele z tych osób było również na wizach F-2 lub J-2 jako dzieci osób na wizach F-1 i J-1, i również mogą się kwalifikować na sponsorowanie.
W przyszłym tygodniu o nowych praktykach deportacyjnych administracji Trumpa i innych zmianach administracyjnych.
Agata Gostynska Frakt
Adwokat imigracyjny i rodzinny
Tel.: 312-644-8000
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
