Osobiście nie mam nic do szpinaku. Co prawda na samą myśl ciarki przechodzą po plecach, ale smażony na maśle, z szynką, nawet mi smakował. Jednak lepszy jest surowy, zamiast sałaty, polany gorącymi tłuszczem ze skwarkami z boczku i pokropiony cytryną.
Nie ma co ukrywać – warzywo to było naszym kulinarnym utrapieniem w dzieciństwie. Dziadkowie i rodzice zachęcali nas różnymi sposobami do jedzenia tego zielska twierdząc, że ma dużo w sobie żelaza. Już w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku mówiono, iż nielubiany szpinak jest równie wartościowym źródłem żelaza, jak czerwone mięso…
Ten dość mylący pogląd wykorzystano podczas II wojny światowej. Był on swoistą propagandą, w związku z ograniczonym działaniami wojennymi dostępem do mięsa. Niewiele osób wie, że w Stanach Zjednoczonych w Crystal City w Teksasie stoi statua Popeye'a. Upamiętnia ona fakt, że nasz dzielny marynarz, w czasie swojej największej popularności, przyczynił się do wzrostu spożycia szpinaku w USA i to aż o 33%.
Nie znacie Popeye’a? Popeye (Papaj) jest bohaterem komiksu i filmu animowanego. Jego postać powstała w 1929 roku. Twórcą dzielnego marynarza był Elzie Crisler Segar. Popeye ma bardzo dobre serce, chociaż lubi, gdy coś się dzieje wokół. W różnych sytuacjach zyskuje nadludzką siłę dzięki … szpinakowi. Zjada za każdym razem jedną puszkę i zadyma gotowa.
Prawdę powiedziawszy szpinak nie jest bogatym źródłem żelaza. W latach trzydziestych dwudziestego wieku niemieccy chemicy przeprowadzili ponowne badania na zawartość tego pierwiastka w warzywie. Okazało się, że amerykańscy badacze, publikując wyniki, postawili przecinek w ułamku dziesiętnym o jedno miejsce za daleko w prawo! Pomimo badań naukowych przesąd o sporej ilości żelaza w szpinaku wciąż jest aktualny.
Szpinak nie jest lepszym źródłem wspomnianego mikroelementu niż brokuły czy brukselka. Żeby tego było mało, w migdałach jest go dwa razy więcej, zaś w czekoladzie czy wątrobie – trzy razy tyle.
Nie ma jednak powodu, by nie doceniać szpinaku. Warzywo to pochodzi z terenów dawnej Persji, gdzie uprawiane było już dwa tysiące lat temu. Najprawdopodobniej Arabowie sprowadzili szpinak na tereny Hiszpanii w XIV wieku, by w wieku XVI rozpowszechnił się w całej Europie.
Zawiera wiele witamin, a zwłaszcza A, z grupy B, PP oraz C. Jest dobrym źródłem manganu, magnezu, miedzi, wapnia, fosforu, jak również sodu i potasu. Jedyną niedogodnością jest fakt, że spożywany często przyczynia się do powstania dużej ilości szczawianu wapnia w organizmie.
Istnieje pewien sposób na to, aby ograniczyć wchłanianie kwasu szczawiowego - spożywanie szpinaku w towarzystwie produktów bogatych w wapń (przetwory mleczne), który chroni organizm przed działaniem tego związku, choć nie do końca. Co więcej – liczyć należy się z tym, że wapń połączony z kwasem szczawiowym – też jest dla nas nieprzyswajalny. A więc… 250 gramów szpinaku w tygodniu to dawka smaczna, wartościowa i bezpieczna.
Szpinakowa sałata
Składniki:
- 2 łyżki soku pomarańczowego
- 2 łyżki oliwy
- 1,5 łyżki soku z cytryny
- 1 łyżka octu ryżowego
- 1 łyżeczka miodu/syropu klonowego
- 0,25 łyżeczki soli
- 0,25 łyżeczki czarnego pieprzu
- 1,5 szklanki segmentów pomarańczy (wyciąć bez błonki lub plastry pokroić na cztery części)
- 5 szklanek młodego szpinaku
- 0,5 szklanki szalotki/czerwonej cebuli cieniutko pokrojonej w plasterki
- 0,5 szklanki pokruszonego sera feta
- 0,25 szklanki orzeszków piniowych
Przygotowanie:
- W dużej misce przygotować sos z pierwszych siedmiu składników, dodać szpinak i dokładnie wymieszać.
- Całość posypać serem, płatkami cebuli, pomarańczami i orzeszkami.
Szpinakowa sałata z boczkiem
Składniki:
- 5 szklanek młodego szpinaku (tylko listki)
- 10 lub więcej plastrów wędzonego boczku, pokroić drobno na skwarki
- 1-2 cytryny, pokroić w ósemki (skrzydełka)
Przygotowanie:
- Szpinak po umyciu i osuszeniu rozłożyć na ośmiu talerzykach.
- Boczek usmażyć na skwarki, gorącym tłuszczem ze skwarkami polać szpinak i pokropić sokiem z cytryny.
- Serwować natychmiast z dodatkowymi kawałkami cytryny.
Taco ze szpinakiem, jajkiem i serem feta
Składniki:
- 1 łyżeczka oleju roślinnego
- 1 kukurydziana tortilla (mała)
- 1 szklanka młodego szpinaku
- 1 duże jajko
- 2 łyżki pokruszonego sera feta
Przygotowanie:
- Na suchej patelni podgrzać placek.
- Na placek wyłożyć szpinak, posypać serem i całość przykryć sadzonym jajkiem. Można całość pokropić tabasco lub innym ostrym sosem.
To przykładowe dania z młodym, surowym szpinakiem. Można też dokładać jego liście do zup, makaronów, omletów (pyszne, polecam, z dodatkiem szynki, pokrojonej w dużą kostkę), kanapek – zamiast sałaty. Wariacje szpinakowe czas zacząć!
Anna Czerwińska
wielbicielka muzyki klasycznej i dobrej literatury, amatorka gór i namiotu, podglądania życia od kuchni i innych obserwacji wszelkich na własny użytek.
Autorka blogów: o kuchni Stanów Zjednoczonych i… truflach czekoladowych www.amerykanskiekulinaria.com; www.domowetrufle.com
kontakt: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.