Dziecko bez ślubu

Uznanie ojcostwa

Rodzice i dzieci mają te same pra­wne obowiązki i prawa niezależnie od tego, czy rodzice są w związku mał­żeńskim czy nie. Termin "nieślubne dziecko" czy "bękart" w ustawach nie istnieje. Nieślubne pochodzenie dzie­cka w obecnych czasach nie jest nawet piętnem dla rodziny czy samego dziecka, bowiem amerykańskie szko­ly uczą tolerancji i zrozumienia ró­żnych modeli rodziny.

Małżeństwo: Mąż matki jest auto­matycznie uznany za ojca dziecka. Szczegóły wyglądają tak: Jeżeli dziecko urodzone jest w czasie trwa­nia małżeństwa, domniemywa się, że ojcem jest mąż matki. Domniemanie to może być obalone tylko w drodze jego sądowego zaprzeczenia ojco­stwa wytoczonego przez matkę lub jej męża.

Partnerzy: Uznanie ojcostwa mę­żczyzny żyjącego "na kocią łapę" z matką nie jest automatyczne. Rodzi­ce powinni wtedy przedsięwziąć pewne kroki by uznać i zarejestrować fakt rodzicielstwa.

Birth Certificate

Obydwoje rodzice powinni być wyszczególnieni na akcie urodzenia dziecka. W wielu stanach ojciec, który nie jest mężem matki, musi najpierw uznać ojcostwo, zanim jego nazwisko będzie wstawione na akcie urodzenia dziecka. Uznania ojcostwa dokonuje się przez spisanie i podpi­sanie w obecności notariusza odpo­wiedniego oświadczenia - Acknow­ledgment of Paternity.

Jeżeli w akcie urodzenia twego dziecka nie figurują nazwiska ojca i matki, to trzeba to jak najszybiciej na­prawić. Skontaktuj się ze stanowym Bureau of Vital Statistics i spytaj o procedurę dodania nazwiska.

Pomoże w tym witryna National Center for Health Statistics, www.cdc.gov/nchs/howto/w2w/w2we1­comm.htm.

Acknowledgment of Paternity

Niezależnie od tego, czy formalne uznanie ojcostwa ( Acknowledge­ment of Paternity) nieżonatych ojców jest konieczne czy nie, warto je spisać dla bezpieczeństwa samych siebie i dziecka. Można nawet zadzwonić do stanowego Vital Statistics Bureau i spytać, czy oświadczenia o ojcostwie są tam przechowywane. Jeżeli tak - wtedy poślij swoje. Nigdy nie wiadomo, kiedy się ono przyda.

Formalne uznanie ojcostwa w przypadku luźnych związków jest bardzo ważne. Jeżeli ojciec to zaniedba, a umrze i dziecko zechce rościć np. sieroce świadczenia Social Secu­rity, matka z dzieckiem będą w dużym klopocie.

Parenting Agreement

Prawnicy sugerują również spisa­nie formalnej umowy rodzicielskiej, w którym rodzice zobowiązują się wychowywać wspólnie dziecko na­wet po ewentualnym rozstaniu. Nie zaszkodzi też z góry sprecyzować sprawy pokrywania kosztów utrzymania dziecka, praw wizytacyjnych itp.

Jak zbawienne bywa posiadanie ta­kiej umowy, ilustruje proces sądowy rozstrzygnięty w styczniu 2001 roku w Nowym Jorku. Z pozoru orzeczenie było zas­ka­kujące: sędzia zadecydowal, że trzyletni chłopiec pozos­tanie przy ojcu homoseksualiście, żyjącym ze swoim partnerem, a nie matce, która go urodziła. Dlaczego? Dlatego, że w cza­sie rozprawy ojciec przedstawil umo­wę, zawartą z młodą kobietą w roku 1996, w której za $30,000 zgodziła się ona być zapłodniona sztucznie nasie­niem mężczyzny i urodzić jego dziec­ko. Wyraźnie zrzekła się przyslugują­cych jej praw macierzyńskich i wy­rzekla się jakichkolwiek kontaktów z dzieckiem. "Oj­ciec dziecka zobowią­zuje się nie żądać ode mnie alimen­tów na wychowanie dziecka, nawet gdy­bym kie­dy­kolwiek stała się sławna i bogata" - zabezpieczyła się kobieta we własnoręcznie dopisanej klau­zuli. Już po urodzeniu chłopca matka zmieniła zdanie, najpierw zażądala jego widy­wania, a później chciała go odebrać ojcu.

