Jeżeli na święta chcesz podarować dziecku większą kwotę pieniędzy, to ten artykuł jest dla ciebie.
Wielu rodziców i dziadków chętnie zakłada rachunki dla swoich pociech, by ułatwić im w przyszłości życiowy start. Instytucje finansowe mają w swojej ofercie konta powiernicze dla dzieci i młodzieży, ale należy wiedzieć, że różnią się one od zwykłych rachunków, co stwarza liczne pułapki. Warto je poznać.
Co to jest UTMA/UGMA
Małoletni nie mają zdolności do czynności prawnych, więc nie mogą być właścicielami żadnych przedmiotów majątkowych. Można dla nich jednak otworzyć konto powiernicze (custodial account) zwane UTMA (od Uniform Trust to Minors Act) lub UGMA (od Uniform Gift to Minors Act), w zależności od stanu.
Osoba, która otwiera dla dziecka konto i je zasila (grantor), musi wyznaczyć opiekuna (custodian), który będzie kontem zarządzał na rzecz dziecka (beneficiary). Wybór opiekuna konta zależy od sytuacji rodzinnej i finansowej. Może nim być każda dorosła osoba, najczęściej sam założyciel konta (np. dziadek), albo osoba przez założyciela wyznaczona (np. któreś z rodziców dziecka). Na wypadek gdyby opiekun nie był w stanie pełnić swoich obowiązków, warto również wyznaczyć zastępcę (successor custodian). Jak widać, UTMA/UGMA są rodzajem prostego trustu.
Po osiągnięciu przez dziecko pełnoletniości konto jest zamykane, a środki przelewane na indywidualne konto młodego człowieka.
Różnica między UTMA a UGMA
W roku 1956 Uniform Law Commission opracowała wzorzec Uniform Gift to Minors Act (UGMA), który został przyjęty przez ustawodawców we wszystkich stanach. W odpowiedzi na wiele poprawek, w roku 1983 ULC zaproponowała ustawę Uniform Transfer to Minor Act (UTMA), która przepisy znacznie rozszerzyła. Większość stanów zaadoptowała ten model, poczynając niewielkie modyfikacje. Między innymi, UTMA pozwala na przekazanie nieletnim nie tylko kont bankowych, ale również nieruchomości, limited partnerships, papierów wartościowe i innych walorów. Ponadto UTMA z reguły kończy się, gdy beneficjent osiąga 21 lat (25 w niektórych stanach), podczas gdy UGMA –18 lat.
Jak widać, konta UTMA są nowsze i bardziej popularne, więc na nich się skoncentrujemy. Pracownik w banku czy firmie inwestycyjnej wyjaśni ci, jakie reguły panują w twoim stanie.
Jak otworzyć konto
Konto UTMA można je założyć w każdej finansowej instytucji – banku, funduszu powierniczym czy u maklera. Otwiera się je równie łatwo, jak normalne konto, tylko na wniosku zakreśla odpowiednią rubrykę, wpisując nazwisko dziecka z dopiskiem “a minor” i nazwisko opiekuna. Dziecko figuruje jako właściciel konta i potrzebny jest jego numer Social Security. Nie można otworzyć konta powierniczego dla dziecka, które nie jest obywatelem ani stałym rezydentem i nie ma numeru Social Security (SSN).
Założenie konta UTMA nie kosztuje nic, w odróżnieniu od trustów, za których założenie prawnik może pobrać kilkaset czy kilka tysięcy dolarów, w zależności od ich kompleksowości.
UTMA i podatki
Założyciel konta (np. dziadek) powinien pamiętać o podatkach od darowizny. Wolno mu wpłacić dla dziecka do 15,000 dol. rocznie bez konieczności zgłaszania tego do IRS. Razem z babcią mogą wpłacić do 30,000 dol. Wyższe kwoty powinny być zgłoszone na druku IRS Form 709 i mogą w przyszłości pomniejszyć zwolnienie spadkowe, czym nie powinny zaprzątać sobie głowy osoby, których majątki nie przekraczają 12.06 mln dolarów w roku 2022.
