Poza testamentoweprzekazanie majątku
W odrożnieniu od prawa polskiego, w Stanach Zjednoczonych można rozporządzić majątkiem na wypadek śmierci nic tylko testamentem, lecz i innymi instrumentami. Są to: konta z wyznaczonym beneficjantem (pay-on-death account) i kontrakty, gdzie podaje się spadkobiercę, wspolność majŕtkową, living trust, trust testamentowy.
Wyznaczenie beneficjanta
konta w banku
Wyznaczenie beneficjanta konta jest najławiejszym i najtańszym sposobem transferu majątku pomiędzy dwiema osobami po śmierci jednej z nich. Beneficjant - to spadkobierca, czyli osoba, ktora dostanie pieniądze z danego konta po śmierci właściciela.
Konto z zapisanym beneficjantem nazywane bywa pay-on-death account (POD) lub transfer-on-death account (TOD). Jest to zupełnie normalne konto bankowe. Beneficjant dziedziczy twoje pieniądze bez żadnej zbędnej procedury - po Twojej śmierci zgłasza się z aktem zgonu do finansowej instytucji po odbior pieniędzy.
Jako właściciel konta wyznaczasz dowolnego beneficjanta. Może to być Twoj krewny, dziecko, wspołmałżonek, czy życiowy partner. Twoj wybor unieważnia zapis testamentowy i poprzednie beneficiary designations. Jeżeli chcesz, możesz podzielić pieniądze pomiędzy kilkoma osobami. Finansowe instytucje mają swoje formularze - Beneficiary Designation Forms, zwane niekiedy Transfer on Death Forms.
Primary beneficiary - to podstawowy beneficjant, ktory ma po Tobie dziedziczyć. Możesz wyznaczyć dwie lub więcej osob i podzielić pieniądze w rownych częściach. Jeżeli Twoja instytucja nie zgadza się na nierowny podział, a na jakim Ci zależy, to otworz oddzielne konto.
Alternate beneficiary (zastępczy beneficjant) dziedziczy tylko wtedy, gdy podstawowy beneficjant umrze przed Tobą.
Jeżeli zechcesz zmienić beneficjanta, to nie potrzebujesz jego pozwolenia.
Uwaga: Wszystkie banki umożliwią wyznaczenie beneficjanta, ale nie wszystkie fundusze powiernicze i domy akcyjne, bowiem są one regulowane przez inne przepisy. Prawa niektorych stanow nic zezwalają, na transfer-on-death papierow wartościowych. Zadzwoń do swojego maklera czy funduszu po bliższe informacje.
Oto podsumowanie zalet wyznaczania beneficjanta:
» Pieniądze przechodzą na spadkobiercę bezpośrednio, z pominięciem probacji.
» Procedura jest prosta i nic nie kosztuje.
» Beneficjanta można zmienić bez jego zgody przez wypełnienie nowego formularza Beneficiary Designation Form.
» Zapewnia dziedziczenie majątku niezależnie od zapisu testamentowego czy też zasad dziedziczenia ustawowego.
» Wyznaczenie beneficjanta nie może być podważone, tak jak testament, przez niezadowolonych krewnych.
Wyznaczenie beneficjanta
konta emerytalnego
Polisy ubezpieczeniowe, annuities, konta emerytalne (IRA,401(k), Keogh itp.) wymagają wyznaczenia beneficjanta.
Przepisy dotyczące wyznaczania beneficjantow programow emerytalnych dla małżonkow i partnerow rożnią się znacznie. Niektore plany emerytalne wymagają pisemnej zgody małżonka na usunięcie jego nazwiska jako beneficjanta.
Wspołwłasność
Mienie posiadane wspolnie (joint ownership with the rights of survivorship) przechodzi na wspołwłaściciela automatycznie z pominięciem probacji. Przykładem może być wspolnie otwarte konto w banku czy wspolnie posiadany dom.
Oto zalety wspolności majątkowej:
» Jest łatwa do założenia.
» Zapewnia dziedziczenie wspołwłaścicielowi.
» Majątek przechodzi na wspołwłaściciela z pominięciem probacji. Unika się też kłopotliwej drugiej probacji (ancillary probate) w innym stanie, jeżeli masz majątek w kilku stanach (np. wakacyjny dom).
Oczywiście, nie wolno zapominać o wadach wspolności majątkowej. Nie może być ona sprzedana bez zgody drugiej strony, wspolne konto w banku może być oprożnione przez nieuczciwego partnera, ustalenie wspolności pociąga za sobą podatki od darowizny.
Inna forma wspolności majątkowej, zwana tenancy in common, nie zapewnia dziedziczenia wspołwłaścicielowi.
