Czy pracodawca może zwolnić pracownika z powodu odmowy noszenia maski?
Krótka odpowiedź brzmi: tak.
Niektórzy pracodawcy chcą, aby pracownicy zakrywali twarze, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji koronawirusem. Coraz częściej dzieje się tak, ponieważ Centrum Kontroli Chorób („Centers for Disease Control”/„CDC”) zaleciło stosowanie masek na twarz 3 kwietnia 2020 r. Jednak niektórzy pracownicy nie chcą podejmować takich środków ostrożności. Pracownicy chcą wiedzieć: „Czy mogę odrzucić dyrektywę mojego pracodawcy dotyczącą noszenia maski?” W większości sytuacji nie. Poza tym, nie powinien chcieć jej odrzucać.
Z pewnymi wyjątkami, pracodawcy zawsze byli w stanie ustanowić zasady według własnego uznania, w tym protokoły bezpieczeństwa. Ponieważ Illinois postępuje zgodnie z doktryną zatrudnienia fakultatywnego („at will employment doctrine”), pracownicy mogą zostać zwolnieni z powodu odmowy przestrzegania zasad pracodawcy - o ile zasady te nie są nielegalne („illegal”) ani niebezpieczne („hazardous”). Ponieważ „CDC” formalnie zaleca użycie masek, pracownicy, którzy nie chcą nosić maski, muszą mieć dobry powód, aby odmówić. Istnieją jednak wyjątki, które mogą uzasadnić odmowę.
Respiratory lub maski ochronne („respirators”) i administracja bezpieczeństwa i higieny pracy („Occupational Safety & Health Administration”/ „OSHA”).
Respiratory („respirators”) różnią się od bardziej ogólnych masek na twarz, takich jak maski chirurgiczne („surgical masks”) lub domowe nakrycia twarzy. Maska N95 z filtrem cząstek stałych („N95”) to preferowana osłona twarzy dla osób świadczących opiekę zdrowotną z udziałem pacjentów z COVID-19. Jest to przykład wyspecjalizowanego („specialized”) respiratora („respirator”).
Zgodnie z zaleceniami „OSHA” pracodawcy mogą wymagać użycia respiratorów, gdy są one „niezbędne do ochrony zdrowia” pracowników. Zalecenia „OSHA” ustalają, że pracodawca ma nakaz zapewnienia respiratorów w sytuacjach, które są „bezpośrednio niebezpieczne dla życia lub zdrowia" („immediately dangerous to life or health”). Gdy pracodawca ustanowi stosowanie respiratorów, musi zapewnić szkolenie w zakresie prawidłowego korzystania z nich, procedur dopasowania i prawidłowego ich się pozbycia.
Jeśli pracodawca wymaga użycia respiratora w sytuacji, którą uważa za „bezpośrednio niebezpieczną” („immediately dangerous”) dla zdrowia pracowników lub zdrowia pacjentów albo klientów, zazwyczaj pracownik może zostać zwolniony za odmowę noszenia. Odmowa pracownika może być postrzegana jako bezpośrednie naruszenie rozsądnej reguły zatrudnienia nakazanej przez prawo.
Co z domowymi nakryciami twarzy?
„OSHA” nie wydała zaleceń dotyczących masek chirurgicznych („surgical masks”) lub domowych nakryć twarzy w pracy i nie jest jasne, w jakim stopniu mogą one być objęte regułami „OSHA” dotyczącymi respiratorów. Ponieważ jesteśmy w trakcie pandemii wirusowej, zalecenia „CDC” są w dużej mierze postrzegane jako zalecenia oficjalne w zakresie stosowania niewyspecjalizowanych („non-specialized”) masek na twarz w miejscach pracy.
