Ośmiu aresztantów umieszczonych w więzieniu powiatu Cook znalazło się w samym centrum debaty nad systemem dozoru elektronicznego.
Wszyscy zostali oskarżeni o poważne przestępstwa, ale sędzia wydał nakaz zwolnienia ich do domu do czasu rozpoczęcia procesu z elektroniczną bransoletką na kostkach.
Biuro szeryfa powiatu Cook Toma Darta, które prowadzi system dozoru elektronicznego, zablokowało każdy wydany taki nakaz od początku tego roku, argumentując, że ryzyko jest zbyt wysokie, by zwolnić aresztowanych.
Niektórzy z nich zostali oskarżeni o brutalne przestępstwa i mieli już na swoim koncie wcześniejsze przestępstwa. Taka polityka miała na celu zatrzymanie oskarżonych "wysokiego ryzyka" w więzieniu. Szybko posypały się pozwy federalne, petycje zarzucające Dartowi lekceważenie sądu i oskarżenia o rasizm.
Monitorowanie elektroniczne - ustanowione prawie trzydzieści lat temu - miało pomóc rozładować przeludnione więzienie powiatowe. Temat wywołuje jednak sporo emocji w kontekście bezpieczeństwa publicznego w Chicago - mieście dotkniętym falą przemocy z bronią palną.
Ostatecznie biuro szeryfa Darta wypuściło na wolność pod dozorem elektronicznym około 55 zatrzymanych, niezależnie od przestępczej historii.
"Mają bransoletkę na kostce. Będziemy wiedzieć, czy opuścili swój dom, ale to nie zapobiega przemocy" - powiedziała Cara Smith, koordynująca politykę w biurze szeryfa powiatu Cook.
Zwolennicy dozoru elektronicznego od lat alarmują, że zbyt wiele aresztowanych osób w więzieniu czekało na proces tylko dlatego, że nie mieli gotówki, by zapłacić kaucję, czasami tylko kilkaset dolarów.
We wrześniu ub. roku szef sędziów powiatu Cook Timothy Evans zarządził, by ustalane kaucje w przypadku lżejszych przestępstw były takie, aby pozwani mogli je zapłacić. Odsetek oskarżonych wypuszczonych bez konieczności płacenia kaucji wzrósł do około 52 procent w ciągu sześciomiesięcznego okresu zakończonego w marcu, z około 25 procent w miesiącach przed wejściem w życie rozporządzenia sędziego Evansa.
Do grudnia ub. roku liczba skazanych przebywających w więzieniu powiatowym spadła poniżej 6 tysięcy po raz pierwszy od dziesięcioleci. Z ostatnich danych wynika, że na początku maja wzrosła do 6,076.
Urzędnicy biura szeryfa zauważyli niepokojącą tendencję: coraz więcej zatrzymanych, oskarżonych o przestępstwa związane z bronią, jest zwalnianych na podstawie monitoringu elektronicznego. Biuro szeryfa twierdzi, że liczba ta przewyższa możliwości dozoru, co może stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego.
W ciągu prawie czterech miesięcy w 2016 r. sędziowie wydali zgodę na dozór elektroniczny dla zaledwie 2 procent oskarżonych o przestępstwa popełnione z bronią - wynika z danych z biura szeryfa. Jednak w ciągu 10 tygodni po wejściu w życie nowych wytycznych w sprawie kaucji we wrześniu ub. Roku, liczba uwolnionych z elektronicznymi bransoletkami na kostkach wzrosła do 22 procent.
Lista osób, które objęto szczególnym dozorem, po uznaniu je za niebezpieczne znacznie się rozszerzyła. Rok temu liczyła 51 osób, a w ub. poniedziałek wzrosła do 89. Na liście znalazły się osoby oskarżone o napaść na tle seksualnym, napad z bronią w ręku, a nawet morderstwo.
Zdolność biura szeryfa powiatu Cook do nadzorowania tych, którzy są na dozorze elektronicznym, została ograniczona do granic możliwości” - powiedział Smith. Na każdej zmianie mniej niż 20 funkcjonariuszy nadzoruje około 2,100 osób przebywających na wolności.
