08-17-2023
Minęła kolejna rocznica zwycięstwa Wojska Polskiego nad bolszewikami pod Warszawą w 1920 roku. Wbrew popularnej narracji, nie był to żaden „cud nad Wisłą”, a sukces wypracowany przez setki tysięcy żołnierzy i cywilów, kierowanych przez mężów stanu. Dla młodego państwa był to prawdopodobnie najważniejszy...
08-16-2023
Przeważnie latem celebrujemy kolejną rocznicę przybycia tu, osiedlenia się w USA. Jedni od razu wiedzieli, że zostaną, inni podejmowali decyzję po wybuchu stanu wojennego, albo też ulegali bliskim, którzy nalegali na pozostanie… Jak by nie było - dziesięciolecia już za nami, za “wielka emigracja” czasów...
08-16-2023
Powieść Jaume’a Cabré odnajdujemy w przenikaniu. Sceny, postaci i wątki nakładając się na siebie, tworzą opowieść, nieomalże filmową, w swej specyfice obrazowania. Tak zwane chwyty interpunkcyjne, czy raczej techniki łączenia poszczególnych scen w filmie ewoluowały z biegiem rozwoju sztuki ruchomych obrazów i...
08-10-2023
Znowu zobaczyłem to zdanie w reklamie zawieszonej nad autostradą: Czas to pieniądz – głosiły wielkie litery. A pod nimi reszta hasła jakiegoś banku nakłaniającego do inwestycji terminowych. Ale nie chodziło o reklamę, tylko o to zdanie. Czas to pieniądz.
Fakt, czas jest rodzajem waluty,...
08-10-2023
Trudno mi powiedzieć, czy to jest coś nowego, czy zawsze tak było. Jednak nie przypominam sobie, by w polskich mediach kiedyś pojawiały się takie na przykład tytuły: “Andrzej Wajda ma nowy nagrobek”. Obecnie coraz częściej czytam wiadomości wprost z cmentarza, w których czytelnicy informowani są o najnowszych...
08-09-2023
Wszystko dzieje się w okolicach roku 1958 w Barcelonie. Znamy nawet dokładną datę pewnej sytuacji powieściowej, a jest to 21 dzień marca tegoż roku (s. 181). Ale czy naprawdę w tym czasie i czy rzeczywiście w Barcelonie? To jest pytanie, które otwiera nas na wyjątkowość prozy Jaume Cabré, w której...
08-03-2023
Jak co roku, przy okazji 1 sierpnia, przez sferę publiczną przetacza się fala wypowiedzi na temat powstania warszawskiego. Obok faktów, historii poszczególnych ludzi, należytego szacunku i zasłużonej pamięci nie brak jednak różnych generalnych interpretacji. A wśród nich wielu frazesów, które więcej mówią...
08-03-2023
Kiedyś było zupełnie inaczej: taka na przykład szkoła zatrudniała nauczycieli, biuro, woźnych, kucharki, stróża, nawet majstra od napraw zamków i zatkanych zlewów. Wszyscy byli pracownikami tej samej firmy, w tym przykładzie - szkoły. Ale gdy przyszła “nowoczesność”, to się namnożyło firm zewnętrznych....
08-01-2023
Intrygujący wiersz Zbigniewa Herberta wprawia nas w swoiste, angelologiczne zakłopotanie. Główny bohater tego tekstu wykracza bowiem poza normy i tradycyjne ustalenia, jednym słowem wyrzuca nas poza myślenie naznaczone schematem i stereotypem – czyli gdzie? W świat otwarty na nowe znaczenia i nowe...
07-28-2023
„Analizowanie właściwości szpary przywodzi na myśl pewne cechy istnienia związane z tym, że jest nam ono bezpośrednio dane, a jednak ukryte przed wglądem. Ukrycie wydaje się cechą nieznośnie mocno przyklejoną do istnienia i szpara uzmysławia nam tę jego własność. Jakbyśmy byli nie całkiem zdolni, by dojrzeć...
