Koniec listopada i grudzień to sezon wzmożonych świątecznych zakupów. Duże promocje i okazje przyczyniają się do wielu impulsywnych nabytków i do nadwyrężenia domowego budżetu. Większość z nas ma już wszystko, czego nam potrzeba, a świąteczne prezenty przeważnie okazują się niechciane i niepotrzebne. Warto z tym sezonie nie dać się łapać na marketingowe pułapki i zastosować umiar, tak jak w ciągu roku.
Ile wydajemy
Bureau of Labor Statistics śledzi wydatki amerykańskich konsumentów. Zapoznaj się z ich ostatnim raportem za rok 2023, który można znaleźć na sieci (www.bls.gov/news.release/pdf/cesan.pdf), a będziesz wiedział, ile wydają inni.
Kluczem do skutecznego oszczędzania pieniędzy jest zorientowanie się, jak są wydawane. Jeżeli stanowisz typową rodzinę, to wydajesz 12.9 proc. dochodu na wyżywienie, 17 proc. na transport i 32.9 proc. na utrzymanie domu czy mieszkania. U.S. Bureau of Labor Statistics podaje, że przeciętna amerykańska rodzina (2.5 osoby) w roku 2023 wydała 77,280 dol., z czego 2,041 dol. na ubranie, 3,635 dol. na rozrywkę, 6,159 dol. na ochronę zdrowia, 9,985 dol. na żywność, 13,174 dol. na transport i 25,436 dol. na dach nad głową. Oto kilka sugestii, jak oszczędzić więcej.
Spisuj wydatki
Przez kilka miesięcy zapisuj wszystkie wydatki rodziny w różnych kategoriach, żeby zobaczyć, gdzie “ucieka” najwięcej pieniędzy. Żywność zapisuj w kategoriach: supermarket, posiłki na wynos, restauracje. Zobaczysz, jak pieniądze przeciekają ci przez palce i będziesz mógł przedsięwziąć kroki zaradcze. Na przykład przeciętna rodzina wydaje 6,053 dol. na żywność spożywaną w domu, 3,933 dol. na restauracje oraz 637 dol. na napoje alkoholowe. Są więc rezerwy.
Nie traktuj zakupów rozrywkowo
Chodzenie na zakupy do centrum handlowego stało się popularną amerykańską rozrywką. Dziesiątki sklepów skupionych pod jednym dachem, ławeczki, klimatyzacja, wszystko to sprawia, że ludzie często udają się tam na spacer, dla relaksu lub by zająć czymś dzieci. Tylko jedna czwarta Amerykanów idzie na zakupy z rzeczywistym zamiarem kupna. Rezultat? Wszyscy kończą jakimś mniej lub bardziej nieprzemyślanym zakupem.
Nie noś przy sobie kart kredytowych
Jeżeli jesteś rozrzutnikiem, to limituj okazje do wydawania pieniędzy. Zostaw karty kredytowe w domu. Płać tylko gotówką, a wtedy nie wydasz więcej niż masz w portfelu. Według badań, osoby płacące żywym pieniądzem wydają o 30 proc. mniej niż używające plastiku. Przyjmij zasadę, by nie zaciągać żadnego nowego długu, nawet jeżeli wydaje się on nieoprocentowany. Swoją drogą – kupuj tylko to, po co poszedłeś do sklepu i nie daj się kusić żadnym przecenom. Jeżeli lubisz wygodę, jaką daje plastik, to posługuj się kartą debetową, bo ona ściąga należność prosto z twego konta czekowego.
Trzymaj sprzęt dłużej
Postaraj się stosować zasadę 20 proc., która mówi, by trzymać sprzęt chociażby o jedną piątą dłużej niż się zwykło, a oszczędzisz na nich 20 proc. Jeżeli mamy zwyczaj zmieniać samochód co 5 lat, przetrzymajmy go przez dodatkowy rok. Prawdę mówiąc, nie powinniśmy kupować rzeczy, jeżeli stare jeszcze się nie zużyły. Masz chęć na piątą parę czarnych butów? Czy zdarłeś te stare?
Wymieniaj się z przyjaciółmi
Wymiana zabawek, książek czy odzieży dziecięcej może oszczędzić tysiące dolarów. Zorganizuj ze znajomymi mieszkającymi w innej części kraju wymianę domów (mieszkań). Oni przyjadą do ciebie na wakacje, gdy ty pojedziesz do nich. Mając zapewniony bezpłatny kwaterunek i możliwość przygotowywania posiłków, nie wydasz zbyt wiele.
