Wszędobylski Internet rozrasta się z dnia na dzień i coraz częściej, gdy zdarzy się nam zachorować i lekarz przepisze leki, nie idziemy do najbliższej apteki, lecz włączamy nasz domowy komputer. Leki na receptę i inne środki medyczne oferowane są przez setki internetowych aptek na Wszechświatowej Sieci (WWW). Wiele z nich to elektroniczne oddziały znanych od lat, renomowanych łańcuchow aptek lub "elektroniczne okienka" małych aptek na rogu, gdzie chodziło się po leki w starych, dobrych, przedinternetowych czasach. W obu przypadkach możemy dalej z pełnym zaufaniem korzystać z ich usług oferowanych teraz także na sieci.
Musimy być jednak bardzo ostrożni, gdy natkniemy się na internetową firmę, ktorej nazwa nic nam nie mowi. Niektorym z nich chodzi nie tyle o nasze zdrowie, co o nasze pieniądze, dla zdobycia ktorych sprzedają one produkty i stosują praktyki nielegalne w realnym, nie-internetowym świecie. Firmy takie mogą na przykład oferować leki nie zatwierdzone przez odpowiednie władze i pomijać przepisane prawem procedury ustalone dla ochrony pacjentow, co w rezultacie może być groźne dla zdrowia, a nawet życia tych ostatnich. Zanim przejdziemy do porad, jak uchronić się przed nieuczciwymi i niebezpiecznymi ofertami na sieci, zastanowmy się, jakie zalety może mieć kupowanie lekow w cyber-przestrzeni:
» poważne ułatwienie osobom, ktorym wyprawa do apteki stanowiłaby z takich czy innych przyczyn ogromny problem;
» łatwość porownywania na sieci ofert i cen w rożnych firmach dla wybrania najkorzystniejszej oferty;
» prostą drogę do dużej liczby rożnorodnych środkow medycznych;
» łatwiejszy dostęp do bogactwa informacji o lekach i związanych z nimi problemach, niż w zwykłej, tradycyjnej aptece;
» w niektorych wypadkach możliwość nabycia lekow taniej niż w zwykłej aptece.
W jaki sposob działają zazwyczaj rzetelne internatowe apteki
l) Najpierw trzeba założyć konto w danej aptece, podając informacje dotyczące karty kredytowej i ubezpieczenia. Apteka na sieci powinna mieć licencję na sprzedaż lekow na receptę, wydaną przez władze stanu, gdzie ma ona swą siedzibę oraz -jeśli przepisy danych stanow tego wymagają - przez władze stanow, mieszkańcom ktorych sprzedaje leki.
2) Po założeniu konta jego posiadacz chcąc nabyć leki musi przedstawić ważną receptę. Może to nastąpić poprzez telefon od lekarza, albo przefaksowanie lub przesłanie recepty pocztą przez pacjenta.
3) Niektore internetowe apteki wysyłają leki z centralnej składnicy, inne umożliwiają pacjentom odebranie ich w lokalnej aptece. Z reguły recepty są realizowane w ciągu trzech dni, często bez pobierania opłaty za przesyłkę. Wiele firm dostarcza, za dodatkową opłatą, zamowione środki w ciągu 24 godzin.
4) Na ogoł istnieje możliwość zasięgnięcia porady farmaceuty poprzez e-mail lub bezpłatny numer telefonu.
