W skarbcach stanowych spoczywa ponad 50 miliardów dolarów zapomnianych przez co dziesiątego Amerykanina. Bywają to nieodebrane depozyty wpłacone firmie telefonicznej, niezrealizowane czeki i przekazy pieniężne, czy osierocone konta bankowe. Warto upewnić się, że nie zgubimy tego, co do nas należy.
Zapomniane konto pani Danuty
Jak wielu imigrantów, Danuta postanowiła wrócić do Polski. Wypłaciła wszystkie pieniądze z konta w Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej i uznała je za zamknięte. Konto w Unii jednak pozostało, najpierw puste, a potem zaczęła do niego spływać niewielka emerytura Social Security. Po paru latach Administracja Social Security wstrzymała wypłatę, bowiem pani Danuta opuściła kraj i nie odpowiadała na korespondencję. Gdy depozyty ustały, z biegiem czasu konto z wkładem 18,000 dol. zostało zakwalifikowane jako „nieaktywne”.
Co roku setki kont w Unii stają się nieaktywne. Pracownicy Unii wysyłają listy pod ostatni znany adres, dzwonią, umieszczają ogłoszenia w polonijnej prasie z nazwiskami właścicieli. Po trzech latach nieaktywności, zgodnie z przepisami stanowymi, Unia ma obowiązek odsyłać pieniądze do stanowego Office of Unclaimed Funds.
Odszukiwanie właścicieli zapomnianych kont było jednym z obowiązków pani Moniki w P-SFUK. Adres i numer telefonu pani Danuty były od dawna niekatulane, jej nazwisko nie figurowało w amerykańskiej informacji telefonicznej. Na szczęście Unia Kredytowa była w posiadaniu informacji o beneficjencie konta, panu Kazimierzu, który miał też własne konto w Unii z aktualnymi danymi. Pani Monika skontaktowała się z Kazimierzem, również przebywającym w Polsce, jak okazało się, bratem pani Danuty. Pani Danuta nie posiadała się ze szczęścia na wiadomość, że jest w posiadaniu takiej dużej kwoty. Nie spodziewała się ani takiego majątku, ani faktu, że ktoś z Unii Kredytowej odnajdzie ją po latach za oceanem.
Jak chronią cię przepisy stanowe
Amerykańskie firmy nie mogą sobie przywłaszczyć pieniędzy klientów. Banki, domy maklerskie, fundusze powiernicze, domy handlowe, sklepy, firmy użytecznościowe i inne mają obowiązek dołożyć starań, żeby klientów szukać, a w razie niepowodzenia, przekazać do władz stanowych pieniądze nieodebrane przez 3 do 5 lat (w zależności od stanu). Ale wielkie banki nie zadają sobie tyle trudu, żeby odszukać właścicieli zapomnianych kont, co Polsko-Słowiańska Federalna Unia Kredytowa. Warto więc znać przepisy i pieniędzy nie stracić, tym bardziej, że stan Nowy Jork skrócił okres „uśpienia” kont z pięciu lat do trzech.
Przepisy w poszczególnych stanach można znaleźć przy pomocy witryny National Association of Unclaimed Property Administrators: www.unclaimed.org
Kiedy konto uznane jest za „uśpione”
Każdy stan definiuje konta nieaktywne (inactive) czy uśpione (dormant) trochę inaczej. Ogólnie mówiąc, konto staje się nieaktywne, jeżeli właściciel nie dokonuje żadnej transakcji (depozytu, wypłaty, transferu), ani nie kontaktuje się z bankiem. Przepisy dyktują, kiedy konto staje się nieaktywne i bank może pobierać opłaty (inactivity fee), przeważnie po kilku miesiącach braku aktywności albo później. Przepisy stanowe mogą limitować te opłaty, żeby ocalić konta z większymi wkładami. Małe konta przestają istnieć, gdy opłaty doprowadzą ich saldo do zera.
