Kryptowaluty: co warto o nich wiedzieć

Media donoszą często o kryptowalutach: że cena Bitcoina spada albo rośnie, że Tesla przyjmuje Dogcoin, czy że otwiera się lub upada następna giełda kryptowalut. Każdy, kto interesuje się światem finansów, powinien orientować się trochę w rynku wirtualnych walut, choćby po to, by wiedzieć, dlaczego go unikać.

Co to jest kryptowaluta

Kryptowaluta (lub „krypto” w skrócie) to waluta cyfrowa, wirtualna. Kryptowaluty działają przy użyciu technologii zwanej blockchain. Blockchain to zdecentralizowana technologia rozproszona na wielu komputerach, która zarządza transakcjami i rejestruje je. Kryptowaluty przechowywane są w cyfrowych portfelach z pomocą zaszyfrowanych kluczy, dzięki temu są uważane za bezpieczny środek płatności. W większości państw krypto uznawane są za legalny środek płatniczy, niekiedy można używać ich do kupowania towarów i usług, można handlować nimi na giełdach. Ale czy warto?

Ile jest kryptowalut

Światowy rynek kryptowalut szacuje się na około 4.6 biliona dolarów (bilion, ang. Trillion ma 12 zer). Według CoinMarketCap.com, strony internetowej poświęconej badaniom rynku, w obrocie publicznym znajduje się ponad 23,000 różnych kryptowalut i ciągle ich przybywa.

Najpopularniejszy jest Bitcoin (symbol BTC), wprowadzony na rynek w roku 2009 przez Satoshi Nakamoto. Całkowita wartość wszystkich Bitcoinów wynosi pod koniec 2023 roku około 520 miliarda dolarów, ale zmienia się z dnia na dzień. Po osiągnięciu rekordowego poziomu 65,000 dol. cena Bitcoina spadła do kilkunastu tysięcy, a teraz waha się w okolicy 25,500 dol. za jednego Bitcoina.

Na drugim miejscu jest Ethereum (ETH, 190 mld dol. wartości rynkowej) wprowadzony na rynek w roku 2015. Podaż ETH jest nieograniczona, a jego wydobycie dużo łatwiejsze niż Bitcoina.

Inne popularne waluty, to: Tether (USDT, 200 mld dol.), USD Coin (USDC, 26 mld dol.), BNB – 34 mld dol., XRP – 27 mld dol.

Dlaczego kryptowaluty są popularne?

Kryptowaluty przemawiają do swoich zwolenników z różnych powodów.

Zwolennicy postrzegają kryptowaluty, takie jak Bitcoin, jako walutę przyszłości i ścigają się, aby je kupić teraz, zanim prawdopodobnie staną się bardziej wartościowe.

Kryptowaluty zapewniają anonimowość. Transakcje wiążą się wyłącznie z użyciem kluczy, których powiązanie z konkretnymi osobami, a nawet firmami jest niemożliwe.

Niektórym zwolennikom kryptowalut podoba się fakt, że transakcje dokonywane są poza systemem bankowym i pozbawione są kontroli finansowych instytucji nadzorczych. Dzięki temu możliwe jest uniknięcie dodatkowych opłat, czy formalności.

Szybkość transakcji. Ważny dla niektórych jest fakt, że transakcje wykonywane z pomocą kryptowalut przeprowadzane są natychmiastowo, bez konieczności księgowania zleceń, jak w przypadku tradycyjnych banków.

Stojąca za kryptowalutami technologia blockchain, uważana jest za przyszłość nie tylko bankowości, bo jest to zdecentralizowany system przetwarzania i rejestracji, który może być bezpieczniejszy niż tradycyjne systemy płatności.

Przede wszystkim, niektórzy spekulanci lubią krypto, bo ich wartość rośnie, choć z dużymi wybojami. Ponadto traderzy lubią wykorzystać niestabilne ceny, gdyż ich fluktuacja daje szansę na szybki zysk (choć i szybką stratę).

Wady kryptowalut

Pomimo szybkiego wzrostu kursów i rosnącej liczby użytkowników, należy wziąć pod uwagę liczne wady kryptowalut. Omówmy je na przykładzie Bitcoina.

Fluktuacje cen. Różne czynniki wpływają na zmiany kursów Bitcoina, które mogą wynosić nawet kilka, kilkanaście procent dziennie.

