Gubernator Rauner z całą pewnością zdominował polityczne informacje 2017 roku. Nie jest to zaskoczeniem, bo w systemie władzy w Illinois osoba zajmująca to stanowisku pełni dominującą rolę. W zestawieniu dziesięciu najważniejszych politycznych wydarzeń 2017 r. dziennik “Chicago Tribune” wybrał, aż siedem związanych z republikańskim gubernatorem.
1. Historyczny impas budżetowy
Republikanie zagłosowali na początku lipca razem z demokratami, by odrzucić weto gubernatora Bruce’a Raunera do ustawy budżetowej i zakończyć trwający 736 dni historyczny impas budżetowy.
Nowy rok budżetowy rozpoczął się 1 lipca i w tym dniu Illinois weszło w trzeci z kolei rok fiskalny bez budżetu. Największy przełom w obradach nastąpił kilka dni później, kiedy to stanowa Izba Reprezentantów wypracowała ustawę budżetową po długiej, emocjonalnej debacie, w której wielu ustawodawców wyrażało frustrację w związku z impasem. Plan budżetowy uchwalono. Obie izby stanowego Kongresu uchwaliły też 32-procentową podwyżkę podatku dochodowego, wbrew ostrzeżeniom gubernatora, że ją zawetuje. Bruce Rauner zrobił to, jak tylko ustawy trafiły na jego biurko.
Republikański stanowy kongresmem Steve Andersson z Genevy, był jednym z 15 ustawodawców partii GOP, którzy zagłosowali z demokratami za budżetem i podwyżką podatku dochodowego.
Znalazł się także w gronie tych ustawodawców, których numery telefonów zostały opublikowane w internecie, wkrótce po głosowaniu. Niektórzy niezadowoleni republikańscy wyborcy wyrażali swoje oburzenie także na portalach społecznościowych ustawodawców.
2. Kto zostanie następcą Lisy Madigan?
Po decyzji prokurator generalnej Lisy Madigan o nieubieganiu się o piątą kadencję na zajmowanym stanowisku, lista potencjalnych kandydatów na jej miejsce zaczęła się bardzo szybko zapełniać. Demokraci będą chcieli utrzymać urząd, który od 2002 roku zajmowała córka wpływowego długoletniego przewodniczącego stanowej Izby Reprezentantów, Michaela Madigana.
Lisa Madigan w ostatnich latach była uważana nawet za kandydata w wyborach na gubernatora. Chociaż sama zbudowała solidną reputację polityczną i nigdy nie miała problemów z reelekcją w kolejnych wyborach, ostatnie przepychanki budżetowe w Springfield z udziałem jej ojca, przewodniczącego Izby Reprezentantów Michaela Madigana, i gubernatora Bruce'a Raunera, na pewno nie zwiększyły jej elektoratu.
Pojawiły się także spekulacje, że Lisa Madigan może wystartować w wyborach na burmistrza Chicago, głównie po tym, jak ostro skrytykowała Rahma Emanuela za reformę policji.
3. Miliarder J.B. Pritzker ogłosił start w wyborach na gubernatora
Jest inwestorem, filantropem, jednym z najbogatszych mieszkańców Illinois, a obecnie kandydatem na urząd gubernatora. J.B. Pritzker dołączył w kwietniu do grona kandydatów gotowych rzucić wyzwanie gubernatorowi Bruce'owi Raunerowi. Pritzker ubiega się o nominację partii demokratycznej. Jego najgroźniejszy kontrkandydat to biznesmen Chris Kennedy.
Komentatorzy nie mają wątpliwości, że przyszłoroczne wybory na gubernatora będą najdroższymi w historii stanu, a być może i kraju. Ponad $102 mln - tyle zebrało w ciągu roku na swoje kampanie trzech głównych i najbogatszych kandydatów w wyborach na gubernatora w Illinois. J. B. Pritzker obecnie dysponuje sumą $28.2 mln na swoją kampanię. To kwota, która pochodzi z jego majątku.
4. Zmiana sposobu finansowania szkół publicznych
W Illinois dystrykty szkolne w dużym stopniu finansowane były z dochodów z lokalnego podatku od nieruchomości. Powodowało to ogromne różnice w wydatkach na jednego ucznia w okręgach o niskich i wysokich dochodach z podatków od nieruchomości.
Nowa formuła pozwala na większe dofinansowania najbiedniejszych dystryktów, ale po upewnieniu się, że żaden z 855 dystryktów nie otrzyma mniej pieniędzy niż w ostatnim roku szkolnym.
Gubernator Bruce Rauner był wielkim zwolennikiem wprowadzenia tych przepisów i uważa je za swój sukces. W pierwszej wersji ustawy, zawetowanej przez gubernatora Bruce’a Raunera, był zapis o przekazaniu chicagowskiemu dystryktowi dodatkowych 215 milionów dolarów na pomoc w spłacie zobowiązań emerytalnych wobec nauczycieli i innych pracowników CPS. Gubernator uważał to za wykup długów chicagowskich szkół publicznych kosztem innych dystryktów. Wbrew wcześniejszym deklaracjom, zgodził się jednak na podwyżkę podatku od nieruchomości w Chicago.