Jeśli nadal nie używasz swego konta ani nie dokonujesz żadnych transakcji przez kolejne 24 miesiące, twój bank zmieni status konta z „nieaktywnego” na „uśpiony”, spróbuje cię odnaleźć, po czym zamknie twoje konto i prześle pozostałe środki do władz stanowych.
Konta terminowe (CD – certificates of deposit) uznane są za zapomniane dopiero trzy lata po wygaśnięciu terminu.
„Zapomniane” konto IRA
Konta IRA mogą leżeć spokojnie, bo traktowane są inaczej. Zostają one uznane za zapomniane, dopiero wtedy, gdy nie ma na nich żadnych transakcji przez trzy lata (w stanie Nowy Jork) od daty, którą IRS uznaje za „przymusową datę wypłaty” (Required Minimum Distribution - RMD) dla osób, które ukończyły 72 lata. To banki mają obowiązek informować klientów o obowiązkowych wypłatach RMD i naliczać ich wysokość. Ale jeżeli korespondencja słana przez bank do klienta wraca nieodebrana, klient staje się narażony na kary wymierzone przez IRS i na utratę środków.
Niektóre stany traktują konta Roth IRA podobnie, jak tradycyjne konta IRA, niektóre uznają Roth IRA za zapomniane po 3 albo 5 latach od ukończenia przez właściciela 59 i pół roku. Dowiedz się w swojej finansowej instytucji.
Co się dzieje z zapomnianymi pieniędzmi w Stanach
Finansowe instytucje mają obowiązek dołożyć starań, by odszukać właścicieli zapomnianych pieniędzy: napisać jeden lub dwa listy pod ostatni znany adres klienta oraz ogłosić w prasie, jeżeli saldo danego konta przekracza pewną kwotę. Jak widać na przykładzie pani Moniki z Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej, niektóre instytucje zadają sobie sporo trudu, żeby odnaleźć zapominalskich, mimo że przepisy tego nie wymagają. Inne nie.
Pieniądze nieodnalezionych klientów są przekazywane do skarbu stanu, gdzie klient zamieszkiwał. Jeżeli ten adres jest nieznany, pieniądze wędrują do stanu, gdzie bank jest zarejestrowany. Tam pieniądze pozostają do czasu zgłoszenia się właściciela albo jego spadkobierców, a w międzyczasie obracają nimi władze stanowe.
Zgłaszanie zapomnianych kont i ich przekazywanie do władz stanowych nie jest dla banków uznaniowe, lecz przymusowe. Stanowe przepisy narzucają na banki kary, np. 100 dol. za każdy dzień zwłoki w stanie Nowy Jork.
Zapomniane pieniądze w Polsce
W Polsce przepisy dotyczące zapomnianych kont zostały sprecyzowane 1 lipca 2016 roku. Od tej pory, jeżeli w ciągu 5 lat i nie były na koncie wykonywane żadne operacje, to bank wystąpi do rejestru Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL), aby ustalić, czy posiadacz rachunku żyje. Jeżeli właściciel zmarł, to zgromadzone środki mają być przekazane spadkobiercom. Gdy bank nie znajdzie spadkobierców, to środki przejmie gmina, w której zameldowany był właściciel konta.
Jeżeli bank dostanie potwierdzenie, że właściciel konta żyje, to musi konto zatrzymać otwarte, a dopiero 10 lat od ostatniej czynności wykonanej na rachunku bank ma obowiązek zamknąć rachunek klienta. Bank jednak będzie musiał na co najmniej sześć miesięcy przed upływem tego terminu poinformować klienta o skutkach upływu tego okresu.
Za tydzień wyjaśnię, jak odzyskać zapomniane bankowe depozyty w Stanach i w Polsce, a także nieodebrane zwroty podatku (tax refunds) i emerytury.
Elżbieta Baumgartner
Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek o profilu finansowym i konsumenckim, m.in. „Życie bez ślubu”, „Praca w Ameryce”, „Otwieram biznes”, „Jak oszczędzać na podatkach”, „Jak chować pieniądze przed fiskusem”, „Powrót do Polski” i inne. Są one dostępne w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo bezpośrednio od wydawcy (Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.poradniksukces.com
