Budżet z podwyżką podatków, legalizacja marihuany i zakładów sportowych, zgoda na budowę kasyna w Chicago - to rezultat ustawodawczego maratonu, którym zakończyła się w niedzielę wiosenna, przedłużona sesja stanowego Kongresu. To projekty zaproponowane lub popierane przez gubernator J.B. Pritzkera. Demokrata ustawę budżetową podpisał w środę podczas ceremonii w budynku stanowym Thompson Center w centrum Chicago.
Gubernator Pritzker określił zakończoną w niedzielę sesję legislacyjną jako jedną z najbardziej „ambitnych i konsekwentnych” w historii stanu.
„Po raz pierwszy od wielu lat odpowiedzieliśmy na wyzwania tego stanu - prawdziwie zbalansowany budżet” - powiedział Pritzker - „Jeszcze kilka lat temu samo uchwalenie budżetu było prawie niemożliwe”.
Stanowy Kongres przegłosował ustawę budżetową, pierwszą przedstawioną przez gubernatora J.B. Pritzkera, która zakłada wydatki w wysokości $39.9 mld.
Pritzker zaproponował w swoim projekcie budżetowym zwiększenie o $25 milionów wydatków na szkoły publiczne oraz dodatkowe $100 milionów na wczesną edukację i $69 milionów dla publicznych uniwersytetów i college’ów.
Illinois od lat boryka się z poważnym zadłużeniem. Największym obciążenie dla stanowych finansów są fundusze emerytalne pracowników stanowych, które są zadłużone na $133.5 miliarda. To głównie z tego powodu i zaciąganych nowych pożyczek nasz stan ma najniższe ratingi kredytowe, niemal na poziomie “śmieciowym”.
Stanowy Kongres głosami demokratów uchwalił także projekt zmian rozliczania stanowego podatku od dochodów forsowany przez gubernatora Prizkera. Zaproponował on zastąpienie stałej stawki podatkowej od dochodów progresywną, co spowodowałoby podwyżkę podatku dochodowego dla 3 procent najbogatszych mieszkańców Illinois, dając małą ulgę tym, którzy zarabiają rocznie poniżej $250,000.
Gubernator przedstawiając propozycję przekonywał, że zmiana systemu podatkowego przyniesie dodatkowe $3.4 mld rocznie do budżetu. Stanowy Kongres dał zielone światło, by wyborcy w Illinois wypowiedzieli się w tej sprawie. Zmiana systemu podatkowego wymaga bowiem wprowadzenia poprawki do stanowej konstytucji. Takie pytanie referendalne znajdzie się na kartach do głosowania w wyborach w 2020 roku. Do zatwierdzenia poprawki potrzebna jest zgoda 60 procent głosujących.
By zmniejszyć oszacowany na $3.2 mld deficyt w budżecie, Pritzker zaproponował legalizację marihuany do celów rekreacyjnych, którą przegłosowali ustawodawcy w obu izbach stanowego Kongresu.
Gubernator powiedział, że dzięki temu powstaną nowe miejsca pracy, a wpływy z „licencji i innych opłat” mogą przynieść $170 milionów. Legalizacja marihuana znalazła się w dodatkowej ustawie.
Dwukrotnie wyższy podatek od benzyny od lipca
Stanowy Kongres uchwalił zaproponowany przez gubernatora J.B. Pritzkera 6-letni ambitny plan naprawy stanowej infrastruktury. Na remont rozpadających się dróg, mostów, zniszczonych szkół publicznych i budynków uniwersyteckich w Illinois miałoby zostać przeznaczonych co najmniej $45 mld. Z sumy tej prawie $1.8 mld ma pochodzić z nowych podatków i podwyżek istniejących.
Ustawodawcy poparli podwyżkę stanowego podatku od benzyny do 38 centów za galon z obecnych 19 centów. Będzie to pierwszy od 1990 r. wzrost stawki. Wtedy podatek od paliwa w Illinois podniesiony z został z 16 centów za galon do 19 centów.
Illinois Policy Institute, konserwatywny think tank, twierdzi, że podatek od sprzedaży benzyny w naszym stanie jest już i tak wysoki, a po podwyżce będzie jednym z najwyższych w kraju, po Kalifornii i Nowym Jorku.
Stanowy podatek od paliw będzie również powiązany z inflacją, co oznacza, że możliwe są kolejne podwyżki w przyszłych latach bez zgody ustawodawców. Podwyżka będzie kosztować typowego kierowcę około $100 więcej w pierwszym roku.
Średnio w Illinois do rachunku od sprzedaży jednego galona benzyny doliczane jest 55.91 centa, w tym są federalne, stanowe i lokalne podatki i opłaty.
