Wegańskie dania wigilijne i świąteczne mogą być maksymalnie zbliżone smakiem i wyglądem do tych tradycyjnych. Zastanawiacie się, jak to jest możliwe, bowiem nic nie jest w stanie zastąpić ryby czy uszek z grzybami i kapustą… Jest to możliwe! Ten rok niech będzie nie lada doświadczeniem i chociaż część potraw wigilijnych i świątecznych zostanie zastąpionych odpowiednikami wegańskimi, nie pomijając też świątecznych słodkości w wersji wege, które niczym nie ustępują tym standardowym.
Wegańskie „śledzie” z boczniaków w korzennej marynacie
Składniki:
- 250 gramów grzybów portobella
- 3 cebule
- 3 liście laurowe
- 5 ziaren kolorowego pieprzu
- 4 ziarna ziela angielskiego
- 1 łyżeczka ziaren gorczycy
- 4 owoce jałowca
- 300 mililitrów wody
- 2 łyżki sosu sojowego
- 1 łyżeczka cukru
- sól, pieprz mielony
- 2 łyżki ostrej musztardy
- 4 łyżki octu winnego
- olej rzepakowy do smażenia
- olej lniany do marynowania
Przygotowanie:
- Na suchej patelni podgrzać przyprawy (pieprz, ziele angielskie, gorczyce, liść laurowy, jałowiec).
- Grzyby oczyścić, kapelusze pokroić w grubsze paski, usmażyć na oleju.
- Cebule pokroić w cienkie półplasterki, zalać wrzątkiem, dodać suche przyprawy i gotować przez 10 minut
- Garnuszek z cebulą zdjąć z ognia/grzania, dodać ocet, olej lniany, musztardę, sos sojowy.
- Grzyby układać w słoiku partiami; każdą z nich popieprzyć, posolić i zalewać marynatą.
- Zamknięty słoik odstawić do lodówki na 48 godzin.
Wegański łosoś z marchewki
Istnieje wiele różnych sposobów na zrobienie wegańskiego łososia z marchewki, popularnego Carrot Lox:
- z marchewek pieczonych w solnej skorupce, następnie pokrojonych na paski i zamarynowanych
- z marchewek pokrojonych na wstążki i zamarynowanych (marchew jest bardziej chrupiąca)
- z marchewek pokrojonych na wstążki, ugotowanych na parze i marynowanych (mam wrażenie, że gotowanie na parze nie pozwala im wchłonąć więcej smaku)
- z marchewek pokrojonych na tasiemki, krótko gotowanych we wrzącej marynacie i pozostawionych w niej do wystygnięcia (tę wersję lubię najbardziej).
Składniki:
- 2 duże marchewki
- 0,25 szklanki octu ryżowego lub jabłkowego
- 0,5 szklanki wody
- 1 łyżeczka papryki wędzonej
- 3 łyżeczki sosu sojowego
- 1 łyżeczka soku z cytryny
- 0,25 łyżeczki soli wędzonej
- 3 gałązki świeżego koperku
- 2 łyżeczki kaparów
- 1 łyżeczka płatków nori
Przygotowanie:
- Za pomocą obieraczki do warzyw pociąć marchewki na wstążki.
- W małym ganku wymieszać ocet, wodę, wędzoną paprykę, sos sojowy, sok z cytryny i sól. Doprowadzić do wrzenia. Dodać wstążki z marchewki. Gotować pod przykryciem na małym ogniu/grzaniu przez 3 minuty pod przykryciem.
- Do czystego słoika włożyć świeży koperek, kapary, wstążki marchewkowe z gorącą marynatą oraz płatki nori.
- Po ostygnięciu słoiki zamknąć, włożyć na noc do lodówki. Następnego dnia – gotowe do serwowania.
Pierogi
Ciasto oczywiście bez jajek. Wystarczy zagnieść je z mąki, gorącej wody i odrobiny soli (można dodać – opcjonalnie – 2-3 łyżki oliwy). Po „odpoczynku” ciasta (30 minut) jest ono gotowe, uelastycznione do wałkowania i nadziewania różnościami.
