Wielu naszych czytelników likwiduje swoje sprawy w USA i przenosi się na emeryturę do Polski. Niektórzy są Polską rozczarowani i ponownie wracają do Stanów. W Ameryce mogą czekać na nich przykre niespodzianki.
Przykład z życia
Dwadzieścia lat w Stanach Wanda spędziła żyjąc na walizkach. Córka załatwiła jej zieloną kartę, ale marzeniem Wandy był zawsze powrót do Polski. Uskładała na mieszkanie w Warszawie, na odległość wykończyła je elegancko, urządziła meblami z najwyższej półki. Dobór kolorów kafelków i politury mebli był jej najczęstszym tematem rozmów z koleżankami. Gdy dostała emeryturę, zlikwidowała wszystkie swoje sprawy w USA, spakowała się, ucałowała córkę i wnuki, po czym na zawsze wróciła do Polski. Tak przynajmniej zamierzała.
Rychło Wanda odkryła, że w Polsce odnaleźć się nie może. Była rozczarowana niezadowalającą jakością wymarzonego mieszkania, brakiem przyjaciół, szarością osiedla położonego daleko od centrum miasta. Wanda wpadła w depresję, zagroziła córce, że popełni samobójstwo, jeżeli ona jej nie zabierze do siebie z powrotem. W ciągu kilku tygodni za bezcen wyzbyła się mieszkania z wyposażeniem i wróciła do córki z dwiema walizkami.
Kłopoty ze zdrowiem trwały. Przed opuszczeniem Stanów Wanda zrezygnowała z ubezpieczenia Medicare. Po co miałaby tracić prawie sto pięćdziesiąt dolarów ma miesiąc? Teraz Wanda poszła do urzędu Social Security po ubezpieczenie Medicare. I tu spotkała ją przykra niespodzianka.
Kiedy można zapisać się do Medicare
Na Medicare można zapisać się tylko w określonym terminie. Istnieją po temu trzy okazje, które warto omówić.
Wstępny okres zapisów (initial enrollment period). Pierwszą okazję do zapisania się na Medicare ma każdy uprawniony do emerytury albo renty Social Security. Wstępny okres zapisów wynosi siedem miesięcy: miesiąc twoich 65. urodzin, 3 miesiące przed urodzinami i 3 miesiące po nich. Dla odbiorców Social Security Disability Insurance (SSDI) natomiast wstępny okres zapisów zaczyna się w 24. miesiącu po przyznaniu renty inwalidzkiej.
Specjalny okres zapisów (special enrollment period) obowiązuje w czasie pierwszych 8 miesięcy po utracie medycznego ubezpieczenia zdrowotnego w pracy. Aby zapisać się w “specjalnym” terminie, powinieneś mieć ubezpieczenie zdrowotne przez zakład, zrzeszenie (association), związek zawodowy albo zatrudnionego małżonka. Specjalny termin zaczyna się liczyć od daty, gdy ty (lub twój małżonek) zaprzestałeś pracy albo gdy przestałeś być objęty grupowym ubezpieczeniem (cokolwiek nastąpiło najpierw).
Powszechny okres zapisów. Jeżeli nie skorzystasz z okresu wstępnego ani specjalnego, możesz się zapisać do Medicare tylko w czasie okresu powszechnego (general enrollment period), który zaczyna się 1 stycznia każdego roku i kończy 31 marca. Wtedy Medicare zaczyna przysługiwać ci dopiero od 1 lipca tego roku. W tym czasie każda osoba upoważniona do Medicare może się zapisać.
Jeżeli nie zapiszesz się do Medicare, kiedy ci to przysługiwało, a nie miałeś innego grupowego ubezpieczenia zdrowotnego (Group Health Plan, GHP), to grozi ci kara zwana delayed enrollment penalty za każde 12 miesięcy, w ciągu których byłeś uprawniony do części B albo D Medicare, ale ich nie miałeś.
Kiedy Medicare dla Wandy?
Po raz pierwszy Wanda zapisała się do Medicare we wstępnym okresie, ale teraz w urzędzie Social Security powiedziano jej, że ponownie zapisać się może tylko w powszechnym terminie zapisów, który trwa tylko w pierwszym kwartale każdego roku - od 1 stycznia do 31 marca. Skoro był właśnie początek maja 2023 roku, kazano jej wrócić dopiero w styczniu przyszłego roku. Mało tego - ubezpieczenie nie zadziałało natychmiast, lecz dopiero od 1 lipca 2024 roku. Tak więc Wanda musiała czekać na Medicare 14 miesięcy.
Kara za rezygnację z Medicare
Drugą przykrą niespodzianką była cena ubezpieczenia. Przepis jest taki, że jeżeli ktoś nie skorzysta z Medicare B, gdy jest do niego uprawniony, a nie ma innego ubezpieczenia, to może później zostać ukarany za spóźniony zapis. Kara (late enrollement penalty) polega na 10-procentowej podwyżce kosztu ubezpieczenia za każdy opóźniony rok (pełne 12 miesięcy). Uwaga: nie jest to 10-procentowa jednorazowa kara, lecz permanentna podwyżka.
Przykład: Jeżeli zrezygnujesz z Medicare, wyjedziesz do Polski na dwa lata, po czym ponownie wrócisz do USA, to płacić będziesz o 20 proc. więcej do końca swego życia.
Za rezygnację z Medicare nie są karane osoby, które mają ubezpieczenie w pracy lub przez małżonka.
Ile kary dla Wandy?
Wanda zrezygnowała z Medicare w czerwcu 2022 roku, wróciła do USA w maju 2023 roku i zgłosiła się do SSA po Medicare. Ile zapłaci kary? Jest to przerwa 11 miesięcy, niepełny rok, więc wydaje się, że Wanda uniknie 10-procentowej kary. Niestety nie, bowiem jej przerwa liczy się od czerwca 2022 do stycznia 2024 roku, kiedy będzie miała pierwszą szansę do ubiegania się o Medicare w powszechnym okresie zapisów. Przerwa w ubezpieczeniu wynosi więc około 18 miesięcy, a kara - 10 proc. Gdyby przerwa wyniosła pełne 24 miesiące, kara urosłaby do 20 proc.
Obecnie Wanda mieszka u córki, jest znowu nieszczęśliwa I uważa, że powinna była w Polsce zostać. Cóż, niektórzy imigranci czują się zawsze w drodze. Tylko dokąd?
Elżbieta Baumgartner
Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników, m.in. „Powrót do Polski”, „Emerytura reemigranta w Polsce”, oraz „Emerytura polska i amerykańska, ich łączenie i skutki Umowy o zabezpieczeniu społecznym”, „Ubezpieczenie społeczne Social Security”. Są one dostępne w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo bezpośrednio od wydawcy, Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.poradniksukces.com.