Dziecko, jako właściciel konta, jest zobowiązane płacić podatki od dochodów z konta, ale obecnie odsetki (dywidendy) do 1,150 dol. rocznie są dla dziecka zwolnione z podatków dochodowych. Kolejne 1,150 dol. obłożone jest podatkiem w skali podatkowej dziecka (10 proc.), a ponad 2,300 dol. – w skali podatkowej rodziców (od 2021 roku). Uwaga: Kwota darowizny nie podlega podatkom dochodowym dla dziecka, tylko dochód, które konto generuje.
Pułapki konta powierniczego
Do założenia konta UTMA trzeba podejść z rozwagą, szczególnie gdy chodzi o większą kwotę. Oto powody:
Wpłaty na konto UTMA to nieodwracalne darowizny. Gdy środki zdeponujesz, nie możesz ich dziecku odebrać. Jako opiekun konta, zatrzymujesz natomiast nad nimi pełną kontrolę i decydujesz, jak środki mają być zainwestowane na rzecz nieletniej osoby.
Pieniądze na koncie dziecka pomniejszają jego szansę na pomoc studencką. Wielu ludzi zakłada konta UTMA w celu oszczędzania na studia. Jest to błąd. Uczelnie uznają konta dzieci za ich majątek i pomniejszają pomoc studencką.
Opiekun nie uniknie podatków spadkowych. Po śmierci opiekuna środki na UTMA zostaną wliczone do jego opodatkowanej masy spadkowej (taxable estate). Jeżeli rodzina jest bardzo zamożna i powodem oddania dziecku pieniędzy było uniknięcie podatków spadkowych, to sztuka ta się nie uda. W takim przypadku bogaty darczyńca powinien wyznaczyć na opiekuna kogoś o niższym stanie posiadania, np. ciocię czy wujka.
Zamożnym osobom polecam książkę Jak chować pieniądze przed fiskusem oraz rozmowę z doświadczonym prawnikiem albo doradcą finansowym.
UTMA a pomoc społeczna
Uważaj na uprawnienia do pomocy społecznej. Jeżeli dziecko ma przyznany zasiłek SSI albo ubezpieczenie Medicaid, to środki na UTMA nie są uwzględniane. Liczą się natomiast kwoty wypłacone z tego konta na dokonanie niektórych zakupów na rzecz dziecka. Gdy młody człowiek na społecznym zasiłku osiągnie pełnoletniość, środki na koncie stają się jego, co może pozbawić go uprawnień do zasiłków.
Dla dziadków, którzy założyli UTMA na rzecz swoich wnuków, środki na koncie nie są uwzględniane do obliczenia ich uprawnienia do pomocy społecznej (SSI czy Medicaid).
Na co można wydać pieniądze z konta UTMA
Ojciec albo matka, którzy są opiekunami konta UTMA, mogą czerpać środki z konta, ale tylko na spełnienie potrzeb dziecka. Nie mogą z tego źródła pokrywać takich kosztów, jak żywność, odzież, mieszkanie, bowiem jako rodzice są do ich zapewnienia zobowiązani. Akceptowane są dodatkowe wydatki, np. na letnie obozy, komputer czy samochód. Warto, by opiekun konta notował wszystkie wypłaty i zachował paragony na sfinansowany na przykład obóz czy komputer.
Dziecko dostaje pieniądze
Środki pozostają na koncie powierniczym UTMA pod kuratelą opiekuna do czasu, gdy dziecko osiągnie 18 lub 25 lat, w zależności od przepisów stanu. Wtedy opiekun ma obowiązek przerejestrować konto na nazwisko dziecka, które będzie już dorosłym człowiekiem. Nawet jeżeli młodzian nie jest odpowiedzialny albo ma problemy psychiczne, opiekunowi nie wolno pieniędzy zatrzymać. Znane są przypadki, że młodzież pozwała rodziców do sądu za wstrzymanie im wypłaty z konta powierniczego – i wygrała.
Elżbieta Baumgartner
Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników np. „Jak oszczędzać na podatkach”, „Jak ułatwić dziecku życiowy start”, „Jak inwestować w fundusze powiernicze” i wielu innych. Są one dostępne w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.poradniksukces.com.
