Nowy szczep wariantu Omikron, zwany jako XE, rozprzestrzenia się w Wielkiej Brytanii, a kilka przypadków zostało już zidentyfikowanych w innych częściach świata.
XE jest hybrydą dwóch znanych już szczepów Omikron: BA.1 (oryginalny szczep Omikron) i BA.2 (bardziej zakaźny szczep pokrewny, który obecnie dominuje w Stanach Zjednoczonych i innych krajach). XE jest znany jako wariant rekombinowany, który powstaje „kiedy jeden szczep SARS-CoV-2 pobiera trochę materiału genetycznego z innego szczepu SARS-CoV-2” - wyjaśnia dr Andrew Badley, profesor chorób zakaźnych w Mayo Clinic i przewodniczący Grupy Zadaniowej SARS-CoV-2 COVID-19 dla Mayo Clinic. Oznacza to, że nowy wariant rekombinowany przejmuje atrybuty związane z każdym szczepem, ale nie zawsze zmienia się w bardziej groźną wersję. „Warianty rekombinowane są dobrze opisane dla innych wirusów i nie są często kojarzone z większym niebezpieczeństwem” – mówi Badley.
Eksperci twierdzą, że skoro BA.1 i BA.2 są obecnie szeroko rozpowszechnione, nie jest zaskakujące, że ostatnio pojawił się nowy szczep kombinowany. „Warianty rekombinowane nie są niczym niezwykłym, zwłaszcza gdy w obiegu znajduje się kilka wariantów, a kilka z nich zostało zidentyfikowanych w trakcie pandemii” – powiedziała w oświadczeniu Susan Hopkins, główny doradca medyczny UKHSA. „Podobnie jak w przypadku innych rodzajów wariantów, większość z nich wyginie stosunkowo szybko”.
Naukowcy wciąż badają, jak łatwo rozprzestrzenia się wariant XE. Brytyjscy naukowcy odkryli, że kiedy po raz pierwszy analizowali sekwencje XE, wariant był mniej więcej tak samo przenoszony jak BA.2, ale nowsze dane wskazują, że wariant może być o 10% bardziej zakaźny. Raport Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z 5 kwietnia mówi również, że XE jest o około 10% bardziej zakaźny niż BA.2, ale zauważa, że liczba ta wymaga dalszego potwierdzenia.
Gdzie znaleziono przypadki?
Pierwszy znany przypadek XE został wykryty w Wielkiej Brytanii 19 stycznia 2022 r. Do tej pory zidentyfikowano tam ponad 600 przypadków XE, zgodnie z raportem UKHSA z 25 marca – co stanowi mniej niż 1% wszystkich zsekwencjonowanych przypadków, daleko od liczby zachorowań wywołanych przez BA.2, który jest obecnie dominującą formą SARS-CoV-2 zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i na świecie.
XE odkryto również w Indiach i Tajlandii. Według Bloomberga, jeden przypadek został zgłoszony 6 kwietnia w Bombaju, a 4 kwietnia Center for Medical Genomics w Bangkoku zgłosił jeden niedawny przypadek XE.
Czy powinniśmy się martwić?
„Jak w przypadku wszystkiego w erze SARS-CoV-2, nie ma prostej odpowiedzi” - mówi Badley. „Najbardziej upraszczając: jeśli jesteś zaszczepiony i poza tym zdrowy, nie powinieneś się tym martwić. Jeśli nie jesteś zaszczepiony lub cierpisz na choroby współistniejące, istnieje powód do niepokoju”.
Dobrą wiadomością jest to, że wciąż jest stosunkowo niewiele przypadków XE. „Wiedzieliśmy o istnieniu wariantu XE od połowy stycznia” - mówi Badley. „Teraz, dwa i pół miesiąca później, nadal obserwujemy przypadki, ale to nie eksplodowało”. Innymi słowy, „Omikron został po raz pierwszy zidentyfikowany w listopadzie, a w ciągu czterech tygodni był na całym świecie. Więc nie jest to tak dominujący nowy szczep jak Omikron” - mówi.
Nie ma jeszcze wystarczających informacji, aby stwierdzić, czy XE będzie rozprzestrzeniać się szybciej lub powodować poważniejsze choroby niż inne warianty SARS-CoV-2. „Do tej pory nie ma wystarczających dowodów, aby wyciągnąć wnioski na temat przenoszenia, dotkliwości lub skuteczności szczepionki” – powiedziała w oświadczeniu Susan Hopkins, główny doradca medyczny UKHSA.
UKHSA monitoruje obecnie XE i dwie inne rekombinowane linie — XF i XD, które są rekombinantami Delta i Omikron BA.1. Jak dotąd UKHSA twierdzi, że wykryto mniej niż 40 przypadków XF, wszystkie w Wielkiej Brytanii (chociaż żadnego nie zaobserwowano od połowy lutego). XD nie został znaleziony w Wielkiej Brytanii, ale 49 przypadków – głównie we Francji – zostało zgłoszonych do globalnych baz danych. Światowa Organizacja Zdrowia śledzi również XE, XD i inne rekombinanty, zgodnie z najnowszym raportem grupy.
jm