Trust
Ludzie z dużymi pieniędzmi mogą rozważyć trusty. Jeżeli obawiamy się, że pieniądze dane czy zostawione w spadku zostaną zmarnowane przez odbiorcę, możemy założyć trust, a w umowie trustowej wyliczyć spadkobiercow oraz warunki, jakie muszą spełnić, by pieniądze otrzymać. Możemy np. wydzielać po kilka tysięcy dolarow rocznie, albo uwarunkować otrzymanie pewnej kwoty ukończeniem studiow, zamążpojściem, urodzeniem dziecka itp.
Trust może być living, założony za naszego życia, albo testamentowy (testamentary), ktory jest zadysponowany w testamencie i zaistnieje dopiero po naszej śmierci.
Trusty mają następujące zalety:
q Pozwalają na dowolne rozdysponowanie majątkiem, ustalając reguły i warunki, ktore pozostaną w mocy po naszej śmierci.
q Są trudne do podważenia (w odrożnieniu od testamentu).
q Zapewniają dziedziczenie partnerowi.
q Są odwracalne (revocable) - można je zmienić lub zlikwidować.
Do wad trustow należy kłopotliwość ich założenia (potrzebny jest prawnik), oraz ich wysokie koszty: honorarium prawnika, oraz ewentualnie księgowego, ktory rozliczy podatki trustu. Dlatego trusty, choć rozwiązują wiele problemow, są stosowane tylko dla osob z dużymi pieniędzmi.
Przekazanie majątku
drogą testamentową
Testament jest to dokument, w ktorym dysponujesz, kto ma otrzymać Twoj majątek (dom, samochod, pięniądze itp.) oraz kto przejmie opiekę nad nieletnimi dziećmi w razie Twojej śmierci. Twoja ostatnia wola decyduje o losie dorobku Twego życia i przyszłości dzieci.
Co można zapisać w testamencie
Za pośrednictwem testamentu można osiągnąć rożne cele:
q pozostawić swoje mienie partnerowi lub dowolnej osobie (żona musi dostać co najmniej tyle, ile nakazują przepisy stanu);
q anulować pożyczki, ktore ktoś jest winien spadkodawcy;
q wyznaczyć zastępczego spadkobiercę czyli osobę lub instytucję ktora otrzyma spadek, jeżeli pierwotny spadkobierca nie przemyje spadkodawcy;
q unieważnić poprzednie testamenty;
q wydziedziczyć kogoś, tzn. orzec by ta osoba nie uczestniczyła w spadku;
q wyznaczyć opiekuna nieletnich dzieci, jeżeli drugie z rodzicow umrze lub nie będzie w stanie ich wychowywać;
q wydać polecenia dotyczące swojego własnego pogrzebu;
q wyznaczyć wykonawcę testamentu (executor), ktory dopilnuje, że postanowienia testamentu zostaną wykonane zgodnie z wolą spadkodawcy.
Jakiego majątku dotyczy testament
Uwaga: Testament dotyczy tylko majątku zwanego probate estate, czyli tego, ktory nie został rozporządzony w sposob poza testamentowy - metodami wyliczonymi powyżej. Pieniądze na wspolnych kontach przechodzą automatycznie na rzecz wspołwłaściciela. Spadkobiercy zgłaszają sić do banku po odbior pieniędzy z kont, gdzie byli wyznaczeni na beneficjentow. Ta procedura jest prosta.
Majątek rozporządzony testamentem nazywa się probate estate. Ażeby spadkobiercy mogli go dostać, testament musi zostać zatwierdzony przez sąd. Procedura ta zwana probacją (probate) jest kłopotliwa, a także przeważnie długa i dość kosztowna. Warto jej unikać.
Czy potrzebujesz testamentu, jeżeli cały Twoj majątek posiadasz z kimś bliskim i masz wyznaczonego beneficjenta na kontach emerytalnych?
Odpowiedź brzmi - tak, bowiem pozostają jeszcze sprzęt domowy, samochod itp. Ponadto w testamencie można wyznaczyć opiekuna nieletniego dziecka i dokonać innych zapisow. Na przykład, możesz pozostawić dom do użytkowania bliskiej osobie tylko do jego śmierci, po czym dać dom swemu dziecku z pierwszego małżeństwa.
Podważenie testamentu
Jeżeli stary, bogaty wujek żył "na kocią łapę" z młodą, atrakcyjną blondynką i jej tylko zostawił swoje miliony, rodzina poczuje się bardzo rozczarowana i dołoży wszelkich starań, by obalić testament wuja i uszczknąć nieco z jego majątku. Ale nawet jeżeli nie mamy milionow, nasi krewni mogą dojść do wniosku po naszej śmierci, że nasz partner, to nie rodzina i im nasz dorobek należy się bardziej.
