Republikańscy ustawodawcy zaczynają nawoływać prezydenta Trumpa do cofnięcia decyzji o wstrzymaniu amerykańskiej pomocy wojskowej i wywiadowczej dla Ukrainy, ostrzegając, że przedłużająca się przerwa w amerykańskim wsparciu dla wysiłku wojennego miałaby poważne negatywne skutki.
Choć przyznają, że Trump ma prawo do tymczasowego wstrzymania dostaw broni do Ukrainy w celu oceny działań, czy wywarcia presji na sojuszników z NATO, aby zwiększyli swój wkład, oraz stworzenia możliwości negocjacji porozumienia pokojowego z Władimirem Putinem i Wołodymyrem Zełenskim, to jednak ostrzegają przed konsekwencjami.
Politycy GOP podkreślają, że zbyt długie zatrzymanie przepływu broni i amunicji do Ukrainy może mieć dewastujący wpływ na zdolności bojowe tego kraju, co osłabiłoby jego pozycję w rozmowach z Rosją. Twierdzą również, że udostępnianie danych wywiadowczych powinno zostać natychmiast wznowione, zastanawiając się, co Stany Zjednoczone mogą zyskać, pozbawiając Ukrainę kluczowych informacji z pola bitwy.
Narastający niepokój
"To powód do niepokoju dla narodu ukraińskiego. Martwię się bardziej o to, jak ludzie na polu bitwy to odbierają" - powiedział republikański senator Thom Tillis z Płn. Karoliny, czołowy orędownik wspierania Ukrainy, odnosząc się do wstrzymania amerykańskich dostaw wojskowych.
Tillis ostrzegł, że przerwa w pomocy, ogłoszona w poniedziałek, "mogłaby pomóc Putinowi" i stwierdził, że będzie „źle postrzegana”. "Wiem, że jest to trudne dla ludzi w Ukrainie. Byłem tam zaledwie dwa tygodnie temu" - dodał.
Senator przyznał, że Ukraina ma wystarczającą ilość broni i amunicji, aby na razie utrzymać linię frontu, ale wyraził nadzieję, że wstrzymanie pomocy wojskowej nie potrwa długo. Zaznaczył, że "akceptuje" przerwę, o ile jest to krótkoterminowa "taktyka negocjacyjna". "Mam nadzieję i modlę się, żeby to było krótkotrwałe" - stwierdził. "Myślę, że tak będzie".
Rosnący sprzeciw wobec polityki administracji
Przewodnicząca Komisji Apropriacji Senatu Susan Collins, republikanka ze stanu Maine, otwarcie sprzeciwiła się wstrzymaniu pomocy wojskowej.
"Nie sądzę, że powinniśmy wstrzymywać nasze wysiłki. To Ukraińcy przelewają krew" - powiedziała, nazywając obecny moment "krytycznym czasem dla Ukrainy".
Niektórzy republikańscy senatorowie wyrazili w czwartek szok z powodu oświadczenia Trumpa, że podejmie decyzję w sprawie cofnięcia tymczasowego statusu prawnego dla szacowanych 240 000 Ukraińców mieszkających w Stanach Zjednoczonych.
Jeden z republikańskich senatorów, który prosił o anonimowość, nazwał groźbę deportacji tysięcy ukraińskich uchodźców nadmiernie "karzącą". "Daliśmy im wszystko, od pracy po mieszkania, dopóki nie uzyskają statusu prawnego — a teraz mamy cofnąć możliwość jego uzyskania?" - pytał z niedowierzaniem senator.
Napięcia na linii Trump-Zełenski
Działania ograniczające pomoc dla Ukrainy i Ukraińców następują po tym, jak Trump, wiceprezydent Vance (od dawna opowiadający się za wstrzymaniem pomocy Ukrainie) i Zełenski wdali się w gorącą kłótnię w Gabinecie Owalnym w zeszłym tygodniu. Zełenski przybył do USA, aby podpisać umowę dotyczącą rzadkich minerałów, ale opuścił Biały Dom po publicznej sprzeczce.
Trump ogłosił podczas swojego przemówienia do Kongresu we wtorek, że otrzymał list od Zełenskiego, w którym ten zobowiązuje się, że Ukraina jest "gotowa" podpisać umowę dotyczącą minerałów i bezpieczeństwa "w każdej chwili".