Inaczej wyglądają sprawy, jeśli chodzi o firmy na sieci, ktorych powinniśmy unikać. Niektore z nich wymagają tylko wypełnienia kwestionariusza przed nabyciem lekow sprzedawanych na receptę, bez żadnej konsultacji z lekarzem czy farmaceutą. W ten sposob chory, bez otrzymania fachowej diagnozy, może zacząć zażywać lek, ktory jest przestarzały, sfałszowany, zanieczyszczony, wchodzący w groźne dla zdrowia reakcje z innymi zażywanymi już lekami lub nieodpowiedni dla danej osoby z innych przyczyn. FDA - Amerykańska Agencja d/s Lekow i Żywności - prowadzi śledztwa odnośnie wielu witryn WWW podejrzanych o łamanie prawa. Wiele z nich specjalizuje się w sprzedawaniu słynnego leku na impotencję Viagra, środkow do zwalczania łysienia Propecia i środkow odchudzających Xenical. Inne, umiejscowione za granicą, oferują leki po znacznie niższych cenach niż w USA, ale w rzeczywistości leki te mogą się rożnić od takich środkow zatwierdzonych przez władze amerykańskie i mogą być przeterminowane. Wreszcie istnieją też internetowe witryny, gdzie znajdziemy niczym nieuzasadnione obietnice wyleczenia rożnych poważnych chorob oraz umożliwiające kupowanie bez recepty lekow sprzedawanych w USA legalnie tylko na receptę.
Co prawda dotychczas FDA otrzymała niewiele doniesień o negatywnych skutkach lekow kupionych na sieci (m.in. 52-letni mieszkaniec Illinois - ktory miał bole w klatce piersiowej i przypadki chorob serca w rodzinie - dostał ataku serca i zmarł po zażyciu Viagry kupionej na sieci po wypełnieniu kwestionariusza), ale problem ten rośnie w miarę mnożenia się farmaceutycznych ofert w Internecie. W ubiegłym roku NABP (National Association of Boards of Pharmacy -Krajowe Zrzeszenie Rad Aptecznych) ustanowiło program dobrowolnego poddawania się weryfikacji ze strony internetowych aptek. Po sprostaniu surowym wymogom ustalonym przez NABP mogą one uzyskać certyfikat VIPPS - Verified Internet Pharmacy Practice Site. Jako pierwsze certyfikat taki uzyskały: drugstore.com, Merck-Medco Rx Services i PlanetRx.com.
FDA radzi
A oto co FDA radzi osobom, ktore chcą kupować leki w Internecie:
• Przede wszystkim kieruj się zdrowym rozsądkiem, jak przed nabyciem jakiegokolwiek towaru: Poszukaj renomowanej firmy, sprawdź firmę, ktorej nie znasz, kieruj się rekomendacjami przyjacioł.
• Stan prawny internetowej firmy możesz sprawdzić w National Association of Boards of Pharmacy; www.nabp.com lub tel. 847/ 698-6227.
• Nie kupuj w internetowej aptece, ktora oferuje przepisanie lekow sprzedawanych na receptę, bez lekarskiego badania, sprzedaż takich lekow bez recepty lub oferuje leki nie zatwierdzone przez FDA.
• Unikaj firm, ktore nie umożliwiają porady zarejestrowanego farmaceuty, nie podają wystarczających informacji o sobie, swego adresu w USA i numeru telefonu, by skontaktować się, gdy wyniknie jakiś problem.
• Unikaj także tych, ktore oferują "nowe kuracje" dotyczące groźnych chorob, środki szybko leczące wiele rożnych schorzeń, używają efektownie brzmiącej terminologii dla pokrycia braku rzetelnej bazy naukowej, mowią o spisku władz, medycznego establishmentu i naukowcow przeciw ich lekom lub przytaczają nie udokumentowane przypadki "zdumiewającej" efektywności oferowanych przez nie środkow.
• Poradź się swego lekarza przed rozpoczęciem stosowania jakiegokolwiek leku. Jeśli podejrzewasz, że jakaś internetowa firma stosuje nielegalne metody, możesz poinformować o tym FDA wysyłając e-mail do Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..
Internetowe apteki
• Walgreens, www.walgree ns. com, tel. 877/250-5823
• CVS, www.cvs.com, tel. 888/607-4287
• Drugstore.com, www.drug store.com, tel. 800/378-4786
• PlanetRx, www.planetra. com, tel. 888/840-7979
• Merck-Medco Rx Services, www.merck-medco. com
