Już dawno nie zdarzyło się, by cały rok zdominowany został przez jedno wydarzenie. 2020 przejdzie do historii przede wszystkim jako rok pandemii i wynikających z niej problemów ekonomicznych. Z powodu koronawirusa zmarło już ok. 1.8 mln. ludzi na całym świecie, z czego prawie 340 tys. w USA. Dla Stanów Zjednoczonych był to również rok wyborczy, bezprecedensowy pod względem powyborczych wydarzeń. Był to rok pogłębiania się podziałów politycznych, rasowych i społecznych. Ale nie tylko…
Niektóre wydarzenia zdefiniowały na przyszłość nasze życie, inne nie pozostawią po sobie śladu. O większości już zapomnieliśmy, o wielu zapomnimy jutro. Spójrzmy wstecz na kilkanaście wybranych tematów z ostatnich 12 miesięcy.
Wydaje się, że dla wielu osób czas zatrzymał się w marcu, gdy rozpoczął się zalew informacji związanych z Covid-19. Od tamtego czasu pobiliśmy kilka ponurych rekordów i minęliśmy kilka kamieni milowych. Nowy wirus zmienił sposób, w jaki żyjemy, pracujemy, uczymy się, głosujemy i relaksujemy.
W tabelkę kolejnych miesięcy nie da się wpisać niektórych wydarzeń, które rozciągały się na wiele miesięcy. Jak choćby
wielkie pożary
w Kalifornii i Australii, które pochłonęły setki istnień ludzkich i spowodowały śmierć milionów zwierząt.
W Kalifornii spłonęło rekordowe ponad 4 miliony akrów. To obszar większy niż cały stan Connecticut. W Australii spłonęło jeszcze więcej lasów, to powierzchnia porównywalna do Południowej Dakoty. Koszt był jeszcze wyższy. Naukowcy twierdzą, że zmiany klimatyczne w dużym stopniu przyczyniają się do powstawania tak wielkich pożarów. Również w pewnym stopniu przyczyniły się do najbardziej aktywnego sezonu
huraganów
na Atlantyku. Było ich 30, o 2 więcej niż w rekordowym 2005 roku, pamiętnym ze względu na Katrinę.
Niemal zapomnieliśmy już o trwającym kryzysie związanym z
opioidami
i szeregiem pozwów wobec twórców kilku najbardziej znanych lekarstw przeciwbólowych. Purdue Pharma, producent OxyCotin, przyznała się w tym roku do swej roli, między innymi utrudnianiu wysiłków na rzecz zwalczania problemu. Wciąż trwający kryzys opioidowy w ciągu ostatnich 20 lat zabił ponad 470,000 Amerykanów.
Musimy również pamiętać o historycznej umowie na
Bliskim Wschodzie
Po dziesięcioleciach impasu Zjednoczone Emiraty Arabskie i Bahrajn ogłosiły w sierpniu porozumienie z Izraelem w sprawie „pełnej normalizacji stosunków” w zamian za zawieszenie przez Izrael aneksji terytorium na okupowanym Zachodnim Brzegu. Wkrótce w ich ślady poszedł Sudan, co wskazuje - miejmy nadzieję - na zmianę stosunków w regionie.
Brexit
zajmuje sporo miejsca w mediach już od dawna. Pod koniec roku Wielka Brytania i EU zawarły ostateczne porozumienie. Umowa zjednoczeniowa wygasa 31 grudnia.
SpaceX
i kilka rekordów. Przy współpracy z NASA SpaceX stało się pierwszą prywatną firmą, która w maju wyniosła ludzi na orbitę. W listopadzie na Międzynarodową Stację Kosmiczną poleciało w prywatnym statku czterech kolejnych astronautów. Firma Muska wysłała w kosmos największy ładunek w historii. W przyszłym planowane są kolejne wydarzenia.
