Co należy wiedzieć przed wypełnieniem oświadczenia
Zgodnie z ustawą z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane – aby uzyskać pozwolenie na budowę lub dokonać zgłoszenia robót budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę inwestor musi legitymować się prawem do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, na której planuje realizację inwestycji. Według definicji zawartej w Prawie budowlanym przez prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane należy rozumieć tytuł prawny wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego, przewidującego uprawnienia do wykonywania robót budowlanych.
Pozwolenie na budowę
Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów zasadą jest, iż roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. Wyjątki od tej zasady zawierają art. 29-31 Prawa budowlanego. Zwolnienie zamierzeń inwestycyjnych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę nie oznacza jednak automatycznie zwolnienia ich całkowicie spod regulacji Prawa budowlanego. W większości przypadków zwolnienie to wiąże się bezpośrednio z obowiązkiem dokonania zgłoszenia zamiaru wykonania robót właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej (zasadniczo jest nim starosta).
Oświadczenie – forma i treść
Oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane stanowi obligatoryjny załącznik zarówno każdego wniosku o wydanie pozwolenia na budowę, jak i każdego zgłoszenia zamiaru wykonania robót budowlanych. Forma oświadczenia nie jest dowolna, bowiem jego wzór stanowi załącznik do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 23 czerwca 2003 r. w sprawie wzorów: wniosku o pozwolenie na budowę, oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane i decyzji o pozwoleniu na budowę.
W oświadczeniu o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, obok danych inwestora oraz oznaczenia nieruchomości, na której planowana jest inwestycja, inwestor musi wskazać dokumenty potwierdzające prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane (np. numer księgi wieczystej, aktu notarialnego lub zgodę właściciela nieruchomości), ale przedkładanie tych dokumentów nie jest konieczne.
Złożenie wniosku o wydanie pozwolenia na budowę bez załączenia oświadczenia o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane skutkować będzie wezwaniem inwestora do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania. Nieuzupełnienie wniosku we wskazanym wyżej terminie, spowoduje pozostawienie go bez rozpoznania.
Oświadczenie pełnomocnika
Inwestor nie musi występować w postępowaniu osobiście, może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jego osobistego działania. Pełnomocnikiem może być osoba fizyczna posiadająca zdolność do czynności prawnych, dlatego pełnomocnictwo udzielone firmie jest nieważne. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone do protokołu. W przypadku pełnomocnictwa udzielanego w formie pisemnej, do wniosku należy dołączyć oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa. Jeżeli pełnomocnictwa udziela przedsiębiorca wraz z pełnomocnictwem należy przedłożyć odpis z rejestru przedsiębiorców lub zaświadczenie o wpisie do centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej, które potwierdzają umocowanie osób działających w imieniu przedsiębiorcy. W sprawach mniejszej wagi organ administracji publicznej może nie żądać pełnomocnictwa, jeśli pełnomocnikiem jest członek najbliższej rodziny lub domownik strony, a nie ma wątpliwości co do istnienia i zakresu upoważnienia do występowania w imieniu strony. Ustanowienie pełnomocnika w postępowaniu ma ten skutek, że organ administracji publicznej ma obowiązek zapewnić mu czynny udział w postępowaniu i doręczyć decyzję. Nie oznacza to jednak, że na pełnomocnika przechodzą prawa lub obowiązki wynikające z prawa materialnego. Adresatem praw i obowiązków wynikających z decyzji może być wyłącznie inwestor.
Złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa w sprawie z zakresu administracji publicznej podlega opłacie skarbowej. Wraz z pełnomocnictwem należy przedłożyć dowód uiszczenia opłaty skarbowej w wysokości 17 zł. Zapłaty opłaty skarbowej dokonuje się w kasie właściwego organu podatkowego lub na jego rachunek. Organem podatkowym właściwym w sprawach opłaty skarbowej jest wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce złożenia dokumentu. Od obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa zwolnieni są członkowie najbliższej rodziny: małżonek, wstępny, zstępny lub rodzeństwo, którym udzielane jest pełnomocnictwo.
Odpowiedzialność za treść oświadczenia
Należy pamiętać, iż oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej wynikającej z art. 233 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. kodeks karny. Przepis ten statuuje odpowiedzialność karną za przestępstwa polegające na złożeniu fałszywego oświadczenia, które zagrożone jest karą pozbawienia wolności do 3 lat.
Odpowiedzialność karna nie jest jedyną konsekwencją złożenia fałszywego oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, bowiem sytuacja taka stanowi podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, co może prowadzić do uchylenia wydanej już decyzji.
Justyna Witas-Chłopek
radca prawny
www.jwrp.pl
