Jeżeli kupiłeś coś od sprzedawcy w swoim domu, to powinieneś wiedzieć, że Twoje prawa chronione są przez przepis zwany Cooling-Off Rule. Wiele firm sprzedaje swoje towary tylko w domach klientów. Oprócz wszechznanego Amwayu, Avonu czy Mary Kay można wymienić chociażby Elektrolux, Kirby i Rainbow sprzedające odkurzacze. Liczne kosmetyki, odżywki, filtry wody i powietrza czy noże rozprowadzane są nadal metodą domokrążną, najczęściej na zasadzie multi-level marketing, czyli wielopoziomowego marketingu. Polega to na tym, że sprzedawca zarabia prowizję nie tylko od sprzedanych towarów, lecz także od sprzedaży dokonanej przez zwerbowanych przez niego sprzedawców.
Na czym polega Cooling-Off Rule
Federal Trade Commission chroni klientów, pozwalając skorzystać z przepisu, zwanego Cooling-Off Rule (prawo ochłonięcia), zgodnie z którym masz trzy dni na rezygnację z kupna i żądania zwrotu pieniędzy, jeśli kupiłeś towar we własnym domu lub miejscu, które nie jest stałą siedzibą biznesu sprzedawcy, jak np. na prezentacji u sąsiadów odżywek Herbalife czy kosmetyków Mary Kay.
Trzydniowy termin mija o północy w trzecim powszednim dniu (business day) po dacie zawarcia kontraktu kupna-sprzedaży, przy czym sobota należy do dni powszednich, a niedziela i większość świąt federalnych nie. Miejscem nie będącym stałą siedzibą biznesu sprzedawcy może być np. wynajmowany przejściowo pokój, mieszkanie czy restauracja, gdzie odbywa się towarzysko-handlowa impreza (party).
Zgodnie z Cooling-Off Rule, osoba, która coś Ci w takim miejscu sprzedaje, musi Cię poinformować w trakcie transakcji o możliwości wycofania się z niej i powinna Ci dać dwa egzemplarze odpowiedniego formularza (cancellation form) jeden do wysłania, drugi do zachowania, a także pełną kopię kontraktu lub pokwitowanie.
Na kontrakcie lub pokwitowaniu powinna być data, nazwisko i adres sprzedawcy oraz informacja o możliwości odstąpienia od kontraktu. Kontrakt lub pokwitowanie powinny być napisane w tym samym języku, w jakim odbyła się prezentacja towaru. Postanowienia Cooling-Off Rule obowiązują także wtedy, gdy sprzedawca został zaproszony przez Ciebie do domu w celu zaprezentowania towarów.
Kiedy Cooling-Off Rule
nie ma zastosowania
Cooling-Off Rule nie ma zastosowania, jeśli transakcja:
- opiewa na sumę poniżej $25;
- ma charakter komercyjny (np. została dokonana między dwoma biznesami);
- była dokonana całkowicie przez telefon lub korespondencyjnie, a nie w domu klienta;
- jest rezultatem uprzednich negocjacji i przeprowadzonych przez Ciebie w stałym miejscu biznesu sprzedawcy, gdzie dobra są regularnie sprzedawane;
- wynikła z nagłej potrzeby (np. inwazja insektów w Twym domu) i napisałeś oraz podpisałeś odpowiednie wyjaśnienie, w którym zrzekasz się prawa odstąpienia od umowy;
- stanowi rezultat Twego żądania, by sprzedawca wykonał określone usługi czy prace w Twej prywatnej posiadłości (prawo ochłonięcia obejmuje jednak wszelkie transakcje wykraczające poza zakres tych usług i prac);
- dotyczy ubezpieczeń (insurance), nieruchomości (real estate), papierów wartościowych (securities);
- dotyczy samochodów sprzedawanych w tymczasowym miejscu (jeśli sprzedawca ma przynajmniej jedno stałe miejsce biznesu);
- dotyczy dzieł sztuki lub rękodzieł sprzedawanych na targach sztuki, kiermaszach w domach kultury, szkołach i shopping malls.