Kupuj z drugiej ręki
Ciekawe rzeczy, dobrej jakości, możesz znaleźć za ułamek ich pierwotnej ceny na estate sales, wyprzedażach garażowych, w sklepach z używanymi rzeczami i w wielu witrynach internetowych: Craigslist, Facebook Marketplace, Buy Nothing Project. Przeczytaj tekst pt. “Z drugiej ręki z korzyścią dla portfela i planety”, który znajdziesz na sieci.
Korzystaj z biblioteki
Oczywiście, wszyscy powinniśmy mieć w domu encyklopedie, słowniki i ulubione książki, niemniej warto pożyczać książki z biblioteki. To nic nie kosztuje. Ponadto możemy w bibliotece czytać liczne gazety i magazyny, wypożyczać filmy i muzykę. Dlaczego płacić za wypożyczenie filmu czy obejrzenie go w kinie, kiedy biblioteki mają ich duży wybór całkowicie za darmo! Pamiętajmy też, że częste wizyty w bibliotece wyrobią w naszych dzieciach nawyk czytania i szacunek do pisanego słowa.
Przyjrzyj się swoim rachunkom telefonicznym
Większość rodzin płaci już kilka za numerów telefonu, bo oprócz starego – stacjonarnego – mają również komórki dla każdego członka rodziny. Niekiedy dochodzi jeszcze dodatkowa linia na faks czy telefon służbowy. W sumie – rachunki telefoniczne wielu rodzin przekraczają tysiąc czy dwa tysiące dolarów rocznie. Mają różne kompanie telefoniczne, różne plany, rozmaite funkcje, często zupełnie niepotrzebne, tysiące niewykorzystanych minut. Sugeruję zrobić remanent, skomasować komórki w planie rodzinnym albo przenieść się tam, gdzie jest taniej. T-Mobile, Mint czy Cricket mają nieograniczone programy dla 4-5 osobowych rodzin, gdzie płaci się ok. 25 dol. za linię. W Google szukaj „Best family cell phone plan in 2024”.
Mieszkaj skromniej
Jeżeli jesteś po pięćdziesiątce, a niewiele odłożyłeś na emeryturę, to pora wziąć się za oszczędzanie naprawdę poważnie. Trudno jest oszczędzać, jeżeli większość pieniędzy “zjada” czynsz lub duża pożyczka hipoteczna. Może warto zamienić mieszkanie na skromniejsze albo dom na mniejszy? Dla osób dojrzałych nie bywa to trudne, bowiem ich dzieci wyfrunęły już z gniazda.
Przyzwyczaj dzieci do zarabiania na swoje wydatki
Praca nastolatków jest w USA bardzo popularna. Większość młodych ludzi pracuje po szkole lub w weekendy w McDonald's, w sklepach czy pilnuje dzieci. Dziecko, które pozna wartość pieniędzy, nie będzie wysuwało nadmiernych żądań.
Znajdź dodatkowe źródło dochodu
Nic tak nie przyspieszy budowania majątku, jak dodatkowe pieniądze. Jeżeli mamy siły i możliwości, nie zaszkodzi rozejrzeć się za jakąś “fuchą”. Dodatkową zaletą pracy na własnym rozrachunku jest fakt, że dużą część dochodu, a nawet cały, możemy schronić przed podatkami w programach emerytalnych. Dla owych drobnych “dorobkiewiczów” najlepszy jest SIMPLE IRA, gdzie można schronić cały swój przychód wypracowany na własną rękę do wysokości 16,000 dol. rocznie. Osoby po pięćdziesiątce mogą na SIMPLE wpłacać dodatkowo 3,000 dol., czyli w sumie do 19,000 w roku 2024.
Jeżeli jesteś po pięćdziesiątce, a niewiele odłożyłeś na emeryturę, to pora poważnie zacisnąć pasa. A z całą pewnością nie warto kupować sterty zbędnych prezentów na święta.
Elżbieta Baumgartner
Elżbieta Baumgartner jest autorką książek-poradników, m.in. „Amerykańskie emerytury, czyli jak zapewnić sobie dostatnią przyszłość” i wiele innych. Są one dostępne w wersji elektronicznej w witrynie Poradnika Sukces: www.PoradnikSukces.com. tel. 1-718-224-3492
