Globalna pandemia koronawirusa zakłóciła prawie wszystko w naszym życiu, od tego, jak pracujemy i uczymy się, po to, jak nawiązujemy kontakty towarzyskie z innymi. Ostatecznie także nadwerężyła zaufanie do wielu nadrzędnych systemów, na których polegamy, od opieki zdrowotnej po pracę rządu. Nowe badania sugerują, że mogła również zmienić osobowość Amerykanów i to nie na lepszą.
Zazwyczaj główne cechy osobowości pozostają dość stabilne przez całe życie, a większość zmian zachodzi w młodym wieku dorosłym lub gdy pojawiają się stresujące wydarzenia w życiu osobistym. Rzadko zdarzają się zmiany osobowości w całej populacji, nawet po stresujących wydarzeniach, ale w nowym badaniu opublikowanym w czasopiśmie PLOS One psychologowie odkryli właśnie takie zjawisko po pandemii.
Wcześniej naukowcy odkryli niewielką, sprzeczną z intuicją zmianę osobowości na początku pandemii: spadek neurotyzmu, cechy osobowości związanej ze stresem i negatywnymi emocjami. W obecnym badaniu byli ciekawi, czy w drugim i trzecim roku pandemii znajdą różne zmiany osobowości.
„I tak było. Zaobserwowaliśmy zupełnie inny wzorzec zmian” – mówi autorka badania Angelina Sutin, adiunkt nauk behawioralnych i medycyny społecznej na Florida State University College of Medicine.
W późniejszym okresie pandemii naukowcy zauważyli znaczny spadek cech, które pomagają nam poruszać się w sytuacjach społecznych, ufać innym, myśleć kreatywnie i działać odpowiedzialnie. Zmiany te były szczególnie widoczne wśród młodych dorosłych.
Sutin stawia hipotezę, że cechy osobowości mogły się zmienić wraz ze zmianą opinii publicznej na temat pandemii. „W pierwszym roku [pandemii] w nas to wszystko uderzyło” – mówi Sutin. „Ale w drugim roku, gdy zeszło napięcie, a następnie pojawiła otwarta wrogość i wstrząsy społeczne wokół ograniczeń… cała zbiorowa dobra wola, którą mieliśmy, została utracona, a to mogło mieć bardzo duże znaczenie dla osobowości”.
Aby zmierzyć te zmiany, Sutin i jej zespół przeanalizowali ankiety z trzech okresów: raz przed pandemią, przed marcem 2020 r., raz we wczesnym okresie blokady w 2020 r., a raz w 2021 lub 2022 r. Wszystkie odpowiedzi pochodziły z analizy America Study, organizowane przez University of Southern California.
Ankiety zebrały wyniki przy wykorzystaniu powszechnie akceptowanego modelu badania osobowości, Big Five Inventory, który monitoruje pięć różnych wymiarów osobowości: neurotyczność (stres), ekstrawersja (nawiązywanie kontaktów z innymi), otwartość (twórcze myślenie), ugodowość (bycie ufnym) oraz sumienność (bycie zorganizowanym, zdyscyplinowanym i odpowiedzialnym).
Chociaż te cechy zazwyczaj nie zmieniają się radykalnie przez całe życie, istnieje ogólna tendencja, aby młodzi ludzie obserwowali spadek neurotyzmu w miarę dojrzewania oraz wzrost ugodowości i sumienności. Sutin nazywa tę trajektorię „rozwojem ku dojrzałości”. Jednak wyniki badań sugerują odwrócenie tego wzorca w przypadku młodszych dorosłych, gdy pandemia się przeciągała.
Od pierwszych etapów pandemii w 2020 r. do drugiego i trzeciego roku pandemii w 2021 i 2022 r. naukowcy odkryli, że ekstrawersja, otwartość, ugodowość i sumienność spadły w całej populacji, ale szczególnie w przypadku młodszych dorosłych, którzy również wykazali wzