Kwestia, która często powoduje zamieszanie podczas spraw rozwodowych, to kwestia zmieszanego majątku („commingled property”). Na dodatek, w praktyce sędziowie mają różne opinie na temat tego, kiedy ‘roszczenie o wkład’ („contribution/reimbursement claim”) jest odpowiednie, a kiedy nie. Dlatego też decyzje poszczególnych sędziów znacznie się od siebie różnią.
Pomocne może być rozpoczęcie od zdefiniowania, czym ‘roszczenie o wkład’ nie jest. Nie jest twierdzeniem, że składnik majątku stanowi majątek pozamałżeński („non-marital property”) jednego lub drugiego współmałżonka. ‘Roszczenie o wkład’ rozpoczyna się raczej od niekwestionowanego powszechnego zrozumienia, że majątek małżeński („martial property”) oraz majątek pozamałżeński zostały zmieszane i należy ustalić, do jakiej części majątku każdy ze współmałżonków jest uprawniony.
Roszczenie o wkład jest zasadniczo roszczeniem o remburs („reimbursement”). Statut w stanie Illinois określa zasady w następujący sposób
Zmieszany majątek małżeński oraz pozamałżeński traktuje się w następujący sposób, chyba że współmałżonkowie postanowili w umowie (np. w intercyzie) inaczej:
(1)(A) Jeżeli majątek małżeński oraz pozamałżeński zostaną zmieszane w wyniku wniesienia jednego majątku do drugiego, stosuje się, co następuje:
(i) Jeżeli wniesiona kategoria majątku (np. spadek, czyli majątek pozamałżeński) utraci swoją tożsamość („identity”), wniesiony majątek przekształca się („transmutes”) w kategorię majątku otrzymującą ten majątek (np. majątek małżeński), z zastrzeżeniem postanowień ust. (2) niniejszej podsekcji.
(ii) Jeżeli wniesiony majątek zachowuje swoją tożsamość, nie ulega przekształceniu i pozostaje własnością wnoszącego ten majątek współmałżonka.
(1)(B) Jeżeli majątek małżeński oraz pozamałżeński zostaną zmieszane z nowo nabytym majątkiem, co spowoduje utratę tożsamości wnoszących wkład, zmieszany majątek uważa się za przekształcony w majątek małżeński, z zastrzeżeniem postanowień ust. (2) niniejszej podsekcji.
(2)(A) Jeżeli jedna kategoria majątku (np. pozamałżeński majątek męża) wnosi wkład do innej kategorii majątku (np. majątek małżeński), wnosząca kategoria zostanie zwrócona z kategorii otrzymującej wkład, bez względu na jakąkolwiek transmutację. Żaden taki zwrot nie zostanie dokonany w przypadku wkładu, którego nie można zidentyfikować na podstawie jasnych i przekonujących dowodów („clear and convincing evidence”) lub który był prezentem. Sąd może zarządzić zwrot z majątku małżeńskiego podlegającego podziałowi albo może nakazać zastaw („impose a lien”).
Aby ułatwić zrozumienie, co to wszystko oznacza, wykorzystamy przykład kont bankowych. Załóżmy, że mąż i żona mają wspólne konto bankowe, na które deponują swoje wypłaty podczas małżeństwa. Jest to także konto, z którego płacą miesięczne opłaty. Konto to z pewnością zostałoby uznane za majątek małżeński.
Załóżmy, że podczas małżeństwa mąż dziedziczy kwotę pieniędzy po śmierci wujka. Zgodnie z prawem stanu Illinois odziedziczone pieniądze uważa się generalnie za majątek pozamałżeński – lecz zależy, co mąż zrobi z tymi pieniędzmi. W przypadku, kiedy mąż nie trzyma pieniędzy nabytych w spadku na odrębnym koncie bankowym, na którym można by ten majątek łatwo zidentyfikować jako spadek – majątek pozamałżeński – załóżmy, że mąż wpłaca pieniądze otrzymane w spadku na konto bankowe, którego współwłaścicielami są mąż i żona. Następnie współmałżonkowie w dalszym ciągu wpłacają swoje wypłaty na to konto i płacą z niego rachunki.
Ponieważ pieniądze są wymienne („fungible”), gdy już część z nich zostanie wydana, nie będzie możliwości sprawdzenia, które ‘dolary’ zostały wydane ze spadku, a które z wypłat współmałżonków. Jest to scenariusz, o którym mówi prawo jako przykładzie zmieszania majątku małżeńskiego i pozamałżeńskiego, co skutkuje utratą tożsamości majątków. Prawo stanu Illinois wyraźnie stanowi, że pieniądze na tym koncie, w tym spadek pozamałżeński, zostają zamienione na majątek małżeński.
Jednak w tej hipotetycznej sytuacji mąż może wystąpić z wnioskiem o zwrot kosztów, zwanym potocznie ‘roszczeniem o wkład’. Zgodnie z prawem, aby odnieść sukces, mąż musiałby powiązać pieniądze pozostałe na koncie do spadku i musiałaby to zrobić na podstawie jasnych i przekonujących dowodów („clear and convincing evidence”) – co stanowiłoby większy ciężar dowodu („burden of proof”) niż jest to zwykle wymagane w sprawach cywilnych.
Jednym ze sposobów, jak to zrobić jest przypadek, gdy spadek zwiększył saldo wspólnego konta do sumy znacznie wyższej niż współmałżonkowie kiedykolwiek na nim utrzymywali. Na przykład, jeśli miesięcznie współmałżonkowie trzymali na wspólnym koncie między $2 000 a $10 000, spadek wynosił $100 000, a następnie saldo konta wahało się od $102 000 a $110 000, mąż mógłby argumentować, że $100 000, które dostał w spadku, nigdy nie zostało ruszone. Mógłby argumentować, że środki były identyfikowalne („tracebale”) i nadal zdeponowane na koncie. To, czy odniósłby sukces, zależałoby od sędziego.
To jednak nie koniec analizy. Mąż musiałby także udowodnić, że nie przeznaczył środków na prezent dla małżeństwa. Na przykład, jeśli zdeponował $100 000 na koncie wspólnym i wysłał żonie e-mail z informacją, że chce przeznaczyć te pieniądze na dopłatę do domu małżeńskiego, to byłby dowód, na który żona mogłaby się powołać, aby wykazać, że mąż przeznaczył te środki na prezent. Niezależnie od tego, czy fundusze można było powiązać z jego spadkiem, czy nie, jeżeli były one prezentem dla małżeństwa, mąż nie miałby prawa do zwrotu pieniędzy w sprawie rozwodowej. Czy wystarczy jeden e-mail, aby rozstrzygnąć sprawę w ten czy inny sposób? To też będzie zależało od sędziego.
Powyższe informacje nie powinny być traktowane jako porady prawne w jakiejkolwiek istniejącej lub potencjalnej sprawie, oraz nie powinny być traktowane jako tworzenie formalnej relacji adwokat-klient.
Zapraszamy do kontaktu telefonicznego, aby umówić się na poufną konsultację w sprawie prawa rodzinnego w Illinois.
Katarzyna Brukało
Brukalo Law, P.C.
Tel: 312-450-3630
www.Facebook.com/BrukaloLaw
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
