Przypadki małpiej ospy wykryto już m.in. w USA, Australii, Francji oraz Wielkiej Brytanii. Co wiemy o tej chorobie i czy powinniśmy się niepokoić?
Co to jest małpia ospa?
To zakażenie wirusowe występujące zwykle w środkowej i zachodniej Afryce. Pojedyncze przypadki są czasami diagnozowane w innych krajach, w tym w Wielkiej Brytanii, gdzie pierwszy przypadek został zgłoszony w 2018 r. u osoby, która prawdopodobnie zaraziła się wirusem w Nigerii. To rzadka choroba odzwierzęca, która występuje w dwóch formach - łagodniejsza odmiana zachodnioafrykańska i cięższa odmiana środkowoafrykańska lub kongijska. W Australii i Wielkiej Brytanii u niedawno zdiagnozowanych osób wystąpił szczep zachodnioafrykański.
Objawy
Według brytyjskiej Agencji Bezpieczeństwa Zdrowotnego wczesne objawy ospy małpiej obejmują gorączkę, ból głowy, bóle mięśni, obrzęk węzłów chłonnych i dreszcze, a także zmęczenie. Okres inkubacji małpiej ospy wynosi około 12 dni.
"Może pojawić się wysypka, często zaczynająca się na twarzy, a następnie rozprzestrzeniająca się na inne części ciała, w tym na narządy płciowe" - podaje UKHSA. "Wysypka zmienia się i przechodzi różne stadia, może wyglądać jak ospa wietrzna lub kiła, aż w końcu tworzy się strup, który później odpada”. Większość pacjentów zdrowieje po małpiej ospie w ciągu kilku tygodni. W przypadku tej choroby stosuje się leczenie objawowe, podaje leki przeciwwirusowe. Nie ma tutaj specyficznego leczenia.
Jak się rozprzestrzenia?
Ospa małpia nie rozprzestrzenia się łatwo między ludźmi i wymaga bliskiego kontaktu. Do zakażenia może dojść wyniku pogryzienia lub bezpośredniego kontaktu z chorymi zwierzętami, ich krwią lub płynami ustrojowymi Według Amerykańskich Centrów Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) ) do przeniesienia choroby z człowieka na człowieka dochodzi przede wszystkim za pośrednictwem dużych kropli oddechowych.
"Kropelki oddechowe zazwyczaj nie są w stanie przemieścić się na odległość większą niż kilka stóp, dlatego konieczny jest długotrwały kontakt twarzą w twarz" - podaje CDC.
Gdzie ostatnio stwierdzono przypadki zachorowań?
W ostatnich tygodniach potwierdzono przypadki małpiej ospy w wielu krajach, w których nie jest ona chorobą endemiczną, czyli zachorowania na nią nie utrzymują się normalnie na tych obszarach przez długi czas. Wystąpiła ona w Kanadzie, Włoszech, Portugalii i Szwecji, a pierwsze przypadki odnotowano w piątek w Niemczech i Australii. Podejrzewane przypadki stwierdzono w Hiszpanii i Francji.
Niektóre stwierdzono u tych, którzy niedawno podróżowali do Afryki, inne u osób, które w ostatnim czasie wróciły z Europy. Z kolei przypadek w USA dotyczy mężczyzny, który powrócił z Kanady.
W Wielkiej Brytanii do tej pory potwierdzono 20 przypadków, pierwszy z 7 maja odnotowano u pacjenta, który niedawno podróżował do Nigerii. Niektóre przypadki zostały zdiagnozowane u mężczyzn, którzy sami określają się jako geje czy biseksualiści.
Światowa Organizacja Zdrowia poinformowała we wtorek, że obecnie koordynuje swoje działania z europejskimi urzędnikami służby zdrowia.
Czy to oznacza, że jest przenoszona drogą płciową?
Dr Michael Head, pracownik naukowy zajmujący się zdrowiem globalnym na Uniwersytecie w Southampton, twierdzi, że najnowsze przypadki mogą być pierwszym udokumentowanym przypadkiem przeniesienia ospy małpiej przez kontakt seksualny, jednak nie zostało to potwierdzone.
"Nie ma dowodów na to, że jest to wirus przenoszony drogą płciową, taki jak HIV" - mówi Head. "Chodzi raczej o to, że w tym przypadku bliski kontakt podczas aktywności seksualnej lub intymnej, w tym długotrwały kontakt skóra do skóry, może być kluczowym czynnikiem podczas przenoszenia".
Czy powinniśmy się martwić?
Ważne jest, aby zidentyfikować osoby, z którymi kontaktowali się zarażeni. Eksperci twierdzą, że wzrost liczby zachorowań i dowody na rozprzestrzenianie tej choroby w społeczeństwie są niepokojące i należy spodziewać się większej liczby przypadków. Jest jednak mało prawdopodobne, aby doszło do wybuchu epidemii na dużą skalę.
W piątek okazało się, że Wielka Brytania zakupiła zapasy szczepionki przeciwko ospie prawdziwej - pokrewnemu, ale groźniejszemu wirusowi, który został przed laty wyeliminowany. Według Światowej Organizacji Zdrowia "w kilku badaniach obserwacyjnych wykazano, że szczepienie przeciwko ospie wietrznej jest w około 85% skuteczne w zapobieganiu ospie małpiej”. Według doniesień szczepionka została już zaoferowana pracownikom służby zdrowia w Wielkiej Brytanii, choć nie wiadomo, ilu z nich zostało zaszczepionych.
Podobno również Hiszpania chce zakupić zapasy szczepionki, a inne kraje, takie jak USA, mają ich duże zapasy.
al