Jak co dwa lata, propozycja usunięcia klauzuli Windfall Elimination Provision upada, a na początku kolejnej sesji Kongresu powraca. Skoro z początkiem 2021 roku zaczęła się 117-ta sesja Kongresu, warto wyjaśnić, gdzie obecnie stoi sprawa WEP.
Przypomnienie o WEP
Windfall Elimination Provision (WEP) - klauzula eliminująca nadmierne świadczenia - powoduje stosowanie mniej korzystnej formuły naliczania świadczeń Social Security dla odbiorców dwóch emerytur albo rent inwalidzkich. Klauzula ta, dodana do Social Security Act w roku 1983, dotyczy osób, które wypracowały emeryturę czy rentę inwalidzką Social Security, oraz drugą emeryturę czy rentę inwalidzką w innym systemie ubezpieczeń społecznych, takim jak polski ZUS czy KRUS. WEP powoduje znaczną redukcję amerykańskich świadczeń, przeważnie w wysokości połowy wartości drugiej emerytury, ale niekiedy więcej. WEP dotyka nie tylko imigrantów, lecz ponad 1.8 miliona Amerykanów: pracowników federalnych ubezpieczonych przez Civil Service Retirement System (CSRS), czyli pracowników różnych administracji stanowych, powiatowych i municypalnych w 26 stanach - przede wszystkim nauczycieli, policjantów, strażaków i kolejarzy. WEP nie obejmuje rent rodzinnych ani pension plans - emerytur wypłacanych przez zakłady pracy czy związki zawodowe.
Government Pension Offset (GPO) to fragment ustawy o Social Security, który powoduje redukcję o dwie trzecie rent małżeńskich dla rządowych pracowników. W sumie około 9 milionów pracowników i członków ich rodzin w USA dotkniętych jest przez WEP albo/i GPO.
Dlaczego WEP jest krzywdzący
Formuła naliczająca wysokość emerytur czy rent disability Social Security powoduje subsydiowanie świadczeń osobom ubogim, czyli tym, których średnie waloryzowane zarobki z 35 lat są niskie. Ale na przykład nauczyciel ma średnie zarobki niskie nie dlatego, że był biedny, lecz dlatego, że część swojej kariery spędził pracując poza systemem SSA, a średnie zarobki liczone mu są mimo to z 35 lat. WEP ma na celu wyeliminowanie tych „niezamierzonych korzyści”, ale nie robi tego sprawiedliwie. Oto dlaczego:
WEP redukuje małe emerytury nieproporcjonalnie bardziej niż większe, bo taka sama kwota odejmowana jest od małej jak i dużej emerytury.
WEP jest eliminowany tylko zamożniejszym - osobom legitymującym się 30-letnim stażem ze „znaczącymi zarobkami” (substantial earnings). Ale wielu imigrantów zarabia mniej, szczególnie na początku swojej amerykańskiej drogi i nie są w stanie uzbierać trzydziestu lat ze znaczącymi zarobkami na potrzeby eliminacji WEP.
I tak powstało zjawisko absurdalne: dla bogatych redukcja WEP jest stosunkowo mała i do uniknięcia przez przepracowanie 30 lat, a dla biedniejszych – odwrotnie.
„Gwarancja WEP” jest nieprawdą
Social Security Administration zapewnia, że redukcja z tytułu WEP jest limitowana, co nazywa „Gwarancją WEP” („WEP Guarantee”). W broszurze pt. „Windfall Elimination Provision” jest napisane: „Prawo chroni cię, jeśli otrzymujesz niską emeryturę. Nie zmniejszymy twojego świadczenia z Social Security o więcej niż połowę twojej emerytury, od której nie płaciłeś składek na Social Security”. Ci, którzy w to uwierzą, bywają bardzo zaskoczeni. „Gwarancja WEP” nie jest prawdziwa z następujących powodów:
Im dłużej pracownik opóźnia przejście na spoczynek, tym bardziej rośnie jego redukcja WEP, czasami sięga 60-70 proc. dla pracujących do 70-go roku życia przy znacznej inflacji. Górny pułap WEP wynosi 50 proc. polskiej emerytury tylko dla tych, którzy zaczynają brać emeryturę Social Security w wieku 62 lat.
