Dwie ostatnio wprowadzone ustawy, Work Opportunity Reconciliation Act of 1996 (Welfare Act) i IIRAIRA (prawo imigracyjne z 1996 roku) znacznie ograniczyly imigrantom mozliwosci starania sie o dotacje spoleczne. Choc w 1997 i w 1998 Kongres amerykanski przywrocil pewne uprawnienia, szczegolnie dla starszych lub chorych osob, to jednak mozliwosc starania sie o dotacje spoleczne dla osob, ktore nie sa obywatelami USA jest bardzo ograniczona.
Kryteria kwalifikacji na dotacje spoleczne
Przy kwalifikacji na dotacje spoleczne brane sa pod uwage nastepujace kryteria:
status imigracyjny aplikanta,
okres posiadania danego statusu imigracyjnego,
fakt poprzedniego korzystania (badz nie) z dotacji przed ustanowieniem nowego Welfare Act (22 sierpnia 1996 roku),
lokalne i stanowe prawa dotyczace dotacji spolecznych.
Ustawa Welfare Act wprowadzila definicje "grupy kwalifikujacej" (qualified aliens). Jest to mylaca nazwa, poniewaz wiele osob z tej grupy otrzymac bedzie moglo dotacje dopiero po pieciu latach pobytu w USA. Poniewaz jednak wiekszosc programow wymienionych ponizej operuje pojeciem "grupy kwalifikujacej," dobrze jest wiedziec kto do niej nalezy. Do "grupy kwalifikujacej" naleza: posiadacze zielonych kart (rezydenci USA), uchodzcy polityczni, azylanci, ofiary przemocy fizycznej z reki malzonka lub rodzica, ktory jest obywatelem lub rezydentem. Osoby z "grupy kwalifikujacej" moga otrzymac dotacje spoleczne na warunach wymienionych nizej.
Najpopularniejsze programy dotacji spolecznych:
Supplemental Security Income (SSI)
Jest to program dla osob o niskich zarobkach, ktore maja powyzej 65 lat lub sa niepelnosprawne albo niewidome. Osoba, aby byc uznana za niepelnosprawna musi udowodnic, ze jej dolegliwosc uniemozliwi jej podjecie pracy przynajmniej przez nastepnych 12 miesiecy. SSI przyznawane jest w postaci miesiecznych czekow, ich wartosc zalezy od sytuacji aplikanta i od tego, czy rzad stanowy dodaje okreslona sume do wysokosci federalnego czeku.
Welfare Act z 1996 roku odebral mozliwosc starania sie o SSI prawie wszystkim oprocz obywateli USA, lecz nastepna ustawa z 1997 przywrocila uprawnienia do SSI pewnym imigrantom. O SSI ubiegac sie moga nastepujace grupy imigrantow:
imigranci, ktorzy otrzymywali SSI przed 22 sierpnia 1996;
imigranci z "grupy kwalifikujacej", ktorzy przebywali legalnie w USA przynajmniej od 22 sierpnia 1996 roku i ktorzy w momencie starania sie o SSI sa niepelnosprawni. Przy czym nie jest tutaj wazne, kiedy nastapila niepelnosprawnosc. Sam wiek ponad 65 lat nie jest wystarczajacy, trzeba udowodnic niepelnosprawnosc;
uchodzcy polityczni i imigranci, ktorym przyznany zostal azyl polityczny. Takie osoby kwalifikuja sie na SSI, ale tylko przez pierwsze siedem lat pobytu w USA;
osoby z "grupy kwalifikujacej", ktore sluza w amerykanskich silach zbrojnych, weterani wojskowi i ich rodziny;
posiadacze stalego pobytu (zielonej karty), ktorzy przepracowali 40 "kwalifikujacych kwartalow".
Obliczanie "kwalifikujacych kwartalow" odbywa sie na podstawie zarobkow rocznych. W 1996 roku pracownik musial wykazac kwartalne zarobki przekraczajace $670, w 1997 - kwartalnie przekraczajace $700. W 1997 trzeba wiec bylo zarobic ponad $2,680 (4 × $670), aby zakwalifikowac sie na wszystkie cztery "kwartaly kwalifikujace". Rezydent USA (posiadacz "zielonej karty") moze uzyskac kredyt za zarobki swoich rodzicow, jesli mial mniej niz 18 lat. Rezydent rowniez moze uzyskac kredyt za kwartaly przepracowane przez swojego malzonka, jesli malzenstwo nie skonczylo sie rozwodem.
