Nietoperze cierpią z powodu złego PR, często kojarzą się z mrocznymi historiami, wampirami i upiornymi zjawiskami, a tak naprawdę, powinny być traktowane jako najlepszy przyjaciel człowieka.
Często nie zdajemy sobie sprawy z roli, jaką nietoperze odgrywają w ochronie upraw, zapylaniu roślin i rozsiewaniu nasion. To właśnie tego powodu zaczął być obchodzony Międzynarodowy Tydzień Nietoperzy (24-31 października), aby rozpowszechniać informacje o ekologicznym i ekonomicznym znaczeniu nietoperzy, jednocześnie podnosząc świadomość potrzeby działań ochronnych tego gatunku.
Zacznijmy od tego, że każdy, kto lubi margaritę, powinien okazać nietoperzom wdzięczność. Stworzenia te są głównymi zapylaczami dzikiej agawy, a więc możemy podziękować nietoperzom za tequilę.
Nietoperze są również ważnymi rozsiewaczami nasion roślin i drzew produkujących żywność, między innymi mango, migdałów czy bananów. Ten sam talent do rozsiewania nasion przypisuje się pomocy w przywracaniu zniszczonych krajobrazów - czy to lasów deszczowych czy zniszczonych przez ogień terenów w Australii. Naukowcy oszacowali, że nietoperze mogą być odpowiedzialne za 95% pierwszego wzrostu nowych roślin w tych odbudowujących się lasach.
Według Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych, nietoperze oszczędzają amerykańskim farmerom 3.7 miliarda dolarów na zwalczaniu szkodników, zapewniając pomoc w tej kwestii w sposób naturalny i bezpłatny.
Obalić mity
"Myślę, że największymi mitem jest to, że nietoperze są ślepe. To po prostu nieprawda. Mają taki sam poziom widzenia, jak ludzie" - powiedziała Laura Lewis, specjalistka z Midewin National Tallgrass Prairie, która prowadzi seminaria i edukuje mieszkańców Illinois na temat tego, jak ważne są nietoperze. "Ten obraz nietoperzy lecących w powietrzu i wpadających we włosy ludzi to całkowita nieprawda".
Kolejne fałszywe przekonanie - że wszystkie nietoperze są wściekłe - najprawdopodobniej najbardziej zaszkodził reputacji tych zwierząt. Prawda jest taka, że tylko 1% nietoperzy jest nosicielami wścieklizny - powiedziała Lewis.
Kiedy ludzie myślą o nietoperzach, zamiast przypominać sobie rzeczy z obejrzanych horrorów, powinni zwracać uwagę na heroiczną pracę, które one wykonują, pożerając owady, w tym komary, muchy i robaki.
Wszystkie 13 gatunków nietoperzy pochodzących z Illinois to gatunki owadożerne. Pojedyncze nietoperze są w stanie zjeść 3,000 owadów w ciągu jednej nocy.
"Nie chciałbyś ich jako zwierzaka, ale na pewno chcesz je mieć na swoim podwórku" - powiedziała Lewis.
Badania nad dużymi nietoperzami brunatnymi (Big Browns) wykazała, że kolonia 150 nietoperzy może zjeść wystarczającą ilość dorosłych chrząszczy ogórkowych w ciągu jednego lata, aby zapobiec składaniu jaj, które wyprodukowałyby 33 miliony ich larw, głównego szkodnika kukurydzy.
Zagrożenia
Jednak podobnie jak wiele gatunków dzikich zwierząt, nietoperze stoją w obliczu wielu zagrożeń. Najbardziej niepokojące jest pojawienie się w 2006 roku śmiertelnej choroby - zespołu białego nosa - która zabiła miliony nietoperzy i może zmniejszyć populację amerykańskich nietoperzy do jednej dziesiątej jej wielkości. Naukowcy wciąż badają przyczyny choroby i opracowują metody leczenia.
Inne zagrożenia, na jakie narażone są nietoperze, są zależne od człowieka. Jednym z nich jest utrata siedlisk na rzecz gatunków inwazyjnych, takich jak wiciokrzewy i musztarda czosnkowa - wyeliminowanie tych roślin i umieszczenie w tym miejscu naturalnie występujących roślin, byłoby pomocne dla nietoperzy taki sam sposób, jak przynosi korzyści bardziej lubianym przez człowieka zapylaczom - motylom.
Szkodliwe mity to kolejne zagrożenie dla nietoperzy, wywołujące strach i skłaniające ludzi do polowania i zabijania tych stworzeń. Wydarzenia takie jak Tydzień Nietoperzy i seminaria edukacyjne mają na celu wyciągnięcie nietoperzy z cienia i zwrócenie uwagi na wszystkie aspekty, w których ludzie polegają na tych zwierzętach.
"Chciałabym, aby ludzie docenili i zrozumieli nietoperze" - powiedziała Lewis.
jm