5. Znajomość z Blagojevichem może zaszkodzić kampanii J.B. Pritzkera
W maju dziennik “Chicago Tribune” donosił, że J.B. Pritzker przekazał w 2006 roku $100 tysięcy na kampanię wyborczą ówczesnego przywódcy Illinois, Roda Blagojevicha. Były gubernator został skazany za korupcję i przebywa w więzieniu. Pritzker datki na kampanię Blagojevicha przekazał w dwóch ratach. Ostatnia z nich wpłacona została 27 października 2006 roku. Cztery dni później Rod Blagojevich przeznaczył milion dolarów w formie stanowego grantu, na budowę Illinois Holocaust Museum and Education Center w Skokie, którego dyrektorem ds. finansowych był w tym czasie J.B. Pritzker. Muzeum i centrum edukacyjne otwarto w czerwcu 2006 roku kosztem 45 milionów dolarów.
W maju FBI ujawniło zapisy nagrań telefonicznych rozmów z 6 listopada 2008 roku pomiędzy Blagojevichem, a Pritzkerem.
“Jestem zawsze poważnie zainteresowany stanowiskiem publicznym” - powiedział Pritzker.
Z medialnych doniesień wynika, że Blagojevich miał brać go pod uwagę, w czasie gdy podejmował decyzję w sprawie tego, kto zastąpi Baracka Obamę w Senacie. Pritzker spodziewając się, że zwolni się miejsce na stanowisku skarbnika, miał się wyrazić, że interesuje go właśnie ta posada.
Skarbnikiem był bowiem bliski przyjaciel Obamy, Alexi Giannoulias o którym mówiło się, że może trafić do Białego Domu. Kiedy J.B. Pritzker ogłaszał swój start w wyborach gubernatorskich w 2018 roku, niektórzy komentatorzy oceniali, że relacje z Blagojevichem mogą mu zaszkodzić.
6. Gubernator Rauner podpisał ustawę aborcyjną
Aborcja to temat, którego gubernator Bruce Rauner najchętniej chciałby uniknąć, tym bardziej, że czeka go walka o reelekcję w 2018 roku. Republikanin podpisał jednak ustawę aborcyjną HB 40 narażając się na krytykę ze strony konserwatystów.
W ustawie jest zapis podtrzymujący legalność aborcji w Illinois nawet w przypadku zmiany orzeczenia Sądu Najwyższego USA w głośnej sprawie zwanej Roe v. Wade prawnie sankcjonując dopuszczalność przerywania ciąży. Kardynał Blase Cupich mówił, że jest rozczarowany polityczną decyzją Raunera, bo gubernator złamał wcześniej składaną obietnicę. Wiosną Rauner zapewniał przeciwników prawa aborcyjnego, że zawetuje ustawę.
7. Exodus stanowych ustawodawców
Długotrwała wojna politycznych rywali republikańskiego gubernatora Bruce’a Raunera i Michaela Madigana, demokratycznego przewodniczącego Izby Reprezentantów w Springfield, wpływa na decyzje innych polityków. Od kiedy Rauner został zaprzysiężony na urząd w styczniu 2015 r. na co najmniej 43 z 118 miejsc w Izbie Reprezentantów i co najmniej 14 z 59 w Senacie Illinois zaszły już zmiany, a kolejne spodziewane są do czasu zakończenia wyborów w przyszłym roku. To 36 procent miejsc w Izbie i prawie jedna czwarta w Sencie.
Z 15 republikanów, którzy głosowali razem z demokratami za podwyżką podatku dochodowego, tylko sześciu planuje reelekcję. Pięciu z nich ma rywali w partyjnych prawyborach.
8. Republikanka z Wheaton kontra Rauner w prawyborach
Republikańska stanowa kongreswoman Jeanne Ives z Wheaton rzuciła wyzwanie gubernatorowi Bruce’owi Raunerowi i ogłosiła start w prawyborach na jego stanowisko.
Ives jest absolwentką prestiżowej akademii wojskowej West Point, weteranką, która w stanowym Kongresie zasiada od 2012 roku. Wcześniej była członkiem Rady Miasta Wheaton. W jednym z udzielonych ostatnio wywiadów powiedziała, że jest dumna ze swoich osiągnięć w stanowej legislaturze.
9. Zmiany w biurze gubernatora
Gubernator Bruce Rauner ma czwartego szefa swojego gabinetu w ciągu niecałych trzech lat w Springfield. Były prokurator federalny Rodger Heaton zastąpił Kristinę Rasmussen.
Rasmussen została nominowana przez Raunera w lipcu, kilka dni po tym, jak ustawodawcy w naszym stanie odrzucili weto gubernatora, a z administracji Bruce’a Raunera odszedł jeden z najważniejszych doradców i szef jego biura, Richard Goldberg.
Ten z kolei zastąpił Michaela Zolnierowicza, który w czerwcu 2016 r. odszedł z administracji Raunera, aby zająć stanowisko głównego stratega politycznego partii republikańskiej w Illinois.
10. Najbogatszy mieszkaniec Illinois finansuje kampanię Raunera
Start przeciwko Bruce’owi Raunerowi w wyborach na gubernatora nie będzie łatwym zadaniem. Dysponuje on olbrzymim zapleczem finansowym. Na swoim koncie kampanijnym zgromadził już ponad $67 milionów na kampanię, w tym $20 mln, które otrzymał w maju od Kena Griffina, najbogatszego mieszkańca Illinois. I nie był to największy wkład w kampanię gubernatora, bo $50 mln Bruce Rauner wpłacił z własnych funduszy w zeszłym roku.
JT