Hong Kong
pod rządami Chin i demokracja nie są dla siebie stworzone. Po wprowadzeniu w czerwcu nowych przepisów bezpieczeństwa narodowego rozpoczęło się tam agresywne tłumienie pro-demokratycznych protestów trwających od 2019 r. Mieszkańcy Hong Kongu występują przeciw łamaniu obietnicy, iż miasto zachowa swe prawa i autonomię po przejęciu go od Brytyjczyków.
Wszystkiego nie da się wymienić, ale spróbujmy jeszcze o kilku wydarzeniach, już bardziej chronologicznie:
Styczeń
Zaczęło się od napięć międzynarodowych. 3 stycznia irański generał Qassem Soleimani zginął podczas ataku amerykańskiego drona. W wyniku tego wydarzenia Teheran zapowiedział szereg działań wymierzonych przeciw USA, między innymi odpowiadając atakiem rakietowym na cele w Iraku. To był zły rok dla stosunków USA z Iranem.
Chwilę później dowiedzieliśmy się o pierwszym przypadku koronawirusa w Stanach Zjednoczonych.
Również w styczniu zginął w tragicznej katastrofie helikoptera Kobe Bryant, legenda koszykówki.
Luty
Kontrolowany przez republikanów Senat oczyścił prezydenta Trumpa z dwóch zarzutów impeachmentu, kończąc ponad miesięczny proces zapoczątkowany w grudniu postawieniem zarzutów dotyczących nadużycia władzy i utrudniania działań Kongresu.
Dzień po głosowaniu zostaliśmy poinformowani o pierwszym przypadku śmiertelnym spowodowanym koronawirusem w USA, gdy w wyniku zarażenia Covod-19 zmarł 60 letni mężczyzna.
Marzec
11 marca Światowa Organizacja Zdrowia oficjalnie uznała wybuch koronawirusa za pandemię, a dwa dni później administracja USA ogłosiła w związku z tym tymczasowo stan wyjątkowy, pozwalający sięgnąć po specjalne fundusze. Dwa tygodnie później podpisano pakiet stymulacyjny, który obejmował bezpośrednie płatności w wysokości $1,200 na osobę.
Również w marcu zastrzelona została przez policję we własnym domu Breonna Taylor, co wywołało wielomiesięczne protesty Black Lives Matter.
Kwiecień
W kwietniu zaczęły się protesty przeciw wprowadzanym ograniczeniom i dystansowaniu społecznemu. Wyrażający sprzeciw domagali się szybkiego powrotu do normalności i ponownego otwarcia gospodarki. W kwietniowym raporcie Departament Pracy informował o bezrobociu w wysokości 14.7%.
Maj
Na początku miesiąca USA zaatakowały mordercze szerszenie, czyli azjatycka odmiana Vespa mandarinia. Choć wykryto je tylko w jednym stanie i jak dotąd tylko w jednym miejscu, to spragnione innych wiadomości media niemal rzuciły się na tę wiadomość. 2-calowe owady z historią ataków na ludzi zapełniły przez chwilę sporo kartek w codziennych gazetach.
Pod koniec maja z rąk policjanta w Minneapolis zginął George Floyd. Jego śmierć na nowo podsyciła protesty, które rozpoczęły się na początku roku po śmierci Breonny Taylor. Oficer Derek Chauvin, który klęczał na szyi Floyda, został później oskarżony o zabójstwo trzeciego stopnia.
Czerwiec
W całym kraju wciąż protestowano w związku z brutalnością policji i niesprawiedliwością rasową. Choć w większości pokojowe, niektóre zamieniły się w gwałtowne i niebezpieczne rozruchy, w których służby porządkowe użyły siły przeciw demonstrantom. W kilku miastach protesty wykorzystano do rozbojów i plądrowania sklepów. Straty liczone były w setkach milionów dolarów.
Tymczasem Joe Biden zdobył w prawyborach wystarczającą liczbę delegatów, by formalnie uzyskać demokratyczną nominację w wyścigu prezydenckim.
