Dla młodzieży czas wakacji to nie tylko odpoczynek od nauki, ale również okazja do zarobienia pieniędzy, wykazania się swoją niezależnością. Warto wiedzieć, kiedy młodzi ludzie mogą podjąć pracę legalnie i jakie będą mieli obowiązki podatkowe.
Pozwolenie na pracę dla nastolatka
Młodzian w każdym wieku może pracować dla siebie samego (np. sprzedawać przysłowiową lemoniadę, wyprowadzać dla kogoś pieska), albo pomagać rodzicom w ich biznesie. Czternastolatki mogą przeważnie ścinać trawę, pilnować dzieci (babysitting), roznosić gazety itp. Ale żeby nieletnia osoba została legalnie zatrudniona przez pracodawcę, np. restaurację, to musi spełnić warunki dyktowane przez prawo swego stanu: osiągnąć pewien wiek i uzyskać pozwolenie do pracy przeważnie od doradcy zawodowego (guidance counselor) w średniej szkole. Druk pozwolenia (zwany work permit albo employment certificate) ma być wypełniony i podpisany przez rodziców. Godziny pracy młodzieży są ograniczone w zależności od wieku i pory roku szkolnego (dłużej w wakacje).
Stan Nowy Jork zezwala na pracę dzieci już w wieku 14-15 lat, ale nie w zakładach produkcyjnych. Inne przepisy dotyczą 16-17-latków w czasie trwania szkoły, a inne w wakacje. W stanie Illinois 14-15-latki mogą pracować w ograniczonym zakresie tylko z pozwoleniem, starsza młodzież go nie potrzebuje. Więcej informacji o zasadach pracy młodocianych możesz znaleźć na sieci albo zapytać w szkole średniej (high-school) swego dziecka.
Podatki dochodowe nastolatka
Junior nie zapłaci żadnych podatków, ani nawet nie będzie musiał wypełniać podatkowych deklaracji, jeżeli zarobi na własną rękę mniej niż 400 dol. w roku, albo miej niż 13,850 dol. jako pracownik w roku 2023.
Uwaga: nawet mniejsze kwoty wymagać będą podatkowego rozliczenia, jeżeli dziecko, oprócz przychodu z pracy, mieć będzie dochód z inwestycji przekraczający 1,250 dol. (odsetki, dywidendy). Więcej wyjaśnia Publikacja IRS 929, Tax Rules for Children and Dependents.
Przeważnie pracodawcy potrącają zaliczki podatkowe. Żeby dostać zwrot nadpłaconych podatków, młody człowiek będzie musiał potem sporządzić i wysłać deklarację podatkową. Oto, jak tego uniknąć.
Zgłoś zwolnienie na druku W-4
Gdy nastolatek zostanie przyjęty na lato np. do restauracji McDonalda, to staje się pracownikiem i jest traktowany jak inni zatrudnieni. Pracodawca ma obowiązek sprawdzić tożsamość i uprawnienie do pracy kandydata, a potem płacić mu co najmniej minimalną stawkę, potrącając podatki dochodowe (federalne i stanowe) oraz składki na Social Security. Ażeby wiedzieć, ile podatków potrącać od wypłaty, pracodawca daje do wypełnienia druk W-4, Employee Withholding Allowance Certificate, www.irs.gov/pub/irs-pdf/fw4.pdf.
Warto uniknąć odprowadzania zaliczek podatkowych (tax withholding) przez wpisanie „EXEMPT” w wierszu 7 formularza W-4. Jeżeli się tego nie zrobi, pracodawca będzie potrącał zaliczki podatkowe w takim wymiarze, jakby junior miał pracować cały rok.
Rozliczenie podatków
Na koniec roku pracownik dostanie druk W-2 z sumą wynagrodzenia i odciągniętych podatków.
Jeżeli wynagrodzenie (wages) nie przekracza ulgi standardowej osoby samotnej (standard deduction, 13,850 dol. w roku 2023), to zeznania podatkowego wypełniać nie trzeba. Jeżeli młody człowiek zarobi więcej, to w przyszłym roku powinien złożyć swoje własne rozliczenie podatkowe. Rodzice nie mogą dodać wynagrodzenia dziecka (wages) do swojego przychodu.
Uwaga: Jeżeli nastolatek nie wypełni prawidłowo druku W-4 i będzie miał odprowadzone zaliczki podatkowe, wtedy po zakończeniu roku trzeba posłać rozliczenie podatkowe, żeby dostać zwrot nadpłaconych podatków. Porozmawiaj na ten temat ze swoim doradcą podatkowym.
Konto Roth IRA dla dziecka
Pieniądze zarobione przez dziecko mogą zostać przez nie rozpuszczone na drobne wydatki, albo... pozostać na długie lata, stanowiąc podstawę finansowego dorobku młodego człowieka. Jak to zrobić, nie odbierając dziecku przyjemności? Dochód zarobiony przez dziecko wpłacasz na uprzywilejowane podatkowo konto, a dajesz mu równowartość z własnej kieszeni.
Otwieramy dla dziecka konto Roth IRA, a nie tradycyjne IRA, u dyskontowego maklera i środki lokujemy w np. w którymś z indeksowych ETF-ów (Exchange Traded Funds). Wiele firm oferuje emerytalne konto dla nieletnich (minor account), np. Schwab, Vanguard, TD Trade. W odróżnieniu od tradycyjnego konta IRA, wpłaty na Roth IRA nie są odpisami podatkowymi, ale dziecko odpisów nie potrzebuje, bo miewa przeważnie tak mały przychód, że podatków nie płaci wcale. Zaletą Roth IRA jest fakt, że podatki od zysków są zupełnie zniesione, a nie tylko odroczone, a wpłaty natomiast można wybierać w każdej chwili bez kary i bez podatku. Narosłe na koncie zyski, wybrane przed ukończeniem 59.5 roku, są obłożone 10-procentową karą. Wadą Roth IRA dziecka jest fakt, że środki posiadane na jego własne nazwisko pomniejszają jego szansę na uzyskanie pomocy studenckiej. Konto takie powinny rozważyć tylko zamożniejsze rodziny, które liczą się z faktem, że pomocy studenckiej nie dostaną.
Przykład
W ostatnich dwudziestu latach, czyli od 1 stycznia 2002 roku do końca roku 2022, giełda mierzona wskaźnikiem Standard & Poor’s 500 przyniosła wraz z dywidendami średnio 6 proc. rocznie, mimo kilku dotkliwych załamań, a w ostatniej dekadzie – 12.9 proc. rocznie. Patrz www.moneychimp.com. Jak inwestować bezpiecznie, skutecznie i długoterminowo wyjaśniam artykule pt. „Jedyna strategia inwestycyjna, jakiej potrzebujesz”. Znajdziesz go na sieci.
Załóżmy, że nasz syn dorabiał w szkole, potem na studiach i przez dziesięć lat miał dochód (earned income) ok. czterech tysięcy rocznie, których równowartość wpłacaliśmy mu na Roth IRA w akcyjnym funduszu podążającym za średnią giełdy. Dziś, po dziesięciu latach, nasz syn ma na koncie ponad 86,700 dol., z czego czterdzieści tysięcy może wypłacić natychmiast, bez podatku i bez kary. Niewielu dwudziestopięciolatków może się tym poszczycić.
Elżbieta Baumgartner
Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników np. „Jak oszczędzać na podatkach”, „Jak ułatwić dziecku życiowy start”, „Jak inwestować w fundusze powiernicze” i wielu innych. Jest ona dostępna w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.poradniksukces.com.
