Nie jest dla nikogo zaskoczeniem, że wykroczenie kryminalne i wyrok skazujący posiadają konsekwencje imigracyjne. Zależą one od rodzaju wykroczenia, wymierzonej kary, jak i rodzaju postępowania imigracyjnego. Poniższy artykuł jest wyłącznie ogólną informacją i nie może być traktowany jako porada prawna z uwagi na specyfikę poszczególnych spraw kryminalnych zdecydowanie różniących się od siebie. Nawet skazanie z tego samego paragrafu będzie miało inne konsekwencje imigracyjne w zależności od sytuacji imigranta: prawnej, rodzinnej, itd.
Dlatego osoby, które mają jakiekolwiek wykroczenia kryminalne na swoim koncie muszą zasięgnąć porady adwokata imigracyjnego i przedstawić wszystkie dokumenty dotyczące swych wykroczeń: od raportu policyjnego, przez akt oskarżenia do wyroku. Każda osoba posiadająca wyrok kryminalny musi być traktowana przez prawnika indywidualnie, ponieważ jej sytuacja imigracyjna, rodzinna, staż w USA, okoliczności wykroczenia, czy okoliczności skazania, zaważą na ocenie sytuacji i ryzyka ewentualnej deportacji.
Generalnie, każda osoba, która dopuściła się jakichkolwiek wykroczeń kryminalnych i nie jest obywatelem USA, musi skonsultować się z adwokatem imigracyjnym zanim złoży jakąkolwiek petycję lub zanim wyjedzie za granicę. W przeszłości ci, którzy z powodów wykroczeń kryminalnych nie mogli starać się o obywatelstwo po prostu nie składali podań, a jedynie przedłużali co 10 lat kartę stałego pobytu i żyli bezpiecznie w USA. Obecnie, nawet przy przedłużaniu stałego pobytu sprawdzana jest przeszłość kryminalna i jest ona przedmiotem weryfikacji również na lotnisku, przy odprawie imigracyjnej. Dlatego wielu rezydentów USA, mających na swoim koncie sprawy kryminalne, jest pytanych o nie na lotnisku, i jeśli nie posiadają oni ze sobą dokumentów sądowych wyjaśniających sprawę, to często inspektor odbiera zieloną kartę i nakazuje się stawić na tzw. deferred inspection do biura imigracyjnego, w celu wyjaśnienia. Jeśli sprawa kryminalna należy do kategorii podlegającej deportacji, to podczas przesłuchania osoba oskarżona może zostać aresztowana, a sprawa może zostać przekazana do sądu imigracyjnego, aby stwierdzić, czy podlega deportacji.
Definicja "skazania" z punktu widzenia prawa imigracyjnego jest znacznie bardziej szeroka niż z punktu widzenia prawa karnego. Według prawa imigracyjnego skazanie obejmuje nie tylko stwierdzenie winy przez sąd lub ławę przysięgłych lub przyznanie się do winy, ale również przyznanie się do popełnienia poszczególnych elementów wykroczenia. Oprócz tego za skazanie uważa się jakąkolwiek formę ukarania, lub pozbawienia wolności. Obejmuje ono oczywiście pozbawienie wolności, ale również nadzór prawny (supervision), zawieszenie (suspension), zawieszenie kary (probation), grzywnę, odbycie programów nałożonych przez sędziego, ukończenie kursów, prace społeczne, itd. Jakkolwiek powyżej wymienione formy kary nie są uważane za skazanie z punktu widzenia prawa karnego, to są określane jako skazania z punktu widzenia prawa imigracyjnego i mogą powodować deportację lub zakaz starania się o pobyt stały. Bardzo często prawnicy kryminalni reprezentujący imigrantów w sprawach karnych nie zdają sobie z tego sprawy, i zgadzają się na nadzór sądowny lub zawieszenie kary myśląc, że tym sposobem uchronią klienta, ale tak nie jest. Specjalista prawa karnego zawsze powinien skonsultować się z prawnikiem imigracyjnym zanim zgodzi się na jakikolwiek kompromis i wyrok.
