Z danych rządowych uzyskanych przez Kaiser Health News, dwie krajowe sieci aptek, którym rząd federalny powierzył szczepienia przeciwko COVID-19, odpowiadają za lwią część zmarnowanych dawek szczepionek.
Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom odnotowały 182,874 zmarnowanych dawek pod koniec marca, trzy miesiące po rozpoczęciu wysiłków mających na celu zaszczepienie jak największej ilości osób przeciwko koronawirusowi. Spośród nich CVS był odpowiedzialny za niemal połowę, a Walgreens za 21%, czyli łącznie za prawie 128,500 zmarnowanych dawek.
Dane CDC sugerują, że obie firmy zmarnowały więcej dawek niż stany, terytoria USA i agencje federalne razem wzięte. Szczepionka Pfizera, która w grudniu była pierwszą wdrożoną i wymagała przechowywania w ekstremalnie niskich temperaturach, stanowiła prawie 60% zmarnowanych dawek.
Z danych CDC nie wynika, dlaczego obie sieci zmarnowały o wiele więcej szczepionek niż agencje stanowe i federalne. Niektórzy krytycy wskazywali na słabe planowanie na początku wdrażania, kiedy administracja Trumpa mocno polegała na CVS i Walgreens, aby zaszczepić mieszkańców i pracowników placówek opieki długoterminowej. W odpowiedzi CVS stwierdziło, że „prawie wszystkie” ze zgłoszonych przypadków marnotrawstwa miały miejsce na początku programu szczepień.
Jedno jest jasne: kilka miesięcy po rozpoczęciu narodowej kampanii szczepień CDC ma ograniczony pogląd na to, ile szczepionki się zmarnuje, gdzie i przez kogo, co może komplikować wysiłki zmierzające do kierowania dawek tam, gdzie są najbardziej potrzebne.
Generalnie liczby dotyczące marnowanych szczepionek są niewielkie. Do 30 marca Stany Zjednoczone dostarczyły około 189.5 miliona dawek szczepionek i podały 147.6 miliona, w tym 7.7 milionów w placówkach opieki długoterminowej – wynika z informacji CDC. Jednak na podstawie badania KHN jasno widać, że dostarczane dane są niespójne i nie odzwierciedlają rzeczywistego zakresu marnotrawstwa. Dane z 15 stanów, Dystryktu Kolumbii i niektórych terytoriów USA nie są uwzględniane w dokumentach CDC, a kolejne osiem stanów poinformowało KHN o większej ilości zmarnowanych szczepionek niż zostało to zgłoszone do CDC. Pomimo tego żadne miasto ani stan nie zbliżyło się do liczb zgłaszanych przez CVS i Walgreens, których akcja szczepień pracowników i pacjentów placówek opieki długoterminowej została skrytykowana przez niektórych urzędników, jako zbyt powolna i nieskuteczna. Obie sieci aptek odpowiadały za prawie 75% zmarnowanych dawek zgłoszonych do CDC.
Według ekspertów ds. zdrowia publicznego, zakres marnotrawstwa szczepionek może wzrosnąć w nadchodzących tygodniach, kiedy urzędnicy zmienią taktykę, starając się dotrzeć do najtrudniej dostępnych populacji.
jm