To za mało, by powstrzymać oskarżonego o wysokim ryzyku od popełnienia nowych przestępstw lub po prostu ucieczki - twierdzą urzędnicy z biura Darta.
W ostatnich miesiącach przyłapano wielu oskarżonych przebywających na dozorze elektronicznym z bronią, narkotykami w ich domach, po tym jak policja wykonała nakaz przeszukania.
"Ta bransoletka na kostce nie powstrzymuje nikogo od ucieczki” - powiedział Joseph Ryan, dyrektor ds. polityki publicznej w biurze szeryfa. "To nie jest smycz przybita do ściany. Nie powstrzymuje nikogo przed popełnieniem nowego przestępstwa. Nie wiem, skąd wzięła się opinia, że ta bransoletka na kostce powstrzyma ich przed ponownym popełnieniem przestępstwa.”
Osoby na dozorze elektronicznym muszą pozostać w domu przez całą dobę, chyba że sędzia lub biuro szeryfa zatwierdzi ich wyjścia.
“Najlepiej byłoby, gdyby osoby z listy o wysokim priorytecie były odwiedzane przez funkcjonariuszy z biura szeryfa trzy razy dziennie” - stwierdziła Smith. Dodała, że to niemożliwe, biorąc pod uwagę długość listy.
"To po prostu ogromne obciążenie dla zasobów" - powiedziała Smith. Jej zdaniem społeczeństwo oczekuje przetrzymywania takich ludzi w areszcie za to, co zrobili”.
W centrum debaty znajduje się sposób oceny ryzyka związanego z umieszczeniem ich pod dozorem elektronicznym na wolności.
Sędziowie powiatowi muszą ocenić prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa przez oskarżonego, jeśli zostanie on zwolniony za kaucją. Od 2015 r. zatrzymani, którzy zostali postawieni w stan oskarżenia, są przesłuchiwani przez pracowników sądowych, którzy pytają o ich pochodzenie, w tym o warunki życia i zatrudnienie. Informacje są konsolidowane w "wynik oceny ryzyka", mający na celu ustalenie potencjalnego niebezpieczeństwa dla społeczeństwa, jakie może stwarzać pozwany.
Od października ub. roku do marca, 9 na 10 oskarżonych wypuszczonych na wolność w oczekiwaniu na ich proces nie usłyszało żadnych dodatkowych zarzutów - wynika z danych biura sędziego Evansa.
Prawniczka Sara Garber złożyła pozew zbiorowy w sądzie federalnym przeciwko szeryfowi Dartowi i Cook County w imieniu kilkunastu zatrzymanych, którym odmówiono zwolnienia na wolność na mocy orzeczenia sędziego o dozorze elektronicznym.
“Decyzja szeryfa bez orzeczenia sądowego to polityka niekonstytucyjna” - stwierdziła w oświadczeniu dla dziennika “Chicago Tribune”.
Biuro szeryfa twierdzi, że dobrowolnie korzysta z programu elektronicznego monitoringu i ma prawo ustalać, kto kwalifikuje się do zwolnienia, a kto nie.
"Podejmowanie decyzji o tym, czy ktoś jest niebezpieczny dla społeczeństwa na podstawie charakteru oskarżenia, ludzi, z którymi się spotyka lub okolicy, z której pochodzi... Dart wchodzi w rolę sędziego i ławy przysięgłych, a to niepokojące nadużywanie jego władzy jako szeryfa" - stwierdziła Garber.
Biuro szeryfa planuje przegląd programu dozoru elektronicznego, ale na razie nie podano szczegółów.
"To od jakiegoś czasu jest celem szeryfa, ale myślę, że sprawy na pewno przyspieszyły, kiedy zaczęliśmy być odpowiedzialni za populację (w więzieniu powiatowym), którą jesteśmy zaniepokojeni" - powiedziała Cara Smith, koordynująca politykę w biurze szeryfa powiatu Cook.