Lipiec
Amerykanom zabroniono wjazdu do Europy i przebywania na jej terenie. Unia Europejska uznała obywateli USA za zbyt duże ryzyko epidemiologiczne w związku z gwałtownie rosnącą liczbą przypadków koronawirusa. W tym samym czasie zdjęto tam ograniczenia wobec obywateli m.in. Algierii, Australii, Kanady, Chin, Gruzji, Czarnogóry, Urugwaju, czy Rwandy.
W USA tymczasem trwały protesty, których członkowie domagali się usuwania kolejnych pomników związanych z Konfederacją, na co zgodziło się wiele lokalnych i stanowych rządów.
Sierpień
Biden ogłosił, że kandydatką na stanowisko wiceprezydenta u jego boku będzie senator Kamala Harris.
23 sierpnia w Kenosha w stanie Wisconsin policja kilkukrotnie postrzeliła w plecy Jacoba Blake'a, 29-letniego czarnoskórego mężczyznę. W tym czasie jego nieletnie dzieci - jedno obchodziło urodziny - znajdowały się z tyłu samochodu. Chwilę po tym w Kenosha wybuchły protesty, a lokalne władze wprowadziły godzinę policyjną.
Wrzesień
18 września na raka trzustki zmarła Ruth Bader Ginsburg, pozostawiając po sobie wolne miejsce w składzie Sądu Najwyższego USA. Niemal natychmiast w Białym Domu i Senacie rozpoczęły się przygotowania do obsadzenia stanowiska. Wybrano Amy Coney Barrett, powiększając przewagę sędziów konserwatywnych w Trybunale.
We wrześniu doszło również do pierwszej debaty prezydenckiej Trump - Biden.
Październik
2 października poinformowano o pozytywnym wyniku testu na koronawirusa u prezydenta i Pierwszej Damy. Obydwoje trafili do szpitala Walter Reed Medical Center, gdzie spędzili kilka dni. Był to początek fali zachorowań w Białym Domu. W kolejnych dniach ponad 30 osób z otoczenia prezydenta uzyskało pozytywny wynik.
W tym czasie w całym kraju rozpoczęło się wczesne i pocztowe głosowanie w zbliżających się wyborach.
Listopad
Wybory! 306 głosów elektorskich przypadło Bidenowi, 232 Trumpowi. Jednak na oficjalne wyniki czekaliśmy długo. W związku z opóźnieniami w liczeniu głosów pocztowych, ale przede wszystkim z powodu kilkudziesięciu pozwów sugerujących sfałszowanie wyborów przez demokratów, nieliczne media i organizacje zdecydowały się na oficjalne ogłoszenie zwycięzcy.
W cieniu powyborczej walki gwałtownie zaczęła rosnąć liczba zachorowań i zgonów z powodu koronawirusa. Według danych Johns Hopkins University liczba ofiar śmiertelnych w USA wzrosła o dziesiątki tysięcy w ciągu kilku tygodni. Urzędnicy departamentów zdrowia zachęcali Amerykanów do wirtualnego obchodzenia Święta Dziękczynienia.
Grudzień
FDA dopuściła do użycia dwie szczepionki, które niemal natychmiast w niewielkich początkowo ilościach trafiły do wszystkich stanów.
Kongres kontynuował dyskusje na temat kolejnego pakietu stymulacyjnego, aż w końcu osiągnął porozumienie 20 grudnia, tuż przed świętami Bożego Narodzenia. Mimo wstępnych zastrzeżeń, Trump podpisał ustawę, jednak później, co spowodowało na krótko zawieszenie wypłat świadczeń dla części bezrobotnych.
Również w grudniu wbrew wysiłkom administracji i prezydenta, sąd przywrócił program DACA, który chroni młodych imigrantów bez dokumentów przed deportacją.
Każde z tych wydarzeń szczegółowo opisaliśmy w Monitorze. Archiwalne teksty na monitorlocalnews.com
na podst.: businessinsider, pbs, cbsnews, theweek
rj