Sprawy kryminalne mogą powodować problemy imigracyjne dwojakiego rodzaju: zakaz wjazdu do USA czy też zakaz starania się o pobyt stały, lub deportację. Zakaz wjazdu dotyczy osób starających się o pobyt stały lub o wizę do USA. Deportacja za czyny kryminalne dotyczy zarówno osób przebywających w USA nielegalnie, jak i posiadaczy wiz oraz legalnych rezydentów.
Czyny kryminalne, które mogą powodować zakaz wjazdu, a więc zakaz starania się o zieloną kartą lub wizę, a także deportację dzielą się na kilka kategorii.
A) Wykroczenia moralne.
Są one dość trudne do wytłumaczenia, ponieważ mogą obejmować niewielkie wykroczenie, tzw. misdemeanor, które jednak może powodować problemy, ponieważ zaliczane jest to tzw. crimes of moral turpitude. Lista tych wykroczeń jest określona zazwyczaj przez sądy różnych instancji, a co roku dopisywane są do niej kolejne wykroczenia. Jeśli nie ma ich na liście, to nadal mogą być zakwalifikowane jako wykroczenia moralne, jeśli odpowiadają definicji. A definicja wykroczenia moralnego mówi generalnie, że jest to wykroczenie, w którym zachowanie miało element oszustwa, nieuczciwości lub złośliwej intencji. Należą do nich na przykład wykroczenia związane z pozbawieniem mienia, a więc kradzieże i włamania.
Moralne wykrocznie powoduje następujące problemy imigracyjne:
1) możliwy zakaz starania się o wizę lub zieloną kartę. Wyjątkiem jest w tym wypadku popełnienie jednego wykroczenie moralnego, za które możliwa kara pozbawienia wolności wynosi mniej niż 1 rok, a faktyczna - krótsza niż 6 miesięcy. Jeśli więc ktoś popełnił tylko jedno takie wykroczenie, to nie powinien generalnie mieć problemów imigracyjnych ze względu na tzw. petty offence exception, ale tylko adwokat imigracyjny może to stwierdzić.
2) deportacja za takie wykroczenia może grozić osobie, która popełni je w ciągu pierwszych pięciu lat od wjazdu do USA lub otrzymania pobytu stałego, jeśli możliwa kara przekracza 1 rok wiezienia. Mówimy o karze możliwej (według paragrafu oskarżenia), a nie o karze nałożonej. Na przykład oskarżony mógł w ogóle nie być skazany na karę więzienia, ale paragraf pozwalał na karę maksymalną ponad 1 rok wiezienia, co oznacza, że taka osoba może podlegać deportacji. Kara nam wymierzona tutaj się nie liczy. Liczy się powaga wykroczenia mierzona przez maksymalny możliwy okres pozbawienia wolności za dany czyn w danym paragrafie.
Deportacji mogą również podlegać osoby, które popełniły więcej lub dwa wykroczenia moralne (wyżej wymienione) bez względu na to, kiedy były one popełnione, przed czy po otrzymaniu pobytu stałego.
B) Wykroczenia związane z użyciem przemocy
Są to wykroczenia, których elementy zawierają użycie, próbę użycia, lub straszenie użycia przemocy fizycznej przeciwko innej osobie, lub mieniu innej osoby lub takie wykroczenia, których natura związana jest z wysokim ryzykiem użycia przemocy fizycznej.
Problemy imigracyjne:
Skazanie za takie wykroczenie pod paragrafem, w którym możliwy okres pozbawienia wolności wynosi powyżej roku może powodować deportację.
C) Wielokrotne (dwa lub więcej)
skazania kryminalne mogą powodować:
1) zakaz starania się o wizę lub pobyt stały, kiedy imigrant popełnił dwa lub więcej wykroczenia, których łączny okres pozbawienia wolności wynosi do pięciu lat lub więcej.