Ażeby obalić testament, ktoś musi udać się do sądu i udowodniă, że prawdą jest jedna z poniższych możliwości:
q Zapisy testamentu są wynikiem czyjegoś nielegalnego postępowania (np. oszustwo, podrobienie podpisu).
q Spadkodawca był niekompetentny w momencie, gdy podpisywał akt ostatniej woli.
q Spadkodawca znajdował się pod czyjąś presją.
Takie oskarżenia jest łatwo głosić, lecz trudno udowodnić w sądzie. Jeżeli sąd zgodzi się na obalenie testamentu, to uzna jakby ostatniej woli nie było wcale i rozporządzi majątkiem według zasad dziedziczenia ustawowego.
Więcej na ten temat można dowiedzieć się z książki pt. " Testamenty i ostatnie dyspozycje", wydanej przez Poradnik "Sukces".
Dziedziczenie ustawowe
Jeżeli ktoś umrze nie zostawiając testamentu (intestate - w prawniczym żargonie), stanowy sąd przejmuje kontrolę nad jego majątkiem i przepisy stanu, w ktorym mieszkał, decydują, kto otrzyma spadek. Podział ten może być sprzeczny z intencjami zmarłego, powodować komplikacje i koszty.
Jeżeli nie zapiszesz majątku partnerowi, odziedziczy go Twoja rodzina, nawet daleka a partner zostanie na lodzie.
Po obaleniu testamentu zaczyna obowiązywać dziedziczenie ustawowe.
W każdym stanie ustawa wymaga, by wspołmałżonek otrzymał udział w wysokości od jednej trzeciej do połowy majątku. Partner natomiast jest zupełnie pomijany i majątek przechodzi na krewnych w ustalonej przez stan kolejności. Jeżeli nie ma krewnych w danej kategorii, to spadek przechodzi na kolejną kategorię.
Oto kolejność dziedziczenia w większości stanow :
q pozostający przy życiu zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki itd.),
q rodzice zmarłego,
q zstępni rodzicow zmarłego,
q dziadkowie lub ich zstępni,
q zstępni zmarłego wcześniej wspołmałżonka,
q najbliźsi krewni zmarlego (decedent"s next of kin),
q rodzice zmarłego wcześniej wspołmałżonka.
Wbrew krążącym opiniom, majątek nie jest konfiskowany przez rząd, jeżeli właściciel zmarł bez ostatniej woli. Dopiero gdy nie zostanie odnaleziona jakakolwiek rodzina, majątek przechodzi na rzecz stanu.
Podatki spadkowe
Po Twojej śmierci być może należne będą podatki spadkowe. Niektorzy uważają, że opodatkowaniu podlega tylko to, co jest przekazane testamentem.
Jeżeli majątek przekazany testamentem (probate estate) wynosi zero, to nie zapłacę nic - prawda? Niestety, nie. Masa spadkowa podlegająca opodatkowaniu (taxable estate) nie ma nic wspolnego z probate estate.
Podatki spadkowe nakładane są na cały majątek zmarłego:
q Wkłady oszczędnościowe, gotowka, udziały funduszy powierniczych, akcje, obligacje i inne papiery wartościowe.
q Dom, w ktorym mieszkasz (personal residence).
q Nieruchomości komercyjne (commercial real estate), jak dom wielorodzinny, plac itp.
q Konta emerytalne: IRA, Roth IRA, 401(k), Keogh, SEP, nawet jeżeli miały wyznaczonych beneficjentow.
q Udział w biznesie.
q Rzeczy osobiste: sprzęt domowy, samochod, biżuteria, kolekcje itp.
q Ubezpieczenie na życie będące własnością osoby ubezpieczonej (life insurance), pomimo wyznaczenia beneficjenta. Gdy masz polisę np. na $1 mln, w dniu śmierci ten milion przechodzi na masę spadkową, pomimo że dzieci są wyznaczone na beneficjentow polisy.
q Wspolne konta czy inne wspolności majątkowe zaliczą się do masy spadkowej osoby, ktora zmarła pierwsza w ilości proporcjonalnej do jej wkładu.
Rozliczenie masy spadkowej (estate) ma być sporządzone do 9 miesięcy po śmierci podatnika. Wartość masy spadkowej wyliczana jest na podstawie ceny rynkowej walorow w dniu śmierci podatnika albo 6 miesięcy poźniej.