Brak przepisów rządowych. Brak rządowej ingerencji może być postrzegany jako jedna z zalet kryptowaluty, ale może być również uważana za wadę. Transakcje nie są objęte ochroną prawną i zazwyczaj nie są odwracalne.

Brak gwarancji minimalnej wyceny. Jeżeli duża grupa inwestorów zdecyduje przestać używania Bitcoinów i je sprzedać, ich wartość się załamie.

Ponieważ transakcje Bitcoin są anonimowe, nieuregulowane i ostateczne, ich wadą jest brak bezpieczeństwa, nic nie można zrobić, jeśli zostanie wysłana niewłaściwa kwota lub do niewłaściwego odbiorcy.

Ryzyko utraty. Bitcoin bywa przechowywany w portfelu kryptowalut, co grozi utratą środków, gdy straci się dostęp do swojego klucza w razie awarii dysku twardego lub uszkodzenia przez wirusa zapisów, a nawet portfela. Twoje środki mogą stać się całkowicie niedostępne.

Oszustwa. Rynek krypto jest młody, nieregulowany, podatny na oszustwa np. schemat Bitcoin Ponzi. Głośny był upadek firmy FTX, której właściciel Sam Bankman Fried jest w więzieniu i oczekuje na sądową rozprawy.

Ograniczone zastosowanie. Mimo że rośnie liczba firm, które akceptują Bitcoina i inne krypto, nadal nie są one powszechnie akceptowane. Kryptowalutą możesz zapłacić za niektóre produkty takich firm, jak Microsoft, Paypal, Starbucks, Overstock, Newegg, Tesla. Możesz także użyć aplikacji SPEDN, aby płacić kryptowalutami u wielu sprzedawców detalicznych, którzy w przeciwnym razie nie kryptowalut nie przyjmują.

Czy kryptowaluty to dobra inwestycja?

Nie jest. Choć wartość kryptowalut może wzrosnąć, obracanie nimi to zwykła spekulacja. Powód? Podobnie jak prawdziwe waluty, kryptowaluty nie generują żadnych przepływów pieniężnych, więc aby zarabiać, ktoś musi zapłacić więcej niż ty. To właśnie nazywa się zasadą „większego głupca”.

Gdy kupujesz akcje jakiejś spółki, np. Apple, to stajesz się jej współwłaścicielem i dostaniesz część wypracowanych przez nią zysków w postaci dywidendy. Ponadto wartość akcji spółki może rosnąć, gdy zwyżkują jej obroty, zyski i wartość jej aktywów. Natomiast mając krypto, zyskasz tylko wtedy, gdy znajdziesz kogoś naiwnego, kto zapłaci ci więcej. 

Jak kupić kryptowalutę

Na świecie powstało wiele giełd kryptowalut, które umożliwiają wymianę wirtualnych pieniędzy, a także ich kupno. Podczas gdy niektóre z nich, w tym Bitcoin, można kupić za dolary amerykańskie, inne wymagają płatności Bitcoinami lub inną kryptowalutą.

Aby kupić kryptowaluty, potrzebujesz „portfela”, aplikacji online, która może przechowywać twoją walutę. Generalnie zakładasz konto na którejś z giełd, a następnie możesz przelać prawdziwe pieniądze na zakup. Na sieci znajdziesz dużo informacji, jak inwestować w Bitcoina.

Na przykład, Coinbase to jedna z popularnych giełd handlu kryptowalutami, na której możesz tworzyć zarówno portfel, jak i kupować i sprzedawać Bitcoiny i inne kryptowaluty. Ponadto coraz większa liczba brokerów internetowych oferuje kryptowaluty, tacy jak eToro, czy Tradestation. Robinhood umożliwia darmowe transakcje; serwis Robinhood Crypto jest dostępny w USA z wyjątkiem stanu Nevada i Hawaii.

Pamiętaj: lokata pieniędzy w kryptowaluty to nie inwestycja, lecz ryzykowna gra, jak w kasynie. Chcesz inwestować? Znajdź na sieci artykuł pt. „Jedyna strategia inwestycyjna, jakiej potrzebujesz”.

Elżbieta Baumgartner

Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników, m.in „Jak działa giełda” (tylko w wersji elektronicznej), „Jak inwestować w fundusze powiernicze”, „Amerykańskie emerytury”. Są one dostępne w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo bezpośrednio od wydawcy, Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.poradniksukces.com