2) deportacji mogą ulec osoby, które popełniły więcej lub dwa wykroczenia moralne (wyżej wymienione) bez względu na to, kiedy były one popełnione, przed czy po otrzymaniu pobytu stałego. Najwięcej osób ma problemy z powodu tego właśnie paragrafu, ponieważ dotyczy to zarówno osób przebywających w USA nielegalnie, jak i rezydentów USA. Dwa wykroczenia moralne mogą oznaczać na przykład dwie kradzieże w sklepie. Osoby posiadające takie wyroki starając się o obywatelstwo kierowane są do sądu imigracyjnego na posiedzenie deportacyjne. Dlatego osoba mająca na swoim koncie jakiekolwiek skazanie kryminalne musi najpierw udać się do prawnika imigracyjnego zanim złoży jakiekolwiek dokumenty imigracyjne, czy to o pobyt stały, czy o naturalizację, czy o przedłużenie zielonej karty.
D) Wykroczenia związane
z narkotykami
Jest to bardzo szeroka kategoria obejmującą setki różnych możliwych wykroczeń związanych z narkotykami, od tak lekkich jak posiadanie lub używanie narkotyków do bardziej poważnych jak sprzedaż, handel i przemyt narkotyków. Proszę jednak zauważyć, że za relatywnie lekkie wykroczenie posiadania narkotyków (nawet marihuany) do osobistego użycia, a nie na sprzedaż, z punktu widzenia karnego często nie grozi więcej niż grzywna, ale za to z punktu widzenia prawa imigracyjnego grozi za nie deportacja.
Problemy imigracyjne powodowane przez wykroczenia z narkotykami:
1) możliwy zakaz starania się o wizę lub pobyt stały dla osób, które były skazane (lub przyznały się do popełnienia, lub przyznały się do elementów wykroczenia) według jakiegokolwiek prawa lub przepisów stanowych, federalnych lub zagranicznych związanych z narkotykami.
Jest to szalenie szeroka kategoria, która pozwala na jedyny wyjątek: posiadanie mniej niż 30 gramów marihuany. Wszystkie inne wykroczenia związane z narkotykami mogą powodować zakaz starania się o wizę lub pobyt stały.
2) deportacji mogą podlegać imigranci (zarówno ci nielegalnie tu przebywający, jak i rezydenci USA), którzy byli skazani (lub przyznali się do popełnienia, lub przyznali się do elementów przekroczenia) jakiegokolwiek prawa lub przepisów stanowych, federalnych lub zagranicznych związanych z narkotykami.
Również tutaj jedynym wyjątkiem jest posiadanie mniej niż 30 gramów marihuany. Wszystkie inne wykroczenia związane z narkotykami mogą podlegać deportacji.
E) Wykroczenia związane z bronią
Deportacji mogą podlegać osoby, które skazane zostały za przekroczenie jakiegokolwiek prawa związanego z zakupem, sprzedażą, oferowaniem na sprzedaż, wymianą, użyciem, posiadaniem lub noszeniem broni lub części broni, która stanowi narzędzie zniszczenia.
Jest to również bardzo szeroka kategoria, która grozi deportacją, od której nie ma odstępstwa. Dlatego osoby posiadające broń muszą upewnić się, że spełniają wszystkie warunki prawne na jej posiadanie lub sprzedaż.
F) Wykroczenia związane z przemocą domową
Wykroczenia z tej dziedziny mogą grozić deportacją. Do tej kategorii zaliczane są skazanie za przemoc na członkach rodziny, porzucenie dzieci, przekroczenie zakazu ochrony wydanego przez sąd cywilny lub kryminalny, itd.
Została nam do opisu ostatnia największa grupa wykroczeń powodujących problemy imigracyjne, tzw. "aggravated felony", a więc wykroczenia, za które kara możliwa pozbawienia wolności przekracza jeden rok. Ze względu na obszerność tematu, ta grupa przedstawiona zostanie w następnym artykule.
Przypominam, że poniższy artykuł jest wyłącznie ogólną informacją i nie może być traktowany jako porada prawna z uwagi na specyfikę poszczególnych spraw kryminalnych zdecydowanie różniących się od siebie. Nawet skazanie z tego samego paragrafu będzie miało inne konsekwencje imigracyjne w zależności od sytuacji imigranta: prawnej, rodzinnej, itd.
Agata Gostyńska-Frakt
Adwokat imigracyjny i rodzinny
Tel. 312 644 8000
Adres: 100 W. Monroe, Suite 1705 Chicago, IL 60603
