Niewłaściwa higiena, dieta bogata w cukier, unikanie wizyt kontrolnych i rutynowych, profesjonalnych czyszczeń zębów w gabinecie, mogą przyczynić się do rozwoju chorób zębów i dziąseł. Nie każdy wie, że działanie niektórych leków i wszystkich narkotyków także niekorzystnie odbija się na stanie zdrowia jamy ustnej.
Nie ma wątpliwości, że zażywanie narkotyków, nawet rekreacyjnie, może mieć negatywne konsekwencje zdrowotne. Kampanie społeczne przestrzegające przed eksperymentowaniem z narkotykami często pokazują zdjęcia osób zażywających narkotyki, przed nałogiem i w trakcie. Najczęściej najbardziej szokujące są zmiany skórne i zmiany w jamie ustnej. Długotrwałe zażywanie narkotyków nigdy nie pozostaje bez konsekwencji dla zdrowia zębów. Palenie marihuany, podobnie jak palenie papierosów powoduje suchość w ustach i zmniejsza wydzielanie śliny. Ślina pełni w jamie ustnej wiele ważnych funkcji, np. działa bakteriobójczo, wypłukuje resztki pokarmu, remineralizuje niewielkie ubytki. Zmniejszone wydzielanie śliny może poważnie zwiększyć ryzyko rozwoju próchnicy.
Kokaina przyczynia się do erozji szkliwa i uszkodzenia zębiny. Osoby uzależnione, często wcierają ten narkotyk w dziąsła, co prowadzi do owrzodzeń i stanów zapalnych, z czasem powodujących trwałe uszkodzenie kości szczęki. Zażywanie heroiny hamuje wydzielanie śliny, doprowadza do zaciskania szczęk i zgrzytania zębami. Zwiększa również zapotrzebowanie na napoje gazowane i słodycze, które jeszcze bardziej przyspieszają rozwój próchnicy. Metamfetamina, jeden z najgroźniejszych dla zębów narkotyków, powoduje rozległe uszkodzenia, w bardzo krótkim czasie. Zażywające ją osoby cierpią na szczękościsk i zgrzytanie zębami, to zaś sprzyja ich kruszeniu i ścieraniu. Innym skutkiem ubocznym przyjmowania narkotyku jest błyskawiczna kwasowa erozja szkliwa oraz zaburzone wydzielanie śliny. Uszkodzeniu ulegają również naczynia krwionośne w dziąsłach, które kurczą się odsłaniając korzenie zębów. Osoby zażywające ten narkotyk bardzo szybko mogą stracić zęby.
Przyjmowanie ecstasy powoduje zgrzytnie zębami, zaciskanie szczęki i suchość w ustach.
Wiele leków przepisywanych przez lekarzy lub masowo stosowanych przy przeziębieniach, może również mieć szkodliwy wpływ na zdrowie zębów. Stomatolodzy nie zalecają odstawienia leków przepisanych przez lekarzy. Niemniej są zdania, aby informować dentystę o stosowanych lekach i jeżeli dany farmaceutyk jest niekorzystny dla zdrowia jamy ustnej, zalecają, aby z większą troską monitorować zęby.
Jednym z głównych wyzwalaczy próchnicy jest cukier. Wiele preparatów witaminowych, leków na przeziębienie, tabletek do ssania na gardło, czy syropów na kaszel zawiera cukier. Najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie bezcukrowych zamienników, mycie zębów po zażyciu leków lub przepłukanie ust wodą.
Niektóre leki na alergię i antydepresanty powodują suchość w jamie ustnej. Suchość jamy ustnej prowadzi do powstawania próchnicy i rozwoju chorób dziąseł. Stosując leki, które powodują suchość jamy ustnej, warto zawsze mieć ze sobą butelkę wody, aby nawilżyć jamę ustną albo bezcukrową gumę do żucia, która pobudza wydzielanie śliny.
Istnieje grupa leków, które mogą wpływać na zmianę smaku spożywanych potraw, albo powodować odczuwanie metalicznego smaku w ustach. Najczęściej dolegliwości odczuwalne przez pacjentów ustępują wraz z odstawieniem danych leków lub mieszanki leków.
Antybiotyki mogą negatywnie oddziaływać na naturalną florę bakteryjną jamy ustnej, zaburzając jej równowagę, czego konsekwencją mogą być afty.
Jednym z ubocznych skutków chemioterapii może być zapalenie błony śluzowej jamy ustnej. Pacjenci doświadczający zapalenia błony śluzowej jamy ustnej skarżą się na ból, pieczenie i trudności z jedzeniem.
Leki zawierające żelazo oraz niektóre antybiotyki mogą zmieniać kolor zębów lub powodować miejscowe przebarwienia szkliwa trudne do usunięcia.
Pacjenci, którzy zażywają leki wpływające na stan jamy ustnej, wywołujące suchość w ustach, czy rozwój chorób dziąseł, powinni zapytać lekarza o bezpieczniejsze zamienniki i zdecydowanie poinformować o stosowanych preparatach lekarza dentystę.
Dorothy A. Anasinski, D.D.S.
Specialist in Periodontics and Dental Implants
Assistant Clinical Professor,
Postgraduate Periodontics, University of Illinois
Diplomat, American Board of Periodontology
Dental Specialists of Niles, P.C.
8216 W. Oakton, Niles, IL 60714
Tel.: (847) 685-6686
www.dentalspecialistsofniles.com
