Jest to chyba najczęściej zadawane mi pytanie. Czasem jest ono bardziej szczegółowe, na przykład: czy mogę sponsorować matkę, czy mogę sponsorować wnuka, czy mogę sponsorować kuzynkę, czy mogę sponsorować teściową? Postanowiłam tym artykułem raz na zawsze rozwiązać te wątpliwości. Artykuł traktuje o sponsorowaniu imigracyjnym (składaniu petycji imigracyjnych), a nie finansowym.
Sponsorowanie rodziców
Tylko obywatele USA mogą sponsorować swych rodziców. Obywatele tacy muszą mieć przynajmniej 21 lat. Oznacza to więc, że dzieci urodzone w Stanach Zjednoczonych będą mogły sponsorować swych rodziców (często przebywających tu nielegalnie) dopiero po swoich 21 urodzinach.
Obywatele USA mogą sponsorować tylko swych rodziców rodzonych, adoptujących, macochę lub ojczyma. Obywatele USA nie mogą jednak sponsorować swych teściów.
Sponsorowanie rodziców rodzonych jest najłatwiejsze do udowodnienia. Wystarczy przedstawić akt urodzenia obywatela USA, na którym widnieje imię i nazwisko sponsorowanego rodzica. Sytuacja nieco się komplikuje w sytuacji, w której dziecko urodziło się poza małżeństwem i chce sponsorować ojca, który nie widnieje na akcie urodzenia. Sytuacja taka wymaga okazania innych dokumentów prawnych potwierdzających prawa ojcowskie.
Sponsorowanie macochy lub ojczyma jest możliwe tylko w sytuacji, w której małżeństwo rodzonego rodzica obywatela USA i macochy lub ojczyma nastąpiło przed 18 rokiem życia tego obywatela. Jeśli małżeństwo zostanie zawarte po 18 roku życia obywatela, to macocha lub ojczym nie będą mogli skorzystać ze sponsorowania. Proszę jednak zauważyć, że o ile obywatel musi mieć mniej niż 18 lat w momencie ślubu rodzica i macochy (lub ojczyma), o tyle musi poczekać do 21 roku życia, aby złożyć petycję imigracyjną na macochę lub ojczyma.
Sponsorowanie rodziców adoptujących. Prawo imigracyjne pozwala na takie sponsorowanie tylko wtedy, jeśli adopcja nastąpiła przed 16 rokiem życia dziecka. Proszę zauważyć, że granica tutaj wynosi 16 lat, a nie,jak wielu mylnie uważa, 18. Jeśli obywatel USA został prawnie adoptowany przed 16 rokiem życia, to traktowany jest oficjalnie jako "dziecko" ze względów imigracyjnych i może po osiągnięciu 21 roku życia sponsorować adoptującego rodzica.
Adoptowane dziecko nie może jednak nigdy sponsorować swych naturalnych rodziców, ponieważ adopcja przerwała ten związek.
Sponsorowanie rodziców obywateli USA to kategoria uprzywilejowana, tzw. immediate relatives. Jest ona podobna do sponsorowania małżonka obywateli, to znaczy że nie ma w tej kategorii wieloletnich opóźnień, jak to jest w przypadku innych kategorii preferencyjnych. Oznacza to, że jeśli rodzic jest w USA, to wystarczy złożyć na niego tzw. one step petition, tzn. jednocześnie złożyć zarówno petycje jak i aplikacje o Adjustment of Status (czyli końcowe dokumenty na interview). Jeszcze jedną dobrą wiadomością w tej kategorii jest fakt, że jeśli rodzic wjechał do USA legalnie, a więc na wizie, to nie podlega sekcji 245(i), a więc karze $1.000. A więc po pierwsze, nie musi płacić kary, a po drugie, co ważniejsze, nie ma znaczenia, czy petycja została złożona przed 30 kwietnia 2001, czy po. Jeśli jednak rodzice wjechali do USA nielegalnie, np. przez granicę kanadyjską, to niestety kara $1,000 i sekcja 245(i) ich obowiązuje i będą musieli poczekać aż kara wróci, jeśli nie złożyli żadnej petycji przed 30 kwietnia 2002.