Pary małżeńskie są podwójnie karane, bo WEP pracownika obcina jego emeryturę, a przez to uszczupla rentę małżeńską, która stanowi połowę emerytury pracownika.
Osobie na emeryturze redukcja WEP nie bywa przeliczana ani eliminowana, nawet jeżeli nadal kontynuuje ona pracę, ale nie osiągnie 30 lat ze znaczącymi zarobkami.
WEP nigdy nie jest przeliczany w celu uwzględnienia wahań kursów walut.
Kwestie te wyjaśnione są dokładnie w książce „WEP: Jak walczyć z redukcją Social Security dla Polaków”.
Propozycja ustawy „Sprawiedliwe Social Security” w Kongresie
Jak widać, klauzula WEP jest dyskryminująca i niesprawiedliwa, a do tego Social Security Administration wprowadza opinię publiczną w błąd co do „Gwarancji WEP”.
W styczniu tego roku republikanin Rodney Davis przedłożył w Kongresie propozycję ustawy H.R.82 - Social Security Fairness Act of 2021 (Ustawa o Sprawiedliwym Social Security), która ma wyeliminować Government Pension Offset (GPO) i Windfall Elimination Provision (WEP) z obecnej Ustawy o Social Security (Social Security Act). Propozycja ta została przekazana do kongresowej komisji Ways and Means Committee i do tej pory nic się z nią nie dzieje. Jej losy można śledzić na sieci: https://www.congress.gov/bill/117th-congress/house-bill/82.
22 kwietnia Senator Sherrod Brown, demokrata z Ohio wniósł podobną propozycję o nazwie S.1302.
Rola organizacji
Aby zmienić przepisy, trzeba naciskać na naszych polityków w Waszyngtonie. Skoro WEP i GPO dotykają 1/3 nauczycieli i 1/5 urzędników państwowych, siłą napędową większości akcji są organizacje pracowników służb cywilnych, między innymi organizacja nauczycieli – National Educators Association. Stworzyli oni witrynę https://ssfairness.org, poświęconą zwalczaniu WEP i GPO.
Drogą do zniesienia krzywdzącej klauzuli WEP jest połączenie sił z Amerykanami. Cała Polonia poprzez swoje organizacje powinna aktywnie poprzeć akcję Social Security Fairness („Sprawiedliwe Social Security”). Z amerykańskimi pracownikami resortu publicznego jest nam przecież po drodze!
Co może zrobić każdy z nas
Ostatnio wśród organizacji polonijnych powstała inicjatywa zjednoczenia się wokół wspólnego celu, jakim jest uchylenie WEP. Aby to osiągnąć należy poprzeć list owych organizacji, do wszystkich senatorów i reprezentantów Kongresu Stanów Zjednoczonych, żądający uchylenia WEP (repeal of WEP). Namawiajmy swoje organizacje polonijne do przyłączenia się do akcji poprzez wypełnienie deklaracji poparcia akcji.
Oprócz tego, swoją cegiełkę może dołożyć każdy z nas. Przyłączmy się do akcji Sprawiedliwe Social Security (Social Security Fairness), wywierajmy nacisk na swoich polityków żądając od nich poparcia ustawy H.R. 82, Congress 117, Social Security Fairness Act of 2021. W tym celu można wykorzystać list do Kongresu.
Również warto odwiedzić https://ssfairness.org, wpisać się na listę adresową, a dostawać będziemy wiadomości o rozwoju sytuacji o WEP. Organizatorzy chcą, żeby osoby popierające akcję pisały i dzwoniły do swoich reprezentantów w Waszyngtonie. Każdy z nas może przysłużyć się sprawie.
Elżbieta Baumgartner
Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników, m.in. „WEP: Jak walczyć z redukcją Social Security dla Polaków”, „Emerytura polska i amerykańska, ich łączenie i skutki Umowy o zabezpieczeniu społecznym” i „Emerytura reemigranta w Polsce. Są one dostępne w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.poradniksukces.com.
