Przed hamburgerem, przed burrito - jeszcze przed podpłomykami – była sałatka (słowo "sałatka" pochodzi od sal, łacińskiego wyrazu oznaczającego sól.)
Według "The Oxford Encyclopedia of Food and Drink in America" (piękne, 3-tomowe dzieło za całe 600 dolarów, szukajcie więc w bibliotekach!) i "The Dictionary of American Food and Drink" autorstwa John'a Mariani, najwspanialsze dzieło ludzkości, czyli sałatka, zostało spopularyzowane już w Imperium Rzymskim. Po raz pierwszy pojawiła się w postaci surowych warzyw liściastych pokrytych słonym, oleistym sosem. Wprawdzie rzymska wersja - sałatka ogrodowa - w wersji prawie niezmienionej istnieje na naszych stołach, to oszałamiający wysyp propozycji sałatkowych i niezliczona ilość jej oblicz łamie definicję słownikową pana Mariani, iż jest to "danie z zielonych warzyw liściastych, doprawione przyprawami, innymi warzywami i owocami, sosami".
Wiele z nich stało się kulinarnymi klasykami, jak na przykład sałatka Waldorf, cesarska sałatka, coleslaw (ze świeżej kapusty), Panzanella (z dużą ilością czosnku, kaparów, czarnych oliwek i filetów anchois), sałatka Niçoise (również z kurczakiem bądź wędzonym na gorąco łososiem)...
Zastanawiałam się, dlaczego sałatka z kurczakiem w sosie majonezowym zwana jest "Niçoise salad". Szperanie jednak popłaca...
Zwykle w nazwach umieszczane są imiona twórców, kucharzy, smakoszy, a tym razem... jest troszkę inaczej.
"Niçoise" to opisowe określenie potraw podawanych ze szczególnymi dodatkami używanymi przez szefów kuchni z Nicei we Francji. Obejmują one zwykle: czosnek, pomidory, anchois, czarną oliwkę, kapary i sok z cytryny.
Sałatka "Niçoise" jest chyba najbardziej znana z tychże "wielkich" nicejskich potraw, a w jej skład wchodzą ziemniaki, fasolka szparagowa, oliwki i sos vinaigrette. I dobrze. Nasza sałatka o tej nazwie będzie podobna, jednak bardziej zamerykanizowana, w dwóch wersjach: dla dorosłych i dla dzieci,
i może być doskonałym daniem obiadowym, lunch'owym do pracy czy szkoły... A na ogrodowym letnim party jest daniem numer jeden.
Zaczniemy od domowego majonezu, wszak w wielu propozycjach sałatkowych majonez jest podstawą tak zwanych dressingów.
Mikser i domowy majonez
Składniki:
- 1 duże żółtko lub dwa małe
- 1 łyżka świeżo wyciśniętego soku z cytryny
- 1 łyżeczka musztardy Dijon
- ½ łyżeczki soli morskiej
- 1/3 łyżeczki świeżo zmielonego białego lub czarnego pieprzu (preferuję pieprz biały)
- 2 łyżeczki miodu lub cukru pudru
- 500 mililitrów oliwy z oliwek lub oleju roślinnego (może być też kombinacja tych dwóch)
Przygotowanie:
- Jajko (jajka) umyć, sparzyć wrzącą wodą, oddzielić żółtko od białka i przełożyć je do miski
- do żółtka dodać: musztardę, sól, pieprz, miód (cukier puder), sok z cytryny; lekko zmiksować na najwolniejszych obrotach mikserem ręcznym
- nie przerywając miksowania, dolewać bardzo wolno, cienką strużką oliwę. Majonez powinien być gęsty i o gładkiej konsystencji; przechowywać w lodówce (w szczelnie zamkniętym pojemniku) do jednego tygodnia.
Sałatka Niçoise z kurczakiem
(wersja uproszczona: lunch lub obiad dla jednej osoby dorosłej i dziecka)
Jedna z pierwszych amerykańskich form sałatki z kurczaka została przygotowana w Town Meats w Wakefield (Rhode Island) w 1863 roku. Ówczesny właściciel, Liam Gray, prowadzący wówczas sklep mięsny, połączył resztki kurczaka z majonezem, estragonem i winogronami. Popularność jego pomysłu przeszła wszelkie oczekiwania, a sałatki z dodatkiem kurczaka zawładnęły Ameryką. Dzisiaj wersja uproszczona: lunch lub obiad dla jednej osoby dorosłej i dziecka. Za tydzień – wersja dla dorosłych bez okazji lub na ogrodowe czy urodzinowe party.
Składniki:
- oliwa w spray'u
- 1 połowa surowej piersi kurczaka bez skóry, pokroić na 6 pasków (wymiennie zamiast kurczaka - wędzony łosoś)
- 1/4 łyżeczki świeżo zmielonego czarnego pieprzu
- 1/8 łyżeczki soli
- 4 średnie czerwone ziemniaki
- 1 szklanka oczyszczonej zielonej fasolki szparagowej
- 1 jajko ugotowane na twardo
- 1/2 szklanki połówek małych pomidorków
- 1 łyżka ciemnych oliwek bez pestek, pokroić w plastry
- listki zielonej sałaty bostońskiej
Przygotowanie:
- Sześć części kurczaka posolić i popieprzyć, usmażyć na grillowej patelni (średnie grzanie) po 2.5 minuty z każdej strony (nie przypalić!); trzy z nich pokroić na 2-centymetrowe części
- ugotować ziemniaki w mundurkach (wrzucić ziemniaki do gotującej się wody, gotować 8-10 minut), odcedzić, ostudzić, pokroić na 8 części
- ugotować fasolkę (3 minuty), wrzucając ją na gotującą się wodę; odcedzić, przelać zimną wodą, ponownie osuszyć
- jajko obrać, pokroić w plastry lub ósemki
- na talerzu (lub w pudełku) ułożyć sałatę bostońską, 2 pokrojone ziemniaki, 1/2 szklanki fasolki szparagowej, pomidorki, oliwki, jajko, pokrojonego kurczaka, polać sosem winegret (przepis poniżej)
- do małego pudełka (lub na małym talerzyku) włożyć pojemniczek z sosem bez octu, obok - pozostałe ziemniaki, fasolkę i niepokrojonego kurczaka do maczania w sosie. Pyszny lunch dla dzieci (nie tylko).
Miodowo-musztardowy sos winegret
Składniki:
- 2 łyżki domowego majonezu (lub majonezu "kieleckiego")
- 2 łyżeczki musztardy Dijon
- 2 łyżeczki wody
- 1 łyżeczka miodu płynnego
- 1 1/2 łyżeczki octu z białego wina (sok z cytryny)
- sól i pieprz do smaku
Przygotowanie:
- W małej misce dokładnie wymieszać majonez, musztardę, wodę i miód. Odłożyć do innej miseczki połowę sosu, a do pozostałej części dodać ocet (sok z cytryny) i ponownie dokładnie wymieszać do połączenia się wszystkich składników; doprawić ewentualnie pieprzem i solą.
Anna Czerwińska
wielbicielka muzyki klasycznej i dobrej literatury, amatorka gór i namiotu, podglądania życia od kuchni i innych obserwacji wszelkich na własny użytek.
Autorka blogów: o kuchni Stanów Zjednoczonych i… truflach czekoladowych www.amerykanskiekulinaria.com; www.domowetrufle.com
kontakt: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
