Na liście oczekujących na przeszczep nerki w USA znajduje się prawie 90 000 osób, a tysiące osób umiera każdego roku w oczekiwaniu na otrzymanie narządu. Potrzeba znalezienia żywych dawców jest coraz bardziej krytyczna. Mogą oni oddać jedną z dwóch nerek lub część wątroby, jedynego narządu, który się regeneruje. Przeszczepy od żywych dawców są znacznie trwalsze niż w przypadku narządów pobieranych od zmarłych, a donacje mogą znacznie skrócić czas oczekiwania. Jednak największą barierę stanowią obawy dotyczące bezpieczeństwa. Z nowego badania wynika, iż donacje nerek są obecnie bezpieczniejsze, a ryzyko śmierci dawców jest znacznie niższe niż wcześniej sądzono.
W 2023 r. liczba przeszczepów nerek od żywych dawców w USA osiągnęła 6 290, co jest najwyższą liczbą od czasów sprzed pandemii. Nadal jednak stanowi to niewielką część całkowitego zapotrzebowania. Podczas gdy rachunki medyczne dla dawców są pokrywane przez ubezpieczenie biorcy, wielu dawców ponosi dodatkowe koszty, takie jak koszty podróży i utracone zarobki w trakcie rekonwalescencji.
Według badania opublikowanego w czasopiśmie Journal of the American Medical Association (JAMA), postęp w technikach chirurgicznych jest kluczowym powodem zwiększonego bezpieczeństwa.
„Ostatnia dekada stała się o wiele bezpieczniejsza na sali operacyjnej dla żywych dawców” – powiedział dr Dorry Segev, chirurg transplantolog w NYU Langone Health i współautor badania.
Badanie, w którym monitorowano donacje żywych nerek w ciągu ostatnich 30 lat, wykazało, że do 2022 r. mniej niż 1 na 10 000 dawców zmarło w ciągu trzech miesięcy od operacji. Starsze dane sugerowały ryzyko 3 zgonów na 10 000 dawców.
W badaniu przeanalizowano ponad 164 000 żywych donacji nerek w latach 1993–2022, identyfikując zaledwie 36 zgonów pooperacyjnych. Dane pokazują, że większość dawców z grupy ryzyka to mężczyźni i osoby z historią wysokiego ciśnienia krwi. Jednak od 2013 r. odnotowano tylko pięć zgonów, okres, który pokrywa się z wprowadzeniem małoinwazyjnych technik chirurgicznych i ulepszonych metod kontrolowania krwawienia.
Pomimo ogólnego bezpieczeństwa donacji nerki, nadal istnieją długoterminowe ryzyka, które należy wziąć pod uwagę. Dawcy muszą zostać ocenieni pod kątem takich czynników, jak otyłość, wysokie ciśnienie krwi, palenie tytoniu i rodzinna historia chorób nerek, które mogą zwiększać ryzyko niewydolności nerek w późniejszym życiu.
jm