Prowadząca rozprawę sędzina Mary­lin Diamond orzekla, że wprawdzie tego rodzaju umowa nie ma mocy prawnej w stanie Nowy Jork, tym nie­mniej rzuca światło na rodzaj sto­sunków, jakie łączyły ojca i matkę chłopca. Chociaż sędzina przyznała matce prawo do widywania syna, to uznała, że jego wychowaniem powi­nien zająć się wyłącznie ojciec i jego partner życiowy.

Nazwisko dziecka

Jan Rosołowicz i Magda Szczebrze­szyńska mają wspólne dziecko bez ślubu. Jakie nadać dziecku naz­wisko: ojca czy matki?

Odpowiedź: Prawie we wszystkich stanach można dziecku nadać dowolne imię, drugie imię i nazwisko. Jest to kwestia do uzgodnienia pomiędzy ro­dzicami. Mogą wybrać nazwisko ojca, nazwisko matki albo podwójne nazwi­sko (co prawda, kłopotliwe potem w życiu). Jedno z nazwisk może być dru­gim imieniem (middle name).

Jeżeli imigranci nie czują się dobrze ze swoimi sło­wiańskimi nazwiskami i zdecydują nie obarczać potomka na­zwiskiem nie do wymówienia przez Amerykanów, to mogą wybrać jakie­kolwiek inne, chociażby Rocke­feller. Praktyczniej byłoby oczywiście wy­brać nazwisko będące uproszczeniem nazwiska któregoś rodziców, np. Ross (skrót od Rosołowicz) czy Sheb (skrót od Szczebrzeszyńskiej). Gdy ojciec lub matka otrzymają obywatelstwo, jeżeli zechcą, mogą również uprościć swoje nazwiska, gdyż posiadanie nazwiska różnego od nazwiska dziecka prowadzi do różnych komplikacji.

Prawa dziecka

Status małżeński rodziców nie wpły­wa na upraw­nienia dziecka. Dziecko niezamężnej pary, tak samo jak zamę­żnej, jest upoważnione do świadczeń z systemu Social Security na konto bio­logicznych rodziców, kwa­lifikuje się do przywilejów podatkowych, dotyczą go takie same zasady dziedziczenia, pomocy studenckiej i wiele, wiele innych.

Inaczej jest natomiast, gdy jeden z partnerów nie jest rodzicem dziecka.

Prawa opiekuńcze do dziecka partnera

Jeżeli nie jesteś małżonkiem rodzica dziecka ani biologicznym rodzicem, to prawo uważa cię za osobę obcą wzglę­dem dziecka. Możesz przeżyć cale ży­cie i nie mieć z tego powodu proble­mów, ale dobrze jest znać przepisy, gdyż w pewnych sytuacjach brak władzy rodzicielskiej powoduje kłopoty.

Nie masz uprawnień w szkole dzie­cka. Szkoła nie sprawdza dokumentów rodziców ani nie wnika w ich prywatne życie, niemniej ma obowiązek kontak­tować się w sprawie dziecka tylko z jego prawnymi opiekunami. Tylko ro­dzice mający prawa rodzicielskie lub prawni opiekunowie (legal guardians) są upoważnieni do podpisywania po­zwolenia (permission slips). Na wy­wiadówki i szkolne spotkania możesz przychodzić z rodzicem dziecka, ale tylko on/ona ma w zasadzie prawo roz­mawiać z nauczycielami.

Nie masz praw do podejmowania decyzji medycz­nych. W razie wypad­ku czy poważnej choroby dziecka tylko prawny opiekun może zezwolić na za­biegi lub ich zabronić. Partner rodzica nie ma prawa do medycznych autory­zacji.

Nie masz wiadzy rodzicielskiej. Jeżeli nastoletni syn twojej partnerki powie ci, że nie musi się ciebie sluchać, to... będzie mial rację. Jest ci on winien posłuszeństwo z moralnego punktu wi­dzenia, ale nie prawnego.

Nie będziesz miał praw wizyta­cyjnych w razie gdybyś się rozstał ze swoim partnerem. Sądy uparcie od­mawiają praw wizytacyjnych dla non-legal parents.

Ażeby nabrać pełnych praw opie­kuńczych do dzie­cka twego życiowe­go partnera, trzeba je zaadoptować. Z drugiej strony, nie mając żadnych praw względem dziecka, nie pono­sisz też żadnych prawnych obowiązków.

Artykuł przedrukowano za zgodą

Polskiego Poradnika "Sukces"

Adres: 255 Park Lane; Douglaston, NY 11363