Senator Todd Young, republikanin z Indiany, wyraził nadzieję, że Trump i Zełenski będą w stanie "przegrupować się" i "spotkać się i zniwelować różnice" w sprawie umowy mineralnej między USA a Ukrainą.
Obawy o zdolności obronne Ukrainy
Ukrainie udaje się utrzymać siły rosyjskie w szachu wzdłuż linii frontu, mimo posiadania mniejszej ilości amunicji i żołnierzy. Jednak analitycy ostrzegają, że siły ukraińskie mogą zacząć się rozpadać w obliczu rosyjskiej presji w ciągu czterech do sześciu miesięcy, jeśli europejscy sojusznicy nie zmobilizują się szybko, aby zrekompensować niedobór broni dostarczonej przez USA.
Fedir Venislavsky, członek komisji obrony ukraińskiego parlamentu, oszacował, że zapasy broni jego kraju wystarczą tylko na sześć miesięcy bez nowej amerykańskiej pomocy, według BBC.
Ile broni przekazuje USA w stosunku do innych sojuszników tego kraju i jakie rodzaje Europa mogłaby zastąpić, opisujemy w osobnym artykule zatytułowanym „HIMARS, Patriot, F-16 - co Europa może zaoferować w zamian?”
Nadzieje na tymczasowość decyzji
Lider republikańskiej większości w Senacie John Thune z Płd. Dakoty podkreślił, że wstrzymanie pomocy wojskowej dla Ukrainy będzie tymczasowe.
"To przerwa, co ważne, a nie zatrzymanie. Myślę, że to część negocjacji. I mam nadzieję, że ostatecznie uda nam się sprowadzić ludzi do stołu i wynegocjować umowę, która przyniesie pokojowe rozwiązanie tego trwającego trzy lata konfliktu, miejmy nadzieję z poszanowaniem suwerenności narodu ukraińskiego" - powiedział.
Krytyka wstrzymania wymiany danych wywiadowczych
Senator Lindsey Graham, republikanin z Płd. Karoliny, który pracował za kulisami nad przygotowaniem umowy o minerałach, wyraził zaniepokojenie ogłoszonym przez Trumpa wstrzymaniem wymiany danych wywiadowczych z Ukrainą.
"Bardzo martwię się o to w dłuższej perspektywie" - powiedział. "To daje Ukrainie przewagę. Miejmy nadzieję, że wszystko to wyjaśni się dość szybko".
Senator John Cornyn z Teksasu wysoki rangą republikański członek Komisji Wywiadu Senatu, stwierdził, że "dane wywiadowcze, które dostarczyliśmy Ukraińcom, były dla nich niezbędne, aby mogli pozostać w walce".
"Mam nadzieję, że przerwa zostanie w pewnym momencie zniesiona" - dodał.
Senator ten zwrócił uwagę, że Trump próbuje wywrzeć nacisk na Zełenskiego, aby zgodził się na umowę.
Republikański senator Mike Rounds z Płd. Dakoty, członek Komisji Sił Zbrojnych, powiedział, że nie popiera decyzji o zaprzestaniu dzielenia się danymi wywiadowczymi z Ukrainą. "Nie zgadzam się z tym" - powiedział.
Wyraził również nadzieję, że wstrzymanie pomocy wojskowej dla Ukrainy będzie tylko tymczasowe. "Mam nadzieję, że przy wszystkim, co się teraz dzieje, okaże się to problemem krótkoterminowym i skończymy z długoterminowym porozumieniem — zapewniającym zasoby wojskowe jako część długoterminowej umowy" - powiedział.
Senator Deb Fischer, republikanka z Nebraski, inny członek panelu Sił Zbrojnych, powiedziała, że wstrzymanie wymiany danych wywiadowczych "to decyzja, którą podjął naczelny dowódca".
"Miałabym nadzieję, że jeśli istnieją dane wywiadowcze, które byłyby bardzo wartościowe dla Ukraińców, zostałyby przekazane" - powiedziała.
Przewodniczący Komisji Sił Zbrojnych Senatu Roger Wicker, republikanin z Mississippi, powiedział, że "bada" decyzję o zaprzestaniu wymiany danych wywiadowczych.
rj
