Mediacja w zakresie prawa rodzinnego jest jedną z kilku alternatywnych opcji rozwiązywania sporów („alternative dispute resolution”) dostępnych dla par w Illinois, które chcą rozwiązać spory związane z rozwodem („divorce”) lub współrodzicielstwem („co-parenting”).
Podczas mediacji strony współpracują w celu rozwiązania konfliktów i osiągnięcia porozumienia w kwestiach opieki nad dziećmi, alimentów, oraz podziału majątku i zobowiązań („assets and liabilities”) małżeńskich z pomocą neutralnej osoby trzeciej. Mediator ma za zadanie:
- pomóc stronom w zdefiniowaniu konfliktów;
- ułatwić komunikację między stronami; oraz
- pomóc stronom w negocjowaniu wzajemnie uzgodnionych rozwiązań.
Strony mogą dobrowolnie („voluntarily”) wszcząć mediacje na dowolnym etapie swojej sprawy, nawet przed wniesieniem pozwu o rozwód do sądu. Mediacje może również nakazać („order”) sąd.
Wszystkie sądy okręgowe („circuit courts”) w Illinois mają obowiązkowe („mandatory”) programy mediacyjne w sprawach dotyczących opieki nad dziećmi lub podziału czasu rodzicielskiego. Strony mogą zostać zwolnione z obowiązkowego programu mediacyjnego, jeśli sąd stwierdzi, że istnieje przeszkoda w mediacji, taka jak przemoc rodzinna („domestic violence”).
Role mediatora oraz adwokatów w mediacji
Zgodnie z modelowymi standardami praktyki mediacji rodzinnej i rozwodowej mediator rodzinny pomaga uczestnikom w lepszym zrozumieniu ich własnych potrzeb i interesów, potrzeb i interesów ich dzieci oraz ma za zadanie ułatwić porozumienie między uczestnikami mediacji. Mediacja ma charakter prywatny. Dyskusje w trakcie mediacji są uprzywilejowane i poufne („privileged and confidential”). Istnieją jednak pewne wyjątki od tego wymogu poufności. Przywilej mediacji nie obejmuje:
- Groźby obrażeń ciała;
- Korzystanie z mediacji w celu popełnienia przestępstwa;
- Komunikaty oferowane w celu udowodnienia lub obalenia zaniedbania („neglect”) lub porzucenia („abandonment”) w postępowaniu, w którym stroną jest instytucja opieki nad dziećmi lub osobami dorosłymi, chyba że sprawa zostanie skierowana przez sąd do mediacji, i instytucja publiczna uczestniczy w postępowaniu.
Zazwyczaj w mediacji każda ze stron jest reprezentowana przez własnego adwokata. Nawet w przypadku dobrowolnej mediacji wszczętej przed wniesieniem sprawy do sądu, pomocne jest, aby każda ze stron miała własnego adwokata w celu ułatwienia procesu. Adwokaci są szczególnie ważni, gdy między stronami istnieje nierównowaga sił („imbalance of power”). Adwokaci, przed podejściem do mediacji, potrafią wyjaśnić, czego można się spodziewać podczas mediacji, mogą pomóc w określeniu celów, mogą omówić potencjalne opcje rozwiązania problemów w danej sprawie i mogą pomóc w przygotowaniu strategii postępowania w spornych kwestiach.
Jak przebiega mediacja rodzinna?
Każdy mediator będzie miał nieco inne podejście do mediacji. Jednak generalnie mediacja będzie przebiegać w następujący sposób:
1. Wstępne wspólne spotkanie z mediatorem: po rozmowie przez mediatora z obojgiem ze stron oraz adwokatów indywidualnie oraz po indywidualnym spotkaniu stron z ich adwokatami, mediator zwoła spotkanie obu stron i ich adwokatów w celu wyjaśnienia roli mediatora. Mediator upewni się, że obie strony rozumieją, że mediacja jest poufna, przedstawi ogólny zarys procesu mediacji i omówi cele stron. Strony będą miały możliwość przedstawienia mediatorowi wstępnych uwag dotyczących ważnych dla nich kwestii. Mediator i strony wezmą udział we wspólnej dyskusji w celu zidentyfikowania konfliktów, podjęcia decyzji o zatrudnieniu dodatkowych ekspertów oraz znalezienia potencjalnych rozwiązań.
2. Spotkanie indywidualne mediatora z każdą ze stron: po wstępnym wspólnym spotkaniu z mediatorem, mediator spotka się indywidualnie z każdą ze stron w celu wyjaśnienia stanowiska, konfliktów, wątpliwości i proponowanych rozwiązań każdej ze stron.
3. Dyskusje dodatkowe: po indywidualnym spotkaniu się stron z mediatorem, odbędzie się seria wspólnych rozmów i indywidualnych grup dyskusyjnych, aż wszystkie kwestie związane z mediacją zostaną rozwiązane lub strony oraz mediator postanowią, że nie można dotrzeć do porozumienia za pomocą mediacji.
4. Protokół ustaleń: jeśli mediacja zakończy się sukcesem, mediator przedstawi protokół ustaleń („memorandum of understanding”) określający kwestie uzgodnione przez strony oraz wszelkie nierozstrzygnięte kwestie, w których strony nie były w stanie osiągnąć porozumienia. W przypadku gdy mediacja ma miejsce po tym, kiedy jest złożona sprawa w sądzie, mediatorzy także złożą w sądzie sprawozdanie z mediacji, które ogranicza się do stwierdzenia, że mediacja się odbyła, czy zakończyła się sukcesem, oraz wskazania obecnych stron. Adwokaci stron przygotują następnie ostateczną ugodę, która zostanie złożona w sądzie na podstawie warunków protokołu ustaleń mediatora.
Co się stanie, jeśli mediacja zakończy się niepowodzeniem w osiągnięciu porozumienia?
Nawet jeśli strony nie osiągną porozumienia poprzez mediację, sam proces mediacji może być korzystny. Proces mediacji wyjaśnia stronom nierozstrzygnięte kwestie i daje stronom zrozumienie ich potencjalnych opcji. Często zdarza się, że porozumienia w nierozstrzygniętych sprawach są zawierane przez adwokatów stron wkrótce po mediacji.
Powyższe informacje nie powinny być traktowane jako porady prawne w jakiejkolwiek istniejącej sprawie, oraz nie powinny być traktowane jako tworzenie formalnej relacji adwokat-klient.
Katarzyna Brukało
Brukalo Law, P.C.
Tel: 312-450-3630
www.Facebook.com/BrukaloLaw
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.