Co stan jamy ustnej mówi o stanie naszego zdrowia
Związek między zdrowiem jamy ustnej a ogólnym zdrowiem człowieka jest analizowany od lat.
Dobry stan zdrowia jamy ustnej jest odzwierciedleniem dobrego ogólnego stanu zdrowia. Akademia Stomatologii Ogólnej twierdzi, że ponad 90% wszystkich chorób ogólnoustrojowych wywołuje objawy i oznaki w jamie ustnej. Ponieważ stan jamy ustnej poprzedza pojawienie się objawów w innych częściach ciała, uważne monitorowanie stanu jamy ustnej i wczesne wykrywanie problemów może przyspieszyć diagnozę, a także uzyskanie lepszych wyników w leczeniu.
Oto jakie symptomy dotyczące stanu zdrowia organizmu można odczytać ze stanu zdrowia jamy ustnej:
- Cukrzyca. Suchość w jamie ustnej, zapalenie dziąseł, choroby dziąseł, infekcje jamy ustnej i problemy ze smakiem jedzenia mogą być oznakami cukrzycy. Jedna na trzy osoby z cukrzycą nawet nie wie, że ją ma. Jest to bardzo niebezpieczne, ponieważ nieleczona cukrzyca może zagrażać sercu, oczom i nerkom. Objawy ze strony jamy ustnej mogą być jednymi z pierwszych objawów, które wymagają wizyty u lekarza i poddania się badaniu na obecność cukrzycy.
Objawy te obejmują: nieprzyjemny zapach z ust, bolesne dziąsła lub zęby, suchość w jamie ustnej.
Cukrzyca szkodzi układowi odpornościowemu organizmu, utrudniając walkę z infekcjami bakteryjnymi. W tych warunkach może rozwinąć się choroba dziąseł, prowadząc szybko do ciężkiego zapalenia przyzębia. Większość pacjentów z cukrzycą cierpi na choroby dziąseł lub zapalenie przyzębia i zazwyczaj wykazuje bardzo zaawansowane stadium w porównaniu z pacjentami bez cukrzycy. - Bezdech senny. Jeśli pacjent często chrapie, istnieje duże prawdopodobieństwo, że ma bezdech senny i problemy z drogami oddechowymi. Objawy mogą również obejmować zgrzytanie zębami i choroby dziąseł.
- Ciąża. Ze względu na zmiany hormonalne zachodzące w ciele kobiety podczas ciąży, w jamie ustnej może pojawić się zapalenie dziąseł. Dziąsła kobiet w ciąży mogą być opuchnięte, dodatkowo zwiększa się podatność na próchnicę zębów oraz choroby przyzębia. Dlatego też zaleca się kontrolę zębów w trakcie ciąży, gdyż łatwo można kontrolować łagodną czy umiarkowaną chorobę dziąseł, ale bez leczenia zapalenie przyzębia może rozwinąć się bardzo szybko.
- Choroby serca. Ropa, obrzęk i krwawienie z dziąseł to mogą być pierwsze objawy choroby serca. Jeśli w jamie ustnej występuje infekcja, może ona przenieść się do serca, przyczyniając się do choroby wieńcowej, gromadzenia się blaszek miażdżycowych w tętnicach lub tworzenia się skrzepów.
- Niedobory żywieniowe / problemy dietetyczne. Choroby dziąseł i infekcje jamy ustnej mogą być spowodowane brakiem wystarczającej ilości witaminy C, a zapalenie dziąseł może oznaczać, że potrzebujesz więcej magnezu, witaminy B i K2 w swojej diecie. Cofająca się linia dziąseł i słabe zęby mogą sygnalizować niedobory witaminy D i wapnia. Może to wskazywać na ogólne osłabienie kości, w tym przypadku osłabienie struktury kości, która podtrzymuje zęby, co może być wczesnym ostrzeżeniem przed osteoporozą.
- Niedokrwistość. Osoby z niedokrwistością mają niższą liczbę czerwonych krwinek niż normalnie, a ich ciała mogą nie otrzymywać wystarczającej ilości krwi bogatej w tlen. Bolesny, gładki lub spuchnięty język też może być objawem anemii. Bladość dziąseł, języka lub jamy ustnej – jeśli tkanka w jamie ustnej jest nienormalnie blada, może to oznaczać, że organizm nie wytwarza wystarczającej ilości czerwonych krwinek. Inne objawy anemii to osłabienie, zmęczenie i zawroty głowy.