Osoby, ktore przyjechaly do USA po 22 sierpnia 1996 roku nie moga korzystac z SSI przez pierwsze piec lat posiadania "zielonej karty".
Food Stamps
Sa to kupony uprawniajace do zakupu zywnosci wydawane osobom o bardzo niskich zarobkach. Ilosc kuponow obliczana jest na podstawie liczby czlonkow rodziny.
Nastepujace kategorie imigrantow kwalifikuja sie na kupony zywnosciowe:
z "grupy kwalifikujacej": osoby w czynnej sluzbie wojskowej oraz weterani i ich rodziny,
rezydenci USA (posiadacze "zielonych kart"), ktorzy przepracowali (lub otrzymali kredyt za) 40 kwartalow kwalifikujacych,
imigranci z "grupy kwalifikujacej", ktorzy przebywali legalnie w USA 22 sierpnia 1996 roku i ktorzy sa niewidomi lub niepelnosprawni i otrzymuja inne dotacje,
imigranci, ktorzy przebywali w USA legalnie 22 sierpnia 1996 roku i maja ponad 65 lat,
imigranci, ktorzy przebywali w USA legalnie 22 sierpnia 1996 roku i maja ponizej 18 lat.
Wielu imigrantow nie kwalifikuje sie na federalny program Food Stamps, mimo, ze ma potrzeby materialne i dostatecznie niskie zarobki. Aby naprawic te krzywde wiele stanow ustanowilo stanowe programy Food Stamps, na ktore kwalifikuja imigrantow.
Medicaid
Program, ktory placi za pomoc lekarska, pielegniarska, pobyt w szpitalu, zabiegi, operacje i recepty dla osob o niskim dochodzie.
Child Health Insurance Program (CHIP)
Program federalny, ktory przeznacza stanom pieniadze na oplacanie ubezpieczenia zdrowotnego dla ubogich dzieci.
Temporary Assistance for Needy Families ( TANF)
Program federalny udzielajacy funduszy stanom na przyznawanie pomocy ubogim rodzinom z dziecmi. Pomoc taka ma rozne formy, wyplata nastepuje w gotowce, w formie kredytu, czy pomocy socjalnej. Stany indywidualnie okreslaja jakiej formy pomocy udzielaja (gotowka, kredyty czy inna pomoc).
Kwalifikacja imigrantow na Medicaid, CHIP lub TANF jest podobna. Imigranci spoza "grupy kwalifikujacej" zazwyczaj nie beda mogli skorzystac z zadnego z trzech programow. Osoby z grupy kwalifikujacej moga otrzymac pomoc z tych trzech programow, jesli wjechaly do USA przed 22 sierpnia 1996. Jesli ktos z tej grupy wkroczyl po 22 sierpnia 1996 roku, nie bedzie mogl skorzystac z powyzej wymienionej formy opieki przez pierwsze 5 lat pobytu.
Z Medicaid moze skorzystac kazdy, bez wzgledu na status imigracyjny w sytuacjach nie cierpiacych zwloki (emergency). Jesli pomoc lekarska jest niezbedna aby uratowac zycie, Medicaid pokryje koszty hospitalizacji nawet osobom, ktore sa tutaj nielegalnie.
Z programu CHIP moga skorzystac dzieci niezaleznie od statusu imigracyjnego, jesli chodzi o szczepienia, testy i leczenia chorob zakaznych.
Uwaga!
Choc prawo pozwala na staranie sie o niektore programy rezydentom USA (posiadaczom "zielonych kart") po pieciu latach od wjazdu, wiele z tych osob nadal nie bedzie moglo z tych programow skorzystac, jesli osoby, ktore ich sponsorowaly podpisaly nowe zobowiazanie finansowe, Affidavit of Support, Formularz I-864. Podpisujac ten formularz, sponsorzy deklaruja sie, ze oddadza wszystkie pieniadze otrzymane w ramach dotacji spolecznych przez dziesiec lat od momentu sponsorowania. Korzystanie wiec z programow dotacji spolecznych przed uplywem 10 lat naraza sponsora na olbrzymie koszty. Sponsor jest zwolniony dopiero po dziesieciu latach lub wczesniej, jesli osoba sponsorowana przyjmie obywatelstwo USA.