Trzeciego kwietnia 2020 r., „CDC” wydało nowe zalecenie, zachęcające ludzi do noszenia masek na twarzy poza domem, w tym do wykonywania obowiązków służbowych, gdyż stało się jasne, że ludzie mogą być bezobjawowymi nosicielami koronawirusa. Chociaż dowody nie są jeszcze ostateczne, urzędnicy zdrowia publicznego uważają obecnie, że domowe maski na twarz mogą pomóc zmniejszyć prawdopodobieństwo rozprzestrzenienia się choroby u bezobjawowych nosicieli. „CDC” nadal odradza ogółowi społeczeństwa stosowanie masek chirurgicznych, respiratorów „N95” i innych specjalistycznych masek w celu zachowania zapasów dla personelu medycznego, ale zachęca społeczeństwo do noszenia masek z tkaniny.
Kiedy może pracownik odmówić noszenia maski?
Istnieje kilka sytuacji, w których pracownik mógłby w uzasadniony sposób odmówić noszenia maski:
- Jeśli maska przeszkadza w prawidłowym wykonaniu pracy. Jeśli noszenie maski utrudnia wykonywanie podstawowej funkcji w pracy, należy natychmiast zwrócić uwagę na to przełożonemu. Może się zdarzyć, że ekipa pracownika nie słyszy niezbędnych poleceń słownych przez maskę pracownika. Pracownik wspólnie z pracodawcą powinien znaleźć konstruktywne rozwiązanie. Jeżeli nie istnieje rozsądne rozwiązanie, pracownik może poprosić o zwolnienie od tego wymogu.
- Jeśli maska stwarza zagrożenie w miejscu pracy. Zalecenia „OSHA” uznają, że respiratory mogą czasami stwarzać własne zagrożenia. Jeśli maska na twarz stanowiłaby zagrożenie zawodowe, można odmówić jej noszenia. Jeśli maska uniemożliwi zobaczenie lub poczucie niebezpieczeństwa, lub grozi złapaniem się w maszynę lub podpaleniem, pracownik może odmówić jej używania. Noszenie maski w takiej sytuacji może samo w sobie naruszyć zabezpieczenia „OSHA”, a zwolnienie z powodu odmowy stosowania maski w takim przypadku byłoby niezgodne z prawem.
- Jeśli maska pogarsza schorzenie. Pracownik może odmówić noszenia maski, jeżeli uzasadnione schorzenie uniemożliwia bezpieczne noszenie maski. Jeśli pracownik ma wcześniej uzasadnione problemy z oddychaniem, takie jak astma, powinien być w stanie uzyskać zwolnienia od noszenia maski od swojego pracodawcy. Najlepiej jest przedstawić notatkę od lekarza, aby uzasadnić istnienie i poważność schorzenia.
Pomijając te kilka wyjątków, pracownik nie ma wielu argumentów, że zasady dotyczące noszenia maski są niezgodne z prawem. Chociaż dowody nie są rozstrzygające, coraz więcej badań wskazuje na korzyści wynikające z powszechnego noszenia masek.
Wymagania dotyczące noszenia maski i ich konsekwencje
Pracodawca nie jest jedyną jednostką, która może wymagać maski na twarzy. Niektóre jednostki rządowe również je nakazują - Illinois wymaga noszenia masek na twarzy podczas wykonywania niezbędnej pracy, korzystania z transportu publicznego oraz w dowolnym czasie, gdy znajdujemy się w miejscach publicznych i blisko innych. Pewne gminy i miasta w Illinois wymagają maski na twarzy, a nawet pozwalają firmom odmawiać świadczenia usług osobom, które nie przestrzegają tego wymogu.
Obecnie w najlepszym interesie pracownika leży przestrzeganie wymagań dotyczących noszenia masek przez pracodawcę. Jeśli pracownik zdecyduje się tego nie robić i nie może skorzystać z dostępnych wyjątków, powinien pamiętać, że może zostać zdyscyplinowany lub zwolniony za odmowę. Przestrzeganie przepisów dotyczących noszenia maski na twarzy to niewielka cena za utrzymanie zatrudnienia w miejscu pracy. Zawsze można ukryć swoje niezadowolenie - za pomocą maski.
Katarzyna Brukało
Brukalo Law, P.C.
Tel. 312-450-3630
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.BrukaloLaw.com
Dwie lokalizacje – Chicago (Downtown) i Park Ridge