- Refluks żołądkowy. Erozja szkliwa jest jednym z wczesnych objawów choroby refluksowej. Jeśli zostanie wcześnie wykryte, można zmniejszyć ryzyko rozwinięcia się raka przełyku. Kiedy wiele osób myśli o refluksie żołądkowym, myśli o zgadze. Jednak nieleczony refluks może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, w tym raka. Może to również prowadzić do problemów ze zdrowiem jamy ustnej.
- Choroby autoimmunologiczne. Układ odpornościowy ma za zadanie chronić nasze ciała przed chorobami. Jednak u osób cierpiących na choroby autoimmunologiczne układ odpornościowy atakuje zdrowe komórki w organizmie. Niektóre choroby autoimmunologiczne obejmują: choroby zapalne jelit (takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego). Guzki lub owrzodzenia w jamie ustnej, które pojawiają się na dziąsłach, mogą być bolesne lub nie, ale mogą sygnalizować stan zapalny związany z chorobą autoimmunologiczną. Małe, bolesne owrzodzenia w jamie ustnej (znane również jako afty) mogą być kolejnym wskaźnikiem większych problemów zdrowotnych. Trudności w połykaniu, zmiana mowy lub smaku oraz suchość w ustach to inne objawy choroby autoimmunologicznej. Obrzęk lub ból szczęki może to być oznaką zapalenia stawów skroniowo-żuchwowych, które dotyka około 50% osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów.
- Przewlekła choroba nerek. Ta choroba wpływa na zdolność organizmu do prawidłowego filtrowania odpadów i toksyn i może z czasem prowadzić do stopniowej i trwałej utraty funkcji nerek. Nieleczona może być śmiertelna. Osoby z cukrzycą i nadciśnieniem są szczególnie narażone na rozwój przewlekłej choroby nerek. Nieświeży oddech jest symptomem tej choroby.
- Pleśniawki jamy ustnej. Pleśniawki lub kandydoza często pojawiają się jako białe plamy na języku. Jest to rodzaj zakażenia drożdżakowego, który występuje stosunkowo rzadko u zdrowych osób dorosłych. Ale często pojawia się u niemowląt i dorosłych z następującymi czynnikami ryzyka takimi jak: cukrzyca, rak, HIV/AIDS, stosowanie antybiotyków, palenie papierosów.
- Suchość w ustach. Każdego dnia, każdy z nas produkuje od dwóch do czterech litrów śliny. Ślina pomaga smakować i trawić jedzenie, utrzymywać czystość jamy ustnej, leczyć rany w jamie ustnej i nie tylko. Zmniejszone wytwarzanie śliny powoduje dyskomfort, ból i większe ryzyko infekcji i próchnicy. Chociaż od czasu do czasu suchość w ustach jest normalna np.: gdy człowiek jest zestresowany, to zmniejszona produkcja śliny lub częsta suchość w ustach jest prawdopodobnie oznaką ukrytego problemu.
- Rak jamy ustnej. Rak jamy ustnej jest szczególnie trudną do leczenia postacią nowotworu, ponieważ diagnoza pojawia się zwykle po dłuższym okresie występowania nowotworu, a rokowanie zależy od umiejscowienia zmiany nowotworowej. Rak jamy ustnej jest zwykle przypisywany paleniu tytoniu, alkoholizmowi i wirusowi HPV. Słaby układ odpornościowy może również zwiększać ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej. Białe lub czerwone przebarwienia w jamie ustnej mogą to być oznaką raka jamy ustnej wywołanego przez wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV). Dodatkowo owrzodzenia, grudki, obrzęki, a także problemy z poruszaniem szczęką lub językiem, trudności w połykaniu, żuciu lub mówieniu, ból gardła, który się nie goi, powinny być powodem do jak najszybszej wizyty u lekarza dentysty.
Dorothy A. Anasinski, D.D.S.
Specialist in Periodontics and Dental Implants
Assistant Clinical Professor,
Postgraduate Periodontics, University of Illinois
Diplomat, American Board of Periodontology
Dental Specialists of Niles, P.C.