„Podwojenie stanowego podatku od benzyny spowoduje, że Illinois byłoby drugim stanem w kraju z takim obciążeniem podatkowym” - oświadczył Orphe Divounguy, główny ekonomista instytutu. „Szczerze mówiąc, mieszkańcy Illinois nie mogą sobie na to pozwolić - szczególnie kierowcy o niskich dochodach”.
Tymczasem oprócz podwyżki na poziomie stanu uchwalona ustawa umożliwia powiatowi Cook (w tym Chicago) ma zwiększenie lokalnego podatku od benzyny o dodatkowe 3 centy. Powiaty Lake i Will będą mogły podnieść stawkę podatku do 8 centów za galon. Natomiast DuPage, Kane i McHenry będą mogą podnieść podatek na ich terenie z 4 centów do 8 centów za galon paliwa.
Jeśli Rada Miasta zatwierdzi lokalną podwyżkę, to przy cenach benzyny z połowy maja, czyli średnio $2.46 za galon tzw. regularnej, podatek wzrósłby do 99 centów - wylicza Illinois Policy (illinoispolicy.org).
Szacuje się, że podatek w skali stanu wygeneruje dodatkowe $1.2 miliarda do budżetu - z tego do stanowej kasy wpłynie $560 mln, a samorządów - $650 mln. Za benzynę drożej płacić będziemy po planowanym wejściu w życie podwyżki już z dniem 1 lipca.
Podwyżka rejestracji samochodu
Kierowcy zapłacą co najmniej o $50 więcej za rejestrację samochodu osobowego, bo ustawodawcy uchwalili podwyżkę z $98 do $148. W 2009 r. rejestracja auta kosztowała $79. W przypadku samochodów ciężarowych i innych większych pojazdów opłata za tablice rejestracyjne wzrośnie o $100. Z kolei opłata rejestracyjna samochodów z silnikiem elektrycznym wzrośnie do $248 z obecnych $35 za dwa lata. Podwyżka wejdzie w życie od 1 stycznia 2020 r.
Wzrost opłaty za parking w garażach
Ustawodawcy przegłosowali także zaproponowany przez gubernatora podatek w wysokości 6 procent od dziennej i 9 procent od miesięcznej i rocznej opłaty za parking w garażach. Podwyżka ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2020 r.
Podwyżka podatku od papierosów
Chicago ma już najwyższy podatek od sprzedaży papierosów w kraju, w wysokości $7.17 za paczkę od 2016 r. Illinois pobiera czwarty najwyższy podatek od paczki papierosów na Środkowym Zachodzie w wysokości $ 1.98, a ustawodawcy zgodzili się na podwyżkę o dolara za paczkę. Z kolei stanowy podatek od sprzedaży papierosów elektronicznych będzie wynosić 15 procent. Obie podwyżki wejdą w życie od 1 lipca.
Według stanowego Departamentu Skarbu przychody z podatków wygenerowane przez sprzedaż papierosów spadają od 2015 r. Można to przypisać ogólnemu spadkowi palenia.
Jest zgoda na kasyno w Chicago
W Illinois już działa 10 kasyn, a ustawodawcy dali zielone światło kolejnym sześciu, w tym jednego w Chicago.
Pierwsze kasyno w Wietrznym Mieście ma być prywatne, a miasto dostanie jedną trzecią wszystkich wpływów z podatków. Dostępnych ma być do 4,000 miejsc do gry. Automaty do gier będą mogły zostać także ustawione na obu chicagowskich lotniskach.
Stanowi ustawodawcy wyrazili także zgodę na uruchomienie kasyn na południowych przedmieściach: w Waukegan, Rockford, Danville i powiecie Williamson.
W kasynach już istniejących będzie można zwiększyć liczbę miejsc dla graczy z 1,200 do 2,000. Natomiast na torach konnych możliwe będzie ustawienie automatów do gier z 1,200 stanowiskami do gier hazardowych. Ponadpartyjna kongresowa komisja zajmująca się rządowymi prognozami budżetowymi (Commission on Government Forecasting and Accountability - COGFA) stwierdziła w swoim raporcie, że budowa kasyn zawsze przynosi zyski stanom w postaci jednorazowych wpływów, jakimi są licencje oraz przeprowadzane przetargi. Ważne są nowe miejsca pracy, dzięki którym spada lokalnie bezrobocie.
Już siedem lat temu były burmistrz Rahm Emanuel zaczął lobbować w Springfield na rzecz kasyna w Chicago, którym zarządzałoby miasto. Udało się doprowadzić do uchwalenia ustawy w stanowym Kongresie.
