Wiele osób boi się psów, niektórzy nawet histerycznie. Jest to raczej bezpodstawne, gdyż bodaj podstawowa znajomość zachowań psich z reguły pozwoliłaby nam uniknąć nieprzyjemnych doznań, a nade wszystko pozbyć się obaw.
Czy rzeczywiście musimy obawiać się pogryzienia? W przytłaczającej większości przypadków zdecydowanie nie, ponieważ żaden normalny pies nie pokazuje zębów bez powodu (choć muszę tu również nadmienić, że, niestety, nie wszystkie psy są normalne). W większości przypadków to właśnie my - ludzie na skutek nieznajomości "psiego języka" zupełnie niepotrzebnie prowokujemy je do agresji.
Następujące sytuacje zwiększają ryzyko ugryzienia przez psa:
Pies jest chory (ranny) lub dokucza mu ból
Podobnie jak i my - ludzie, kiedy boli nas np. ząb jesteśmy rozdrażnieni, tak i pies jest gotowy do podjęcia agresywnej akcji po to, aby osoba zbliżająca się zostawiła go w spokoju. W sytuacji rozdrażnienia czworonogi zamiast ostrego głosu mogą użyć zębów.
Pies rozbawi się nadmiernie
Może wówczas ugryźć "w rozbawieniu". Niedoświadczonym właścicielom odradzam zabawy siłowe (np. przeciąganie liny, zapasy itp.), które podnoszą agresję u psa.
Pies jest drażniony
Problem dość często spotykany, lecz stosunkowo łatwy do wyeliminowania. Czworonogi są na ogół drażnione przez dzieci. Zapobieganie problemowi to głównie praca nad zachowaniami starszych dzieci oraz ścisły nadzór nad młodszymi.
Pies jest przerażony
Podobnie jak i my - ludzie również psy mają różne fobie. Mogą na przykład bać się piorunów, huku lub "dziwnego" ubrania nieznanej osoby. Próbując przeciwdziałać nadchodzącym wypadkom wystraszony czworonóg może ugryźć. Bardzo wysoki procent pogryzień przez psy jest spowodowanych strachem.
Pies próbuje bronić przedmiotów (żywności) należących do niego lub właściciela.
Niektóre psy są specjalnie szkolone by bronić przedmiotów, lecz nawet te - nieszkolone mogą wykazywać agresję, kiedy będą broniły swej kości, jedzenia lub np. teczki właściciela. Cecha ta występuje silniej u psów o charakterze obronnym. Do tej samej grupy możemy zaliczyć agresję suki chroniącej swe szczenięta.
Pies próbuje bronić swego terytorium
(tzw. agresja terytorialna)
Występuje na terenie, który czworonóg uważa za "swój" lub bezpośrednio obok niego. Proponuję, by nie wchodzić na teren chroniony przez psa, o ile właściciel nie trzyma psa na smyczy lub nie zamknie go w domu. Sama obecność właściciela niekiedy nie wystarcza aby rozładować agresję czworonoga.
Powyższe sytuacje są dość powszechnie znane, ale do spotkania może dojść niespodziewanie. Co wówczas?
Po pierwsze, nie jesteśmy w sytuacji beznadziejnej.
Nade wszystko należy zachować spokój
i nie uciekać (!!!), nie krzyczeć (!!!),
lecz spokojnie "czytać" język ciała psa.
Napięte mięśnie oraz "sztywne" ciało jest pierwszym sygnałem niebezpieczeństwa. Najczęściej jest to połączone ze zjeżoną sierścią na grzbiecie. W takim przypadku należy znieruchomieć, odczekać aż pies nas obwącha, nie próbując go głaskać. Po czym spokojnie wycofać się do tyłu. Nie należy potrzeć w oczy agresywnego czworonoga, gdyż może odebrać to jako wyzwanie.
Szczekanie jest ostrzeżeniem mówiącym o zbliżającym się niebezpieczeństwie. Sygnalizuje u psa raczej silne poczucie instynktu stadnego, aniżeli gotowość do ataku. Na ogół szczekają psy stróżujące, ale i one w przypadku całkowitego zignorowania szczekania są w stanie ugryźć intruza. Warczenie jest najwyższym stopniem ostrzeżenia, toteż powinniśmy natychmiast zareagować po usłyszeniu takiego sygnału. Warczący pies jest gotowy ugryźć.
Dzieci oraz osoby starsze są grupami osób najbardziej narażonymi na pogryzienia. Dzieje się tak dlatego, że psy odczytują język ruchów i gestów ciała. Starsze osoby mogą poruszać się inaczej aniżeli pozostali, wysyłając tym samym błędny sygnał do czworonoga. Pies przyzwyczajony do "normalnego" sposobu poruszania się (przez osoby młodsze) może niekiedy odebrać powolny krok staruszki jako "czajenie" się i profilaktycznie zaatakować "w samoobronie". Dlatego powinniśmy przewidywać oraz zapobiegać niebezpieczeństwu w przypadku kontaktów pomiędzy starszymi osobami i psami.
Analogicznie ma się sytuacja w przypadku dzieci. Wszyscy rodzice powinni nauczyć dzieci umiejętności kontaktu z psami. Nie wolno dzieciom uciekać, krzyczeć oraz zbliżać się do psa, który szczeka lub warczy. Dzieci przestrzegające tych zasad są w znacznie mniejszym stopniu narażone na ryzyko pogryzienia.
Natomiast aby uniknąć pogryzienia przez własnego psa każdy właściciel powinien przestrzegać następujących zasad:
v starannie wybrać rasę psa, a następnie równie starannie wybrać reputowanego hodowcę
v nie kupować psów ze sklepu, gazety lub innych przypadkowych źródeł
v w przypadku braku doświadczenia lub obecności dzieci w rodzinie zawsze wybrać sukę, nie psa - samca
v należycie wychować oraz wyszkolić psa bez względu na jego rasę
v być zdecydowanym i konsekwentnym w procesie wychowania, ale nie brutalnym
v używać zawsze smyczy celem posiadania pełnej kontroli nad czworonogiem
v dokonać procesu kastracji (sterylizacji) celem obniżenia agresji
v kontrolować poziom proteiny w pokarmie psa, pamiętając, że nadmierna ilość proteiny może przyczynić się do podniesienia poziomu agresji
Autor artykułu, George C. Urbański jest specjalistą w dziedzinie kynologii oraz hodowcą psów.
Publikuje artykuły w magazynach kynologicznych w wielu krajach. Zajmuje się szkoleniem psów i konsultacjami.
Tel. 847-885-7946
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