07-28-2023
Podobno pytano kiedyś burmistrza Chicago, dlaczego w jego administracji zatrudnionych jest tak niewielu Polaków. Miał odpowiedzieć, to był R.Daley, że miasto nie ma kasy na opłacenie agentów, którzy musieliby podążyć za każdym donosem napływającym wraz z zatrudnieniem Polaka. Czyli - władzę miasta uważały,...
07-20-2023
Mija 80. rocznica największego natężenia mordów ludności polskiej na Wołyniu przez ukraińskich nacjonalistów. Dziś trudno mówić o tych wydarzeniach, gdy walcząca z Rosją Ukraina jest faktycznym sojusznikiem Polski. Ofiary zasługują jednak na pamięć i prawdę, choć jednocześnie przeszłość nie musi kłaść się...
07-19-2023
Nie lubię kupować ubranek dla dzieci. Chyba że w specjalistycznych sklepach, w realu bądź w Internecie. Fakt, tam jest drożej, ale moje upodobanie nie wynika za snobizmu, tylko…jakby z jego odwrotności.
Bardzo źle znoszę widok sukieneczek, maleńkich bluzek, kurtek, śpioszków nawet ozdobionych obrazkami...
07-19-2023
Ogromna liczba, milionowa. Co się za nią kryje? Oczywiście można by zacząć bawić się w różnego rodzaju numerologiczne interpretacje, bo przecież trójka to cyfra, ponad wszelkie wątpliwości, kryjąca mnóstwo znaczeń, ale mamy też symboliczną w swym skomplikowaniu szóstkę i dwie dwójki, jednym słowem rozciąga...
07-14-2023
To takie proste: trzeba skrzyknąć gromadę znajomych, wsiąść do samochodów, dojechać na miejsce, wyjść na piasek i byczyć się cały dzień. Jedyne, co należy zabrać ze sobą, to stroje kąpielowe, okulary i krem przeciwsłoneczny.
Właściwie kilka, bo każdy ma inną karnację i inne potrzeby. Oczywiście ręcznik. Po...
07-13-2023
Nie wiedziałam, że może do tego dojść: zastanawiam się, po co mi w domu tyle książek!
Książki były zawsze, były ważne, były potrzebne, były oczywiste. W czasie studiów czekało się czasem z samego rana pod drzwiami księgarni, która otwierała się dopiero o 10.00. Zapowiedziany był np. nowy Herbert czy...
07-12-2023
„Patrzymy, ale nie widzimy, choć to jest właśnie tu. I nie o to chodzi, że nie widzimy tego, czego nie widać, tylko że to, co widzimy, pozostaje jednak nieodsłonięte. Istniejemy, nie widząc, czym jest nasze istnienie”.
Uważność w codziennym krzątaniu się może nam pozwolić dostrzegać tę...
07-06-2023
Późne, czwartkowe popołudnie. Wieczór prawie. W pokojach obok słychać odgłosy intensywnej pracy. W końcu wydajemy dziś gazetę, więc wszyscy są w ten proces mocno zaangażowani. Trochę mi głupio, bo od dłuższej chwili wpatruję się w okno czekając na jakąś myśl, która mogłaby być zalążkiem do napisania felietonu....
07-06-2023
Filozofia czasem obezwładnia pytaniami o sens istnienia, ale zanim zaczęła o to pytać, skupiała się na tym, co jest, bo przecież jest raczej coś, niż nic, a także nie ustawała i nie ustaje w dociekaniach, jak to, co jest, nam się jawi.
To jawienie się jest przedmiotem rozważań wielu...
07-06-2023
80 lat temu w wypadku lotniczym w Gibraltarze zginął gen. Władysław Sikorski – Premier RP, Naczelny Wódz Wojska Polskiego i mąż stanu, na którym opierała się trudna polityka polska czasu II wojny światowej. Do dziś katastrofa z 4 lipca 1943 roku budzi kontrowersje i teorie spiskowe mówiące, że śmierć...