Jak odstąpić od kontraktu
Jeśli po "ochłonięciu" postanowisz odstąpić od kontraktu, jeden egzemplarz druku cancellation form, opatrzony datą i Twym podpisem, wyślij pod podanym adresem w takim terminie, by koperta została ostemplowana datą przed północą trzeciego dnia od zawarcia kontraktu. Wskazane jest wysłanie druku poleconą pocztą z potwierdzeniem odbioru (certified mail with return receipt). Drugi egzemplarz druku zachowaj dla siebie.
Jeśli sprzedawca nie dał Ci druków cancellation form, możesz sam napisać odpowiedni list. W takim wypadku również obowiązuje trzydniowy termin. Możesz powiadomić FTC, że nie otrzymałeś takich druków, co jest sprzeczne z prawem.
Nie musisz podawać przyczyny, dla której odstępujesz od umowy kupna-sprzedaży. Zgodnie z przepisami masz prawo po prostu się rozmyślić.
Obowiązki sprzedawcy
Jeśli odstąpisz od kontraktu, sprzedawca musi w ciągu 10 dni:
- unieważnić i zwrócić wszelkie papiery podpisane przez Ciebie;
- zwrócić całą zapłaconą sumę i poinformować, kiedy przekazane Ci towary będą zabrane;
- zwrócić Ci wszelkie używane produkty przekazane sprzedawcy jako część transakcji (trade in).
W ciągu 20 dni sprzedawca musi albo zabrać przekazane Ci produkty, albo zwrócić Ci koszty przesyłki, jeśli zgodziłeś się je odesłać. Jeśli nie umożliwisz sprzedawcy odebrania produktów lub jeśli ich nie odeślesz (mimo złożonej obietnicy), umowa kupna-sprzedaży wiąże Cię dalej.
Gdy masz problemy
Jeżeli masz problemy z egzekwowaniem swych praw, wynikających z Cooling-Off Rule, zwróć się ze skargą do miejscowego biura ochrony konsumentów. Niektóre przepisy stanowe zapewniają Ci szerszą ochronę niż Cooling-Off Rule, a lokalne biuro ochrony konsumentów może skutecznie interweniować w Twej sprawie. Napisz też do Federal Trade Commission (Correspondence Branch, Washington, DC 20580), ale nie spodziewaj się akcji. FTC interweniuje tylko w wyjątkowych przypadkach.
Jeśli zapłaciłeś za pomocą karty kredytowej i wyniknie spór dotyczący danej transakcji (na przykład gdy dostarczono Ci inny produkt niż zamówiłeś lub gdy odstępujesz od transakcji w ciągu 3 dni zgodnie z Cooling-Off Rule), możesz zawiadomić o tym firmę emitującą Twoją kartę kredytową. Pisemne zawiadomienie musi być wysłane do firmy w ciągu 60 dni od wysłania do Ciebie pierwszego rachunku na sumę, jakiej dotyczy spór.
Zgodnie z przepisami Fair Credit Billing Act, firma emitująca kartę kredytową musi potwierdzić na piśmie przyjęcie do wiadomości Twego sporu i przeprowadzić odpowiednie dochodzenie w tej sprawie. Możesz powstrzymać się od płacenia sumy objętej sporem do czasu jego rozstrzygnięcia, ale masz obowiązek zapłaty wszelkich niespornych części rachunku.
Jeśli 60-dniowy termin upłynął lub spór dotyczy jakości nabytych towarów, mogą obejmować Cię inne postanowienia Fair Credit Billing Act.
Objaśnia je bezpłatna broszura, którą możesz otrzymać pisząc do: Federal Trade Commission, Public Reference, Washington, DC 20580 lub dzwoniąc na numer 202-326-2222, www.ftc.gov.