Jeśli rodzic obywatela przebywa obecnie w Polsce, to procedura sponsorowania go będzie miała dwie fazy. Pierwsza fazą będzie złożenie petycji I-130 w INS, a po jej zatwierdzeniu Departament Stanu przeprowadzi postępowanie konsularne przyznania wizy imigracyjnej, w którego część wchodzi interview w konsulacie USA w Warszawie. Po otrzymaniu wizy imigracyjnej, rodzice wjadą do USA i na lotnisku zostanie przeprowadzona procedura ADIT, i otrzymanie statusu rezydenta Stanów Zjednoczonych.
Rezydenci USA, a więc posiadacze pobytu stałego (zielonej karty) nie mogą sponsorować rodziców. Muszą się najpierw naturalizować (przyjąć obywatelstwo USA) aby na swych rodziców móc złożyć petycję. Sponsorowanie rodziców przez obywatela USA nie ma tak zwanych pośrednich aplikantów, tzw. derivative beneficiaries. Oznacza to, że z petycji na rodzica może skorzystać tylko rodzic. Jeśli rodzic ma małżonka lub dziecko poniżej 21 roku życia, to małżonek i dziecko muszą być sponsorowani osobno, nie podlegają pośrednio pod petycję na rodzica.
Sponsorowanie małżonka
Małżonka sponsorować mogą zarówno obywatele jak i rezydenci USA (posiadacze zielonej karty.)
1. Sponsorowanie przez obywatela USA
Sponsorowanie małżonka przez obywatela USA ma podobną zaletę jak sponsorowanie rodzica przez obywatela. Należy ono bowiem do wyżej wymienionej kategorii tzw. immediate relatives. Jest ona podobna do sponsorowania rodzica obywateli, tzn., że nie ma w tej kategorii wieloletnich opóźnień, jak to w przypadku innych kategorii preferencyjnych. Oznacza to, że jeśli małżonek jest w USA, to wystarczy złożyć na niego tzw. one step petition, tzn. jednocześnie złożyć zarówno petycję jak i aplikację o Adjustment of Status (czyli końcowe papiery na interview). Oprócz tego jeśli małżonek wjechał do USA legalnie, a więc na wizie, to nie podlega sekcji 245(i), a więc karze $1,000. A więc po pierwsze, nie musi płacić kary, a po drugie, co ważniejsze, nie ma znaczenia, czy petycja została złożona przed 30 kwietnia 2001, czy po. Jeśli jednak małżonek wjechał do USA nielegalnie, np. przez granicę kanadyjską, to niestety kara $1,000 i sekcja 245(i) go obowiązuje i będzie musiał poczekać aż kara wróci, jeśli nie złożył żadnej petycji przed 30 kwietnia 2001.
Jeśli małżonek obywatela przebywa obecnie w Polsce, to procedura sponsorowania go będzie miała dwie fazy. Pierwszą fazą będzie złożenie petycji I-130 w INS, a po jej zatwierdzeniu Departament Stanu przeprowadzi postępowanie konsularne przyznania wizy imigracyjnej, w którego część wchodzi interview w konsulacie USA w Warszawie. Po otrzymaniu wizy imigracyjnej, małżonek wjedzie do Stanów Zjednoczonych i na lotnisku zostanie przeprowadzona procedura ADIT, i otrzymanie statusu rezydenta USA.
Podobnie jak w przypadku rodziców obywateli USA, również tutaj sponsorowanie małżonków przez obywatela USA nie ma tzw. pośrednich aplikantów, tzw. derivative beneficiaries. Oznacza to, że z petycji na małżonka może skorzystać tylko małżonek. Jeśli małżonek ma dziecko poniżej 21 roku życia, to dziecko takie musi być sponsorowane osobno, nie podlega pośrednio pod petycję na małżonka.