Trafiła na biurko ówczesnego gubernatora Pata Quinna i przepadała. Quinnowi nie podobało się, że właścicielem kasyna miałoby być miasto, poza tym obawiał się wpływu sektora hazardowego na kampanię polityczną.
Zwolennicy powstania kasyna w naszym mieście utrzymują, że Chicago traci kilkaset milionów dolarów rocznie na rzecz pobliskiej Indiany i jej kasyn. Tymczasem dochód z hazardu można by przeznaczyć na poważnie zadłużony fundusz, z którego wypłacane są emerytury dla policji i strażaków.
Gdzie wybudować kasyno w Chicago?
Pomysłów jest kilka. Od lokalizacji byłego szpitala Michael Reese Hospital niedaleko McCormick Place do obszarów byłych osiedli mieszkań komunalnych Stateway Gardens i Robert Taylor Homes przy autostradzie Dana Ryana.
McCormick Place's Lakeside Centre to kolejna potencjalne miejsce na kasyno w pobliżu centrum miasta. Kompleks konwencji ma również inne przestrzenie, które można wykorzystać. Inna propozycja to miejsce po starej stalowni, 440 akrów na południu miasta, czy ziemia należąca do Illinois International Port District na południowym wschodzie, ale z dala od centrum.
“Zależy, co ma być celem: stworzenie miejsc pracy w dzielnicy czy zmaksymalizowanie przychodów“ - mówi Chris Brewer, wiceprezes ds. rozwoju gospodarczego w chicagowskim biurze firmy inżynieryjno-architektonicznej AECOM, który badał wpływ kasyn na rozwój gospodarczy stanów na Środkowym Zachodzie.
Gubernator J.B. Pritzker powiedział, że opowiada się za tym, by kasyno w Chicago powstało poza centrum, zwracając uwagę na fakt, że obiekt jest szansą ożywienia gospodarczego obszarów pozostających w tyle.
Eksperci od rynku nieruchomości, użytkowania gruntów i rozwoju gospodarczego, twierdzą, że warto wybrać miejsce z łatwym dostępem dla ludzi, które będą chętnie odwiedzać.
Prywatna firma, która będzie właścicielem kasyna, może również mieć wpływ na określenie lokalizacji.
Innym zagadnieniem będzie to, czy powstanie tylko kasyno, czy kompleks rozrywkowy z hotelami, restauracjami i miejscem na koncerty - coś w stylu Las Vegas.
Legalizacja zakładów sportowych w Illinois
Stanowi ustawodawcy wyrazili zgodę na legalizację zakładów sportowych w Illinois. Gubernator podpisał ustawę, a to oznacza, że zakłady sportowe będą legalne w naszym stanie od 1 stycznia 2020r.
Licencje na przyjmowanie zakładów będą miały istniejące i nowe kasyna, tory wyścigów konnych i hale sportowe. Mają kosztować od $3.2 mln do $10 mln.
Gubernator JB Pritzkera liczy na $200 mln przychodów do budżetu z licencji na zakłady sportowe. Illinois zalegalizuje zakłady sportowe na podstawie wyroku Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych, który w zeszłym roku uchylił zakaz. Orzeczenie odrzuca prawo federalne z 1992 r., które zakazywało większości stanów autoryzowania zakładów sportowych.
Kontrowersje rozpoczęły się w 2011 r., gdy wyborcy w stanie New Jersey przyjęli ustawę legalizującą tam zakłady sportowe, aby pomóc sektorowi związanemu z hazardem w czasie recesji. Prawo stanowe zostało natychmiast zakwestionowane przez profesjonalne ligi sportowe i uniwersytecką ligę koszykówki NCAA, które powoływały się ustawę federalną z 1992 roku, zakazującej stanom legalizacji zakładów sportowych z pewnymi wyjątkami.
Ustawa o ochronie sportów zawodowych i amatorskich za nielegalne uznawała "sponsorowanie, prowadzenie, reklamowanie, promowanie, licencjonowanie lub autoryzowanie przez prawo" zakładów sportowych.
Nevada została zwolniona z tego prawa, a trzy inne stany - Montana, Delaware i Oregon - które już wprowadziły loterie sportowe, mogły nadal to robić. Ustawa została wprowadzona w związku z obawami, że zakłady bukmacherskie mogą zmienić naturę wydarzeń sportowych z pełnowartościowej rozrywki na hazard. Ligi sportowe zakwestionowały prawo uchwalone w New Jersey powołując się na ustawę z 1992 roku i wygrały sprawę w sądzie federalnym. Osiem stanów oferuje obecnie zakłady sportowe, podczas gdy cztery inne już je zatwierdziły.
JT
