Przed nami festiwale artystyczno-rzemieślnicze, często połączone z międzynarodowymi kulinariami, dowiezionymi do Stanów Zjednoczonych przez emigrantów z całego świata. Jednym z nich jest festiwal kiełbasy Goetta, regionalnego przysmaku z części Ohio i Kentucky.
Goetta to kiełbasa mięsno-ziarnista (może też być w formie bloku do krojenia w plastry do smażenia) inspirowana kuchnią niemiecką. Składa się głównie z mięsa mielonego (wieprzowiny lub mieszanki wołowo-wieprzowej), płatków owsianych i jest zazwyczaj aromatyzowana kombinacją liści laurowych, rozmarynu, czarnego pieprzu, goździków i tymianku. Zawiera też cebulę, czasami inne warzywa (według normy USDA musi zawierać nie mniej niż 50% mięsa). Pierwotnie było to danie dla „oszczędnych”, którzy szukali pomysłu na „rozmnożenie” jednej porcji mięsa na kilka posiłków.
Ten specjał z okolic Cincinnati i przygranicznej części Kentucky nad rzeką Ohio prawdopodobnie wywodzi się od niemieckich osadników z północno-zachodnich regionów Oldenburga, Hanoweru i Westfalii, którzy wyemigrowali w rejon Cincinnati w XIX wieku. Słowo goetta pochodzi od dolnoniemieckiego słowa Götte, oznaczającego kaszę lub grube ziarna (lub potrawę z nich sporządzoną). W Oldenburgu i okolicach kiełbasa ta nazywa się Pinkelwurst (kiełbasa goetta) i serwowana jest głównie w miesiącach zimowych w daniu zwanym Gruenkohl mit Pinkel (kapusta z kiełbasą goetta).
Zamerykanizowana Goetta, będąca jedną z tych potraw z Ohio, których nie można znaleźć nigdzie indziej (podobne, z dodatkiem wątroby i ryżu/mąki kukurydzianej zamiast płatków owsianych, są pod innymi nazwami w Pensylwanii i Północnej Karolinie) została po raz pierwszy wyprodukowana w Cincinnati przez Charlesa Gliera Sr., przybyłego do USA w 1828 roku w wieku 16 lat z Großweitzsc.
Pierwszym producentem komercyjnym był Sander Packing.
Tradycyjnie goetta podawana jest jako potrawa śniadaniowa, ale dodaje się ją również do kanapek, burgerów i pizzy. Przygotowywana z powyższych składników, w domowych warunkach gotowana jest na wolnym ogniu do uzyskania gęstej masy, wlewana do foremek (naszych „keksowek”) i pozostawiana do całkowitego ostygnięcia. Tak utworzony „bochenek” staje się wystarczająco twardy, aby można go było kroić w plastry i smażyć, często na maśle, po czym serwować z jajkami sadzonymi lub jajkami po benedyktyńsku.
Wielu dystrybutorów komercyjnych produkuje i sprzedaje goettę w częściach Ohio, Kentucky i Indiany (w pobliżu Cincinnati). Glier's Goetta, firma założona w 1946 roku, produkuje ponad 1 000 000 funtów (450 ton metrycznych) rocznie, z czego około 99 procent jest konsumowane lokalnie w Greater Cincinnati. Kolejnym co do wielkości producentem jest Queen City Sausage. Również wielu rzemieślniczych producentów z tamtych okolic tworzy tę specyficzną potrawę.
Wspomniałam o festiwalu… gorąco go polecam, gdyż jest to jedyna okazja do spróbowania tego specjału podczas dwóch weekendów festiwalowych na nabrzeżu rzeki Ohio w pobliżu Newport w stanie Kentucky. Festiwal celebruje zarówno to danie, jak i niemiecko-amerykańskie dziedzictwo Greater Cincinnati. Chociaż głównym celem festiwalu jest goetta serwowana na wiele różnych sposobów przy dźwiękach muzyki, można tam nabyć specyficzne wyroby rzemieślnicze, potańczyć, rozsmakować się w pysznych deserach, poznać ciekawych ludzi… Atrakcji mnóstwo, również dla dzieci!
Pierwszy festiwal odbył się w 2002 roku; kolejny, tegoroczny już niebawem: Glier’s Goettafest, od 25 do 28 lipca i od 1 do 4 sierpnia (dwa weekendy od czwartku do niedzieli włącznie), Newport’s Festival Park, Newport (Kentucky), nad rzeką Ohio (wszystkie informacje -goetta.com/goettafest). Samochodowa trasa do pokonania – około 300 mil/4,5 godziny. Łatwo, szybko, a jak przyjemnie!
Anna Czerwińska
wielbicielka muzyki klasycznej i dobrej literatury, amatorka gór i namiotu, podglądania życia od kuchni i innych obserwacji wszelkich na własny użytek.
Autorka blogów: o kuchni Stanów Zjednoczonych i… truflach czekoladowych www.amerykanskiekulinaria.com; www.domowetrufle.com
kontakt: amerykanskie.kulinaria@gmail.com
