Zbliża się termin rozliczenia podatkowego. Gdy wielu z nas kończy wypełnianie swoich deklaracji, warto pomówić o podatkowej kontroli. IRS nie prowadzi już wyrywkowych audytów, lecz wybiera „ofiary” przez ocenianie prawdopodobieństwa złamania przepisów na podstawie tego, co już o danej osobie czy firmie wiedzą. A dzięki komputeryzacji przepływu informacji wie coraz więcej. Oto jak IRS selekcjonuje podatkowe zeznania do kontroli.
Kojarzenie informacji
IRS stosuje system komputerowy do kojarzenia (matching) informacji dostarczonych na zeznaniach przez podatników z danymi z innych źródeł: instytucji finansowych, Social Security, Unemployment Office itp. IRS sprawdza 29 rodzajów przychodu i płatności, między innymi: zarobki zgłoszone przez pracodawców na druku W-2; zarobki zleceniobiorców (contractors) zgłoszone przez zleceniodawców; emerytury i renty Social Security; świadczenia dla bezrobotnych, społeczne i inne; odsetki zgłaszane przez banki i inne finansowe instytucje (raporty 1099); odpisy odsetek pożyczki hipotecznej (raporty 1098); zapłacone podatki stanowe; zapłacone podatki gruntowe i od nieruchomości; wygrane w kasynach i na loterii; wypłaty z kont emerytalnych (retirement distributions).
Automatyczny substytut rozliczenia
Matching program stanowi pierwsze sito kontroli. Jeżeli komputery wyłowiły źródło dochodu, którego nie wyjawiłeś, albo w ogóle nie złożyłeś zeznania, to IRS rozliczy cię sam, co nazywa się Automated Substitute for Return (ASFR).
IRS prześle ci list, w którym wyjaśni proponowane korekty, kwotę domiaru podatkowego oraz twoje prawa do odwołania. W odpowiedzi możesz zapłacić należność, zażądać więcej wyjaśnień, albo złożyć wytłumaczenia i dokumentację. Jeżeli nie odpowiesz w przeciągu 30 dni, IRS wysyła nakaz płatności zwany Notice of Deficiency. Gdybyś nie zgadzał się z postanowieniami IRS, w przeciągu 90 dni możesz złożyć odwołanie do Sądu Podatkowego.
Weryfikacja informacji
Komputery IRS sprawdzają zasadność kredytów na dzieci: prawdziwość numerów Social Security, czy numery zgadzają się z nazwiskami dzieci, czy dziecko nie zostało zgłoszone również na utrzymaniu innego podatnika.
Starając się tępić nieprawidłowe roszczenia Earned Income Tax Credit (EITC), IRS sprawdza tożsamość i przychody wszystkich członków rodziny. Prawdopodobieństwo kontroli osób zarabiających poniżej 25,000 dol. rocznie i kwalifikujących się do EITC jest pięć razy większe niż szansa kontroli osób zarabiających ponad milion.
Sprawdzanie obliczeń
Komputer IRS jednocześnie szuka błędów w obliczeniach i naniesieniu liczb (mathematical and clerical errors), takich jak: błędy w działaniach matematycznych, nieprawidłowe tabele podatkowe, wpisy, które nie odpowiadają innym (np. nieprawidłowe przeniesienie liczb na drugi formularz lub błędne przeniesienie z brudnopisu) oraz odpisy lub kredyty ponad ustalone limity. Gdy IRS znajdzie błąd, wysyła do podatnika list. Podatnik może dopłacić podatek albo się mu sprzeciwić i przedłożyć wyjaśnienia.
Wszystkie zeznania podatkowe podlegają powyższym sprawdzianom, niezależnie od tego, czy będą poddane dalszej kontroli czy nie.
Co to jest wskaźnik różnicowy
Nawet jeżeli twoje zeznanie podatkowe jest prawidłowe i przejdzie pomyślnie przez powyższe sito, ciągle jeszcze może podnieść czerwoną flagę. Komputer bowiem oblicza wskaźnik różnicowy, zwany DIF (od discriminant function), który może się wahać od negatywnych liczb aż do kilkuset punktów. Im wyższy DIF, tym większe jest prawdopodobieństwo wpadki. Wynik w granicach 500 czy 600 punktów może spowodować kontrolę.
Wskaźnik DIF mierzy współzależność różnych liczb na zeznaniu podatkowym, a także podobieństwo danego raportu z przeciętnymi liczbami osób w podobnej sytuacji finansowej. Na przykład, wysoki wskaźnik różnicowy otrzyma ktoś, kto odlicza sobie darowizny, posiłki biznesowe czy oprocentowanie pożyczki hipotecznej znacznie wyższe niż rodziny w jego przedziale podatkowym.
Ekonomiczne realia
Mały, jednoosobowy biznes (sole proprietorship) daje najwięcej pola do podatkowych manewrów, nie zawsze zgodnych z literą prawa. IRS o tym wie i w uzasadnionych przypadkach robi kontrolę ekonomicznych realiów (economic reality auditing), która wychodzi poza sprawdzian samego zeznania. Inspektorzy podatkowi badają, czy styl życia przedsiębiorców odpowiada deklarowanym zarobkom. Na przykład, adres, podatki gruntowe i odsetki pożyczki hipotecznej mogą świadczyć o życiu ponad stan sugerowany przez deklarowany dochód. Możesz mieć papiery w porządku, ale jak wyjaśnisz nowego Mercedesa i dwa domy, gdy deklarujesz przychód równy połowie kosztów utrzymania rodziny?
FATCA
Świat podatkowy staje się coraz bardziej powiązany i globalizowany, a państwa wymieniają się informacjami finansowymi o swoich obywatelach z powodu umów w sprawie FATCA (Foreign Account Tax Compliance Act – Ustawa w sprawie ujawniania kont zagranicznych) i Common Reporting Standard (CRS). Informacje o finansowych działaniach podatnika np. w Polsce mogą być doniesione do IRS przez polską skarbówkę, co wyjaśniam dokładnie w książce pt. „Jak chować pieniądze przed fiskusem”.
Na zakończenie
Prawdopodobieństwo kontroli podatkowej dla przeciętnej osoby jest niewielkie – 0.4 proc. dla podatników z dochodami poniżej 200,000 dol. Sprawdzanych jest 1.6 proc. osób samozatrudnionych, a najczęściej, bo 8.6 proc. multimilionerów z przychodami ponad 10 mln dol. Dwie trzecie kontroli bywa listownych, a reszta przeprowadzana jest osobiście. Z powodu cięć budżetowych IRS ma coraz mniej kontrolerów, więc liczba dokładnych kontroli spada.
Ażeby nie narazić się Urzędowi Podatkowemu, trzeba zniknąć w tłumie, czyli nie mieć nadmiernych odpisów ani wydatków niewspółmiernych z przychodami. Nie znaczy to, żeby unikać należnych ulg, lecz by stosować je rozsądnie. Komputery IRS polują na nielogiczności i odchyłki od reguł. Twój księgowy z pewnością dopowie ci więcej.
Elżbieta Baumgartner
Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników. m.in. „Jak oszczędzać na podatkach”, „Podręcznik ochrony majątkowej”, „Powrót do Polski” i wielu innych. Są one dostępne w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., www.poradniksukces.com.