Sponsorowanie przez rezydenta USA
(posiadacza zielonej karty)
To sponsorowanie ma dwie fazy. Pierwszą fazą jest złożenie petycji I-130 w regionalnym biurze imigracyjnym. W przypadku sponsorów zamieszkałych w Chicago jest nim biuro INS w Nebrasce, tzw. Nebraska Service Center. Po złożeniu biuro imigracyjne rozpatrzy petycję i wyda tzw. approval notice, a więc przyznanie petycji. Na dokumencie approval notice widnieć będzie data rejestracji tzw. priority date. Data ta jest bardzo ważna ponieważ od niej zależy kiedy będzie można złożyć końcowe dokumenty na interview (Adjustment of Status w przypadku małżonków przebywających w USA lub consular processing w przypadku małżonków przebywających w Polsce). Niestety w obecnej chwili opóźnienie w tej kategorii jest kilkuletnie, co oznacza, że po otrzymaniu approval notice małżonek musi czekać kilka lat na złożenie papierów końcowych. Okres ten może być przyspieszony jedynie naturalizacją (a więc przyjęciem obywatelstwa) przez małżonka-sponsora. Wtedy sponsorowanie odbywa się, jak opisałam wyżej.
W przypadku sponsorowania przez małżonka rezydenta istnieje jeszcze jeden problem, mianowicie małżonek rezydenta, który przebywa w USA nielegalnie musi podlegać sekcji 245(i), aby móc zapłacić karę $1,000 i przyjąć zieloną kartę w USA. Sekcji tej jak wiadomo podlegają tylko osoby, dla których jakiekolwiek petycje o pobyt zostały złożone przed 30 kwietnia 2001. Małżonkowie rezydentów USA muszą płacić karę $1,000 (jeśli się na nią zakwalifikowali) obojętnie czy wjechali tu legalnie czy nie. Jeśli więc nie złożyli oni petycji przed 30 kwietnia 2001, to będą musieli poczekać aż sekcja 245(i) wróci, aby złożyć dokumenty imigracyjne. Jeśli małżonek sponsorujący naturalizuje się, to oczywiście problem dla małżonków, którzy wjechali legalnie jest rozwiązany, bo kara ta im jest wybaczona. Jeśli małżonek wjechał jednak nielegalnie, to czekać on będzie musiał na powrót sekcji 245(i).
Zaletą sponsorowania małżonka przez rezydenta USA jest fakt, że sponsorowanie takie pozwala na tzw. derivative beneficiaries. Oznacza to, że z petycji na małżonka może skorzystać nie tylko małżonek, ale również dziecko poniżej 21 roku życia. Takie dziecko nie musi być sponsorowane osobno, ponieważ podlega pośrednio pod petycję na małżonka. Sponsorowanie dziecka osobno w takim przypadku jest jednak pożądane ze względu na to, że jeśli sponsor uzyska naturalizację lub dziecko skończy 21 lat zanim proces sponsorowania dobiegnie końca, to dziecko straci sponsorowanie. Jeśli dziecko ma swoją własną petycję złożoną przez rezydenta USA, to petycja taka będzie kontynuowana jeśli dziecko skończy 21 lat, lub sponsor się naturalizuje, tylko zmieni się kategoria sponsorowania.
Sponsorowanie przez małżonka zawsze wymaga udowodnienia prawdziwości małżeństwa, a więc faktu, że małżeństwo nie zostało zawarte wyłącznie po to by uzyskać pobyt stały. Proszę więc nie zapomnieć, że oprócz petycji I-130 i odpowiedniej odpłaty, muszą Państwo również wysłać dokumenty wspólnej własności, wspólne zdjęcia itd.
W następnym artykule opiszę szczegółowo możliwości sponsorowania dzieci i rodzeństwa.