Od poczatku swojego istnienia Poradnik radzi Panstwu spokojne inwestowanie w fundusze powiernicze (zbiorowe - mutual funds). Doradza, by inwestowac regularnie, dlugoterminowo w kilka dobrze zdywersyfikowanych funduszy, co jest kluczem do zmniejszenia ryzyka.
Dzisiaj mam kilka wskazowek dla tych doswiadczonych wlascicieli funduszy, ktorzy chca ostrzej pograc. Bo i tak mozna, pod warunkiem, ze sie wie, co robi i jest sie gotowym na poniesienie ewentualnych strat.
Kupno na kredyt
Ci z Panstwa, ktorzy posluchali naszej porady i kupuja fundusze przez dyskontowych maklerow, takich jak: Charles Schwab (800/5-NO-LOAD), Fidelity Investors (800/544-8666) czy Jack White (800/233-3411), sa gotowi do zastosowania tej strategii.
Maklerzy ci, zwani "Wielka Trojka", udostepniaja klientom bezprowizyjne nabycie setek funduszy powierniczych (no-load mutual funds) i zezwalaja na kupno na kredyt.
Ci i inni maklerzy pozwola na kupno na kredyt wszystkich zamknietych funduszy (closed-end mutual funds), gdyz handluje sie nimi, jak akcjami.
Kupno na kredyt (buying on margin) polega na tym, ze zaciagamy u maklera kredyt (margin loan), by zainwestowal je w papiery wartosciowe. Strategia ta ma sens wtedy, gdy przypuszczamy, ze zarobek bedzie wiekszy od kosztu pozyczki. A koszt jest umiarkowany i na przyklad u Charles Schwab wynosi od 7.5% do 8.5% w skali rocznej.
Azeby kupowac na kredyt trzeba miec otwarte konto maklerskie, a na nim co najmniej $2,000, tyle bowiem wymagaja przepisy federalne. Poszczegolne domy maklerskie stawiaja nawet wyzsze wymagania i przewaznie chca $5,000 na poczatek. Azeby natomiast handlowac na kredyt funduszami bezprowizyjnymi (no-load open-end mutual funds) trzeba miec konto u maklera, ktory te fundusze sprzedaje, czyli w "Wielkiej Trojce".
Przyklad: Oto jak dziala kupno na kredyt. Powiedzmy, ze chcemy kupic 100 udzialow funduszu po $10 za udzial. Przepisy federalne zezwalaja na pozyczenie polowy ceny zakupu, czyli $500. I tak wydajemy $500 wlasnych pieniedzy i pozyczamy $500 od maklera. Jezeli cena udzialow wzrosnie o 20% do $12, zyskujemy $200, czyli 40% od pierwotnie wylozonej kwoty. W ten sposob podwajamy swoje zyski!
Jezeli natomiast cena udzialow spadnie np. o 20% do $8, to tracimy 40% ($200 z wylozonych $500). Jak widac, kupno na kredyt podwaja nie tylko nasze zyski, ale i straty!
Powazny klopot zaczyna sie, gdy cena naszych udzialow spadnie o polowe, np. z poczatkowych $10 do $5. Tracimy wtedy 100% pieniedzy. Zanim to sie stanie, nasz makler zadzwoni do nas, domagajac sie zdeponowania wiecej pieniedzy. Jest to tzw. margin call koszmar kazdego inwestora. Jezeli nie pospieszymy z czekiem, makler moze bez naszego pozwolenia sprzedac nasze walory, by odzyskac pozyczone nam pieniadze.
Sprzedaz krotka
Kupujac akcje czy fundusze powiernicze zakladamy, ze walory te pojda w gore. Zarobimy pieniadze wtedy, gdy sprzedamy je z zyskiem. Czy wiedza Panstwo, ze mozna rowniez zarobic na spadku wartosci walorow? Mozna to osiagnac dzieki sprzedazy krotkiej.
Sprzedaz krotka (short selling)polega na pozyczeniu waloru od maklera, sprzedazy go i czekaniu na spadek wartosci, by odkupic go po nizszej cenie. Sprzedaje sie "krotko" walory, ktorych sie nie ma, a sprzedaje sie "dlugo" walory, ktorych jest sie wlascicielem. Tak jak w przypadku kupna na kredyt musimy miec margin account - maklerskie konto pozyczkowe.
Oto przyklad. Przypuszczamy, ze udzialy funduszu ABC spadna. Pozyczamy od maklera 500 udzialow po $10, i sprzedajemy je za $5,000. Miesiac pozniej, gdy cena spada do $8, odkupujemy udzialy za $4,000, czyli z 1,000-dolarowym zyskiem (minus prowizje, oczywiscie). Oddajemy udzialy maklerowi, a na inwestycji $5,000 zarabiamy $1,000, czyli 20%, mimo ze cena waloru spadla. Jezeli jestesmy doswiadczonym inwestorem, to laczymy dwie omowione wyzej strategie: sprzedaz krotka i kupno na kredyt. Wykladamy tylko $2,500, drugie tyle pozyczamy od maklera. Wtedy zyskujemy nie 20%, lecz 40% ($1,000 na wylozone z wlasnej kieszeni $2,500).
