Od pieczenia świątecznych ciasteczek poprzez dekorowanie choinki, aż do słuchania świątecznej muzyki czy oglądania ulubionego filmu. Wszyscy mamy ukochane rytuały, na które czekamy każdego roku. Każdy z nas doskonale wie, jakie symbole towarzyszą od lat świętom Bożego Narodzenia. Ale czy bez żadnych wątpliwości potrafimy odgadnąć, jakie jest ich pochodzenie? Dla tych, którzy nie są pewni, przygotowaliśmy zestawienie najbardziej znanych bożonarodzeniowych symboli, bez których trudno wyobrazić sobie ten magiczny czas.
Świąteczne kartki
Dziś raczej odeszły do lamusa, kiedyś wysyłaliśmy je bliskim i przyjaciołom. Choć niektórzy z nas kultywują ten zwyczaj, to w większości przypadków świąteczne życzenia wysyłamy za pośrednictwem komputerów i smartfonów. Tradycja wysyłania bożonarodzeniowych kartek narodziła się na początku XIX wieku w Londynie. Otóż Sir Henry Cole poprosił lokalnego artystę J.C. Horsley'a o stworzenie projektu kartki, którą można by drukować w wielu egzemplarzach i rozsyłać do rodziny i bliskich. W USA za komercyjnym sukcesem kartek świątecznych stał z kolei niemiecki imigrant i mistrz litografii Louis Prang. To on w 1856 roku rozkręcił widokówkowy biznes. Co ciekawe, według źródeł historycznych, jedna z najwcześniejszych składanych kartek, z kopertą w zestawie, została sprzedana w 1915 roku przez firmę Hall Brothers dziś Hallmark).
Choinki
Według wyliczeń American Christmas Tree Association tylko w tym roku w 95 milionach amerykańskich domów pojawią się bożonarodzeniowe drzewka. Tradycja zdobienia choinek narodziła się w Niemczech w XVI wieku. Najprawdopodobniej to protestancki reformator Martin Luther po raz pierwszy pomyślał o ozdobieniu choinki światełkami (świeczkami), zainspirowany migoczącymi gwiazdami na niebie. W USA choinki zaczęto ubierać około 1851 roku, początkowo w Nowym Jorku. Z kolei pierwsze bożonarodzeniowe drzewko pojawiło się w Białym Domu w 1889 roku.
Bożenarodzeniowe wieńce
To ozdoby, które najczęściej wieszamy na drzwiach naszych domów, choć z powodzeniem mogą zdobić okna i inne miejsca, co zależy tylko od naszej inwencji twórczej i wyobraźni. Wieńce towarzyszą nam od wieków - już starożytni Grecy wręczali je sportowcom, zaś u Rzymian służyły jako... korony. Dziś w tradycji anglosaskiej umieszcza się w domu dwa wieńce - jeden na drzwiach, drugi zaś w jadalni. Niemcy z kolei ozdabiają wieńce małymi bombkami. W chrześcijaństwie kształt wieńca symbolizuje z kolei życie wieczne.
Cukrowe laski
Uwielbiane przez dzieci po raz pierwszy miały się pojawić w 1670 roku w niemieckiej Kolonii. Według legendy jeden z organistów miał rozdawać najmłodszym miętowe laski, by dzieci nie przeszkadzały podczas nabożeństwa w kościele. Pomysłowy organista poprosił miejscowego cukiernika o przygotowanie cukierków w kształcie pasterskich rogów (instrumentów muzycznych), które były nawiązaniem do Jezusa - dobrego pasterza. Pierwszą osobą, której przypisuje się umieszczenie lasek na choince był August Imgard, niemiecko-szwedzki imigrant z Wooster w Ohio, który w 1847 roku udekorował drzewko świerkowe laskami cukrowymi i papierowymi ozdobami. Choinka od razu stała się hitem, a ludzie przemierzali mile, by móc je zobaczyć. Początkowo cukrowe laski były w kolorze białym, a około 1900 roku dodano do nich czerwone paski. Według National Confectioners Association 58 proc. zaczyna zjadanie lasek od prostego końca, 30 proc. - od zakrzywionego, a 12 proc. łakomczuchów przed zjedzeniem łamie laski na drobne kawałki.
Jemioła
Tradycja całowania bliskich pod jemiołą towarzyszy nam od tysięcy lat. Już celtyccy druidzi (starożytni kapłani) widzieli w jemiole symbol płodności i to oni właśnie zadbali o jej romantyczne znaczenie. Ale to starożytni Grecy mieli się jako pierwsi obściskiwać pod jemiołą. Nie wiadomo dokładnie, w jaki sposób jemioła została powiązana ze świętami Bożego Narodzenia, jednak pewnym jest, że traktujemy ją dziś jako jeden z symboli celebrowania Narodzenia Pańskiego.
Kalendarze adwentowe
Ich pochodzenie związane jest z niemieckim wydawcą Gerhardem Langiem. To on miał jako pierwszy wpaść na pomysł drukowania kalendarzy w formie zegarów. Prototyp kalendarza adwentowego, zwanego wówczas "mikołajkowym", następnie "bożonarodzeniowym", został opracowany przez Langa w 1904 roku. We współczesnych kalendarzach adwentowych możemy znaleźć zarówno czekoladki, jak i luksusowe perfumy czy drogie gadżety znanych projektantów.
Mleko i ciastka dla Mikołaja
Kto wpadł na pomysł, by karmić Mikołaja ciastkami i poić mlekiem? Tradycja narodziła się w średniowiecznych Niemczech, ale na początku nie miała nic wspólnego ze współczesnym Mikołajem. Otóż dzieci przekupowały łakociami nordyckiego boga Odyna, który podróżował na ośmionogim koniu o imieniu Sleipner, do pozostawienia im prezentów w okresie świąt Yule (przesilenia zimowego). W USA z kolei Mikołaja zaczęto dokarmiać w trakcie wielkiego kryzysu gospodarczego w 1929 roku. Rodzice uczyli dzieci empatii, by pokazać im, że pomimo trudnych czasów pamiętały o życzliwości i potrafiły okazywać wdzięczność.
Poinsencja, czyli gwiazda betlejemska
Dlaczego zdobi nasze domu podczas świąt Bożego Narodzenia? Prawdopodobnie tradycja związana z poinsencją pochodzi z Meksyku. Chodzi o legendę zaczerpniętą z tamtejszego folkloru. Pewna dziewczynka nie miała pieniędzy, a chciała przynieść wigilijną ofiarę do kościoła. Wtedy miał pojawić się anioł i powiedzieć dziewczynce, by ta zebrała chwasty z przydrożnej łąki. Tak też zrobiła, a kiedy je przyniosła do kościoła, w cudowny sposób zakwitły w jasnoczerwone, przypominające gwiazdy, kwiaty.
Świąteczne ciasteczka
Bez ciasteczek nie byłoby prawdziwych, amerykańskich świąt Bożego Narodzenia. Wypiekanie i dekorowanie ciasteczek świetna zabawa dla całej rodziny. Pierwsze przepisy na świąteczne ciasteczka pojawiły się w USA pod koniec XVIII wieku zaś te we współczesnej formie zagościły na amerykańskich stołach na przełomie XIX i XX wieku. Wtedy bowiem do Stanów Zjednoczonych zaczęto sprowadzać z Europy niedrogie formy do wycinania ciasteczek, w przeróżnych kształtach.
al
