W czasach, gdy smartfon stał się nieodłącznym elementem codzienności, ciągłe korzystanie z internetu może negatywnie wpływać na nasze samopoczucie. Nowe badania pokazują, że nawet krótkotrwała przerwa od internetumoże przynieść znaczące korzyści psychiczne i poprawić zdolność koncentracji.
W eksperymencie, w którym udział wzięło 467 osób w wieku od 18 do 74 lat, uczestnicy zostali poproszeni o wyłączenie internetu na swoich smartfonach na okres dwóch tygodni (w ramach miesięcznego badania). Wyniki były zadziwiające – aż 91% badanych zgłosiło poprawę nastroju w przynajmniej jednej z ocenianych kategorii. Uczestnicy oceniali swoje samopoczucie, poziom energii oraz zdolność koncentracji na początku, w połowie oraz na końcu eksperymentu. Po przerwie 71% osób zauważyło poprawę zdrowia psychicznego, a 73% lepsze subiektywne samopoczucie.
W czasach, gdy ponad 90% Amerykanów posiada smartfon, zapominamy, że posiadanie superkomputera z dostępem do Internetu na wyciągnięcie ręki 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu to nowe zjawisko i jak bardzo wpływa ono na nasze życie.
Co ciekawe, przerwa od nieustannego scrollowania i przeglądania mediów społecznościowych nie tylko poprawiła nastrój, ale również znacząco wpłynęła na zdolność koncentracji. Uczestnicy wykonali zadanie komputerowe, w którym musieli reagować na zmieniające się obrazy górskich krajobrazów i miejskich pejzaży. Efekty okazały się tak duże, że poprawa wyników przypominała odmłodzenie o nawet 10 lat.
Kolejnym z zaskakujących odkryć jest to, że zmniejszenie objawów depresji było porównywalne — lub nawet większe — niż zmniejszenie udokumentowane w badaniach osób przyjmujących leki przeciwdepresyjne.
Badacze podkreślają, że choć nie chodzi tu o całkowite wyeliminowanie internetu – uczestnicy nadal mogli korzystać z laptopów, tabletów oraz telefonów do rozmów i wysyłania wiadomości – to zmiana sposobu korzystania z urządzeń mobilnych miała ogromny wpływ na poprawę jakości życia. Okazało się, że ludzie zaczęli spędzać więcej czasu na świeżym powietrzu, w towarzystwie bliskich oraz realizując swoje pasje. Poprawiła się także jakość snu i ogólne poczucie przynależności społecznej.
Dr Judith Joseph z New York University Langone Medical Center, autorka książki „High Functioning: Overcome Hidden Depression and Reclaim Your Joy”, nie dziwi się wynikom badań. „Wielu z nas nie chce być stale przyklejonych do tych urządzeń. Gdy zaczynamy spędzać więcej czasu na aktywnościach, które przynoszą radość – takich jak sport, spacery czy rozmowy z bliskimi – naturalnie poprawia się nasze samopoczucie”.
„Ludzie wiedzą, że ich telefony są problemem, ale po prostu nie mogą przestać” — mówi Joseph, dodając, że kiedy zaczynają angażować się w zachowania takie jak te zaobserwowane w badaniu — więcej ćwiczeń, czasu na świeżym powietrzu, dobry sen, więcej interakcji społecznych — nie jest zaskakujące, że zaczynają czuć się lepiej.
Joseph podkreśla, że zmiana nawyków może działać jak naturalny środek przeciwdepresyjny, choć oczywiście w przypadku poważniejszych problemów zdrowotnych ważne są również terapie oraz leki.
Nie jest jasne, jak długotrwały byłby efekt krótszego czasu spędzanego online, ale badanie to potwierdza ustalenia badań obserwacyjnych. „To jeden z pierwszych eksperymentów, który dostarcza dowodów przyczynowych na to, że skrócenie czasu spędzanego na telefonie przynosi wszystkie te znaczące korzyści” — powiedział Castelo.
Prawie niemożliwe jest jednak zerwanie z nałogiem korzystania z internetu na naszych telefonach biorąc pod uwagę rzeczywistość, w której żyjemy. Warto jednak zdecydowanie ograniczyć czas spędzany w ten sposób.
Jak zmniejszyć czas spędzany przed ekranem?
- Rób krótkie przerwy: zacznij od 20–30 minut odłączania się od internetu, stopniowo wydłużając ten czas.
- Cyfrowy detoks: raz w tygodniu wyłącz wszystkie urządzenia, zachowując tylko te niezbędne do komunikacji.
- Wyłącz powiadomienia: ogranicz liczbę przeszkadzających komunikatów i używaj aplikacji kontrolujących czas spędzany w mediach społecznościowych.
- Wybierz „głupi telefon”: rozważ korzystanie z tzw. „nudnego” telefonu, takiego jak stary aparat z klapką, na którym wielu z nas polegało, a który umożliwia tylko podstawowe funkcje.
- Nowe hobby: znajdź zajęcia, które nie wymagają korzystania z ekranu – może to być sport, czytanie lub spotkania z przyjaciółmi.
Wprowadzenie nawet niewielkich zmian w codziennym życiu może znacząco wpłynąć na nasze zdrowie psychiczne. Warto więc od czasu do czasu pozwolić sobie na przerwę od smartfona, aby na nowo odkryć radość z prostych aktywności.
jm
