Obywatelstwo amerykanskie mozna uzyskac poprzez jeden z czterech sposobow:
1. przez urodzenie w USA,
2. przez rodzicow lub rodzica, ktory jest obywatelem USA,
3. przez naturalizacje rodzicow lub
4. przez zlozenie aplikacji o naturalizacje przez posiadaczy pobytu stalego ("zielonej karty").
Niniejszy artykul opisze najczestszy wsrod imigrantow sposob uzyskania obywatelstwa USA, przez zlozenie aplikacji o naturalizacje. Nastepny, pazdziernikowy zajmie sie pokrotce pierwszymi trzema sposobami.
Naturalizacja poprzez zlozenie aplikacji wymaga spelnienia nastepujacych wymagan:
1. Osoba starajaca sie o obywatelstwo musi byc legalnym rezydentem USA, czyli posiadaczem "zielonej karty". W wiekszosci przypadkow prawo wymaga, aby aplikant byl rezydentem USA przez piec lat zanim zlozy aplikacje na obywatelstwo. W przypadku, gdy aplikant otrzymal "zielona karte" poprzez slub z obywatelem USA, wymagane sa tylko trzy lata, (wymagane jest tu jednak aby w momencie naturalizacji nadal malzenstwo z obywatelem istnialo).
2. Aplikant musi miec skonczone 18 lat.
3. Aplikant musi byc rezydentem stanu, w ktorym ubiega sie o naturalizacje przez przynajmniej trzy miesiace przed zlozeniem aplikacji.
4. Aplikant musi wykazac, ze przebywal w USA przez przynajmniej polowe wymaganego czasu, a wiec w przypadku osob, ktore musza wykazac, ze byly rezydentami przez piec lat, trzeba rowniez wykazac, ze przez przynajmniej dwa i pol roku z tych pieciu lat przebywalo sie w USA. W przypadku, w ktorym wymagane jest wykazanie trzech lat pobytu jako legalny rezydent, trzeba rowniez wykazac, ze z tych trzech lat przebywalo sie w USA przez ponad poltora roku.
5. Aplikant nie powinien wyjezdzac z USA na dluzej niz szesc miesiecy. Jesli wyjazd musial byc przedluzony z przyczyn od aplikanta niezaleznych (np. studia, szkola, choroba bliskiego itd.), Biuro Imigracyjne zaakceptuje aplikacje, byle tylko wyjazd nie przekroczyl roku. Wyjazd na dluzej niz rok, powoduje, ze trzeba zaczac czekac nastepnych piec lat (lub trzy lata w przypadku malzenstwa z obywatelem USA) do ponownego zlozenia aplikacji o obywatelstwo. Tutaj uwaga, "reentry permit", czyli tak zwany "bialy paszport" nie pomoze, jesli aplikant wyjechal na dluzej niz rok. "Bialy paszport" zapobiega utraceniu "zielonej karty", ale nie zapobiega przerwaniu ciaglosci rezydencji wymaganej do obywatelstwa.
6. Osoba starajaca sie obywatelstwo musi byc osoba dobrego moralnego charakteru przez wymagany okres (piec lub trzy lata.), tzn, ze aplikant nie moze byc karany, musi byc wolny od nalogow, i nie moze podawac niepoprawnych informacji na aplikacji. Ostatnio Biuro Imigracyjne powiadomilo nas, ze coraz czesciej musi odmawiac naturalizacji aplikantom za klamstwa na aplikacjach. Najczesciej zdarza sie to w przypadku osob, ktore nie przyznaja sie do tego, ze byly aresztowane lub zatrzymane. Samo aresztowanie zazwyczaj nie stoi na drodze do naturalizacji, natomiast pominiecie lub zatajenie faktu o aresztowaniu lub zatrzymaniu jest uwazane za oszustwo, a wiec brak dobrego moralnego charakteru. Niektore wykroczenia karne moga powodowac deportacje i skladanie podan o obywatelstwo moze byc niebezpieczne, poniewaz moze skonczyc sie deportacja zamiast obywatelstwem. W ktoryms z najblizszych wydan poinformuje, za jakie wykroczenia moze grozic deportacja. Biuro imigracyjne ma prawo sprawdzic historie kryminalna wychodzaca poza wymagane piec lat. Czasem bardzo odlegle w czasie wykroczenia moga spowodowac deportacje lub odmowe obywatelstwa.
7. Aplikanci musza wykazac sie podstawowa znajomoscia jezyka angielskiego. Trzeba mowic, pisac i rozumiec po angielsku. Nalezy rowniez wykazac sie znajomoscia historii i ustroju USA. Aplikant, ktory nie zda egzaminu ma szanse na drugie podejscie w ciagu 90 dni. Do osob, ktore nie musza zdawac egzaminow jezykowych naleza:
- osoby, ktore ukonczyly 50 lat i maja "zielona karte" juz od ponad 20 lat
- osoby, ktore ukonczyly 55 lat i maja "zielona karte" juz od ponad 15 lat
Oprocz tego od testow zwolnione sa rowniez pewne osoby z dolegliwosciami medycznymi, psychicznymi lub rozwojowymi, ktore nie pozwalaja na przyswajanie wiedzy lub zapamietywanie. Osoba ubiegajaca sie o taki medyczny wyjatek musi miec oficjalna diagnoze medyczna oraz wytlumaczenie w jaki sposob dolegliwosc uniemozliwia zdawanie egzaminu.
Takie stwierdzenie lekarskie wypelniane jest na formularzu N-648 i powinno byc zlozone wraz z aplikacja na obywatelstwo przez naturalizacje (formularz N-400.) Na interview (spotkaniu w Biurze Imigracyjnym) urzednicy imigracyjni podejma decyzje, czy dana dolegliwosc pozwala na zwolnienie z egzaminow.
8. Inne przeszkody w otrzymaniu obywatelstwa to: wykroczenia karne, proces deportacyjny, przynaleznosc do partii komunistycznej, itd.
9. Aplikant musi rowniez zaakceptowac i wspierac Konstytucje USA i musi wykazac gotowosc sluzenia w amerykanskich silach zbrojnych.
Procedura:
- Aplikant sklada aplikacje N-400, fotografie i kopie "zielonej karty" z odpowiednia oplata. Oplata w tej chwili wynosi $95, wkrotce ma byc podniesiona do $220. Osobno trzeba przygotowac oplate za odciski palcow ($25).
- Aplikacje mozna zlozyc na trzy miesiace przed osiagnieciem wymaganego okresu rezydencji (piec lub trzy lata).
- Aplikacje sklada sie w regionalnym centrum INS, czytelnicy powinni swe aplikacje wyslac do Lincoln w Nebrasce.
W tej chwili Biuro Imigracyjne wyznacza na interview aplikacje zlozone 14 miesiecy temu. Opoznienie to ma byc zmniejszone. Biuro Imigracyjne w Chicago ma byc jednym z kilku, ktore w tym roku otrzyma kilkunastu lub kilkudziesieciu dodatkowych urzednikow d/s naturalizacji.
W nastepnym wydaniu: o obywatelstwie ciag dalszy (jak wyglada interview, czy mozna miec podwojne obywatelstwo, kto moze otrzymac obywatelstwo po rodzicach).
