Olśniewające kolory jesieni wkrótce zmienią lasy i parki w całych Stanach Zjednoczonych, zachwycając obserwujących — jeśli tylko potrafią dowiedzieć się, gdzie i kiedy najlepiej obserwować jesienne liście u szczytu ich transformacji.
Na szczęście na pomoc wychodzi ogólnokrajowa wirtualna mapa, oferując najlepszy przewodnik na temat tego, kiedy drzewa przybierają żywe odcienie złota, pomarańczy i karmazynu.
Prognoza opracowana przez portal SmokyMountains przewiduje, że większość Stanów Zjednoczonych zacznie obserwować najbardziej dramatyczne kolory od końca września do połowy października. Jednak pojawienie się jesiennych barw może być bardzo trudne do przewidzenia, zwłaszcza że zmiany klimatyczne powodują cieplejsze temperatury i zakłócają historyczne wzorce opadów.
Czynniki pogodowe
W obszarach, w których utrzymuje się wysoka temperatura, kolory jesieni pojawiają się później niż zwykle, zwłaszcza jeśli opady deszczu utrzymują się na przeciętnym poziomie. A teraz, według Narodowej Administracji Oceanicznej i Atmosferycznej, USA kończy swoje trzecie najgorętsze lato w historii.
Kolejnym czynnikiem są suche warunki. Na obszarach, gdzie opady były rzadkie, liście mogą zacząć zmieniać kolor szybciej w tym roku, a ich efekt może być mniej intensywny.
Mapa suszy w USA pokazuje obecnie, że duże obszary stanów centralnych i zachodnich doświadczają suszy od umiarkowanej do wyjątkowej. Znaczna część wschodnich Stanów Zjednoczonych jest w lepszej kondycji, ale części środkowego Atlantyku i północnego wschodu, od Maryland po Maine, doświadczają wyjątkowo suchych warunków lub suszy.
Eksperci opracowujący mapę Smoky Mountains przyznają, że jak każda prognoza, ich przewydywania mogą nie być w 100% dokładne dla każdego obszaru. Ale dodają, że ich mapa jest oparta na złożonym algorytmie, który w dużej mierze umożliwia trafne przewidywania.
„Nasz model przyjmuje wiele punktów danych, w tym prognozy opadów NOAA, opady historyczne, średnią ekspozycję na światło dzienne i prognozy temperatury” – powiedział założyciel Smoky Mountains i twórca map, David Angotti. „Przetwarzamy setki tysięcy danych z różnych źródeł prywatnych i rządowych, aby dokładnie przewidzieć moment, w którym nastąpi zmiana koloru liści w całych Stanach Zjednoczonych”.
Najlepsze warunki: chłodne noce i słoneczne dni
Słoneczne, ale nie upalne dni i chłodniejsze noce zapewniają optymalne warunki dla jesiennych liści, przy czym niższe temperatury spowalniają produkcję chlorofilu – pigmentu, który nadaje roślinom ich zielony kolor – a światło słoneczne zwiększa produkcję cukru.
Niektórym obszarom może pomóc więcej opadów — pod warunkiem, że nie pojawią się silne wiatry burzowe, które powodują opadanie liści.
„Kiedy jest więcej deszczu, kolory stają się jeszcze bardziej widoczne”, informuje National Parks Service, dodając: „Kiedy jest chłodna jesień, czerwone liście klonu również wydają się jaśniejsze”.
Gdy drzewa przygotowują się do oszczędzania energii na następną wiosnę, niektóre z nich wytwarzają również inny pigment, antocyjany, który nadaje wyraziste czerwone i fioletowe kolory.
„Opadanie liści i zmiana kolorów przygotowują drzewo do przycupnięcia i zapadnięcia w stan hibernacji w okresie zimowym” – wyjaśnia Tanisha Williams z Bucknell University.
jm