Farsz z kapusty i grzybów znany jest wszystkim, skupmy się wiec na innych różnościach.
Farsz z kaszą gryczaną
1,5 szklanki ugotowanej kaszy gryczanej wymieszać z posiekaną cebulą (1 duża cebula), podsmażoną na maśle (5 łyżek). Dodać 250 gramów pokruszonego naturalnego tofu z dodatkiem soku z cytryny (uprzednio pokruszonego), całość doprawić solą i pieprzem. Dokładnie wymieszać.
Farsz z makiem
Niewiele pań obecnie gotuje w mleku samodzielnie mak, przepuszcza go później trzykrotnie przez maszynkę do mięsa i dodaje bakalie wszelkie. Oczywiście polecam ten sposób, znacznie smaczniejszy od każdego innego, ale… mamy obecnie możliwość zastąpienia tych wszystkich czynności gotowym makiem z bakaliami z puszki. Jak go ulepszyć? Do „puszkowego” maku dodać więcej bakalii: suszonych moreli pokrojonych w kostkę, domowej kandyzowanej skórki pomarańczowej, posiekanych suszonych żurawin. Z tak wzbogaconym farszem przygotować pierogi według przepisu „bez jajek” (powyżej, tylko ewentualnie zamiast oliwy dodać do ciasta masło). Osobiście uwielbiam wigilijne pierogi z makiem na słodko, czyli polane sosem czekoladowym, sosem pomarańczowym lub posypane cukrem pudrem z nutką cynamonu.
Pasztet z soczewicy
Jest nie tylko sycący, ale i zdrowy. Soczewica to bogate źródło białka, żelaza, kwasu foliowego, potasu i wapnia. Polecana jest zarówno osobom niejedzącym mięsa, jak i wykonującym duży wysiłek fizyczny.
Składniki:
- 1 szklanka niegotowanej czerwonej soczewicy
- 1 cebula
- 2 ząbki czosnku
- 2-3 łyżki kisielu z siemienia lnianego (zamiast jajka w innych dietach)
- 2 łyżki mleka roślinnego
- 840 mililitrów bulionu warzywnego
- 2 łyżki natki pietruszki
- 1 łyżka oleju + olej do smarowania foremki
- 0,5 łyżeczki kolendry
- sól, pieprz, ostra papryka – do smaku
Przygotowanie:
- W dużym garnku rozgrzać łyżkę oleju i podsmażyć na nim posiekaną cebulę, dokładając później zmiażdżony czosnek.
- Dodać bulion i soczewicę. Zagotować. Zmniejszyć grzanie i gotować około 20 minut do miękkości soczewicy; odcedzić z nadmiaru wody.
- Zmiksować soczewicę, dodać siemię lniane (kisiel), mleko, kolendrę i natkę pietruszki. Zmiksować ponownie na gładką masę. Doprawić do smaku solą, pieprzem, ostrą papryką.
- Formę do pieczenia (najlepiej keksówkę) posmarować tłuszczem lub wyłożyć papierem do pieczenia, przełożyć masę z soczewicy, przykryć folią aluminiową.
- Piec około 45 minut w piekarniku nagrzanym do 390°F/200°C (pod koniec pieczenia zdjąć folie aluminiowa do przyrumienienia).
- Gdy pasztet będzie zwarty i przyrumieniony, należy wyjąc go z piekarnika, pozostawić w blaszce do ostygnięcia, wstawić do lodówki (ciągle w blaszce).
- Zimny pasztet kroić w plastry 2-centymetrowe, serwować z grzankami i sałatką z pomidorów.
Za tydzień – wegańskich przepisów ciąg dalszy, a później – mięsa pyszne, nie tylko świąteczne.
Anna Czerwińska
wielbicielka muzyki klasycznej i dobrej literatury, amatorka gór i namiotu, podglądania życia od kuchni i innych obserwacji wszelkich na własny użytek.
Autorka blogów: o kuchni Stanów Zjednoczonych i… truflach czekoladowych www.amerykanskiekulinaria.com; www.domowetrufle.com
kontakt: amerykanskie.kulinaria@gmail.com