Sprzedaz krotka jest bardzo ryzykowna. Gdy kupujemy akcje czy inne walory w sposob tradycyjny, wiemy z gory, ile mozemy stracic: co najwyzej 100% inwestycji, bo ich cena spadnie co najwyzej do zera. Sprzedaz krotka natomiast wiaze sie z prawdopodobienstwem nieograniczonej straty!
Przyklad: Akcje firmy ABC, ktore sprzedalismy krotko po $10, poszybowaly w gore i podwoily swoja wartosc. Co teraz? Musimy je odkupic od maklera po $20 za udzial i wydac 500 x $20 = $10,000! Tracimy w ten sposob $7,500 na inwestycji $2,500. Jezeli akcje ABC pna sie dalej w gore, nasze straty moga przybrac katastrofalne wymiary.
Tylko Fidelity Investors oraz Jack White umozliwiaja short selling typowych funduszy (open-end funds). Fidelity udostepnia 12 swoich funduszy z serii Select, a Jack White - 35 funduszy, choc zaledwie kilkanascie z nich moze byc dostepnych w danej chwili z powodu ograniczonej podazy.
Short selling mozna dowolnie praktykowac na wszystkich zamknietych funduszach (closed-end funds) za posrednictwem kazdego makera.
Istnieje fundusz, ktory stosuje strategie sprzedazy krotkiej akcji wskaznika Standard & Poor"s 500. Jest to Ryda Ursa Stock (800/820-0888). Jezeli S&P spadnie o 10%, Ursa Stock zarobi 10%.
Opcje
Opcja - to prawo kupna lub sprzedazy akcji (udzialow funduszu powierniczego lub innego papieru wartosciowego) w okreslonym czasie po ustalonej cenie. Wyliczyc tu mozna dwa ich rodzaje: opcje kupna i opcje sprzedazy. Opcja kupna (option to buy), zwana inaczej CALL, daje wlascicielowi prawo kupna 100 udzialow akcji w czasie waznosci kontraktu po okreslonej cenie. Opcja sprzedazy (option to sell), czyli PLlT, daje posiadaczowi prawo sprzedazy 100 akcji po gwarantowanej cenie. Opcje omowilismy dokladnie w 42 i 43 numerze Poradnika. Tutaj podamy tylko krotka ilustracje ich dzialania.
Przyklad: Powiedzmy, ze udzialy funduszu XYZ sa sprzedawane po $30, a my kupujemy CALL, by nabyc je po $25. Wartosc tej opcji wynosi $5. Jezeli cena udzialu zwyzkuje do $35 (17%), wartosc opcji podwaja sie do $10. Mozemy ja sprzedac (opcje, a nie udzial funduszu) z zyskiem 100%, minus prowizja. Stracic pieniadze mozemy rownie szybko. Jezeli udzialy spadaja do $25, nasze opcje staja sie bezwartosciowe i tracimy 100% wylozonych pieniedzy.
Jezeli jestesmy przekonani, ze wartosE udzialow danego funduszu spadnie, kupujemy PUT, ktory jest odwrotnoscia CALL.
Opcjami kilku zamknietych funduszy (closed-end funds) handluje sie przede wszystkim na American Stock Exchange. Sa to przede wszystkim (w nawiasie podajemy gielde i symbol opcji, nie funduszu):
w Asia Pacific (Amex, APB),
w ASA (Amex, ASA),
w Growth Fund of Spain (Amex, GSP), Mexico (Amex, MXF),
w Salomon Brothers (Philadelphia Stock Exchange, SBF),
w Spain (CBOE, SNF),
w Templeton Emerging Markets (Amex, EMF).
Jakimi funduszami grac
Agresywnie warto grac tylko funduszami, ktorych cena gwaltownie sie waha. Niewiele bowiem wskoramy ze statecznym funduszem, ktorego Net Asset Value plasuje sie ciagle na jednym poziomie. Oto fundusze nadajace sie do ostrej gry:
- fundusze o wysokim wskazniku beta,
- fundusze pozyczajace pieniadze (leverage funds)
- fundusze jednego kraju (country funds),
- zamkniete fundusze (closed-end funds).
Tak, tak, sa to te wszystkie fundusze, od ktorych do tej pory radzilismy trzymac sie z daleka. I nadal radzimy, a powyzsze wskazowki sugerujemy potraktowac tylko jako ciekawostki.
Artykul przedrukowano za zgoda Polskiego Poradnika "Sukces" - 225 Park Line; Douglaston, NY 11363,
tel. (718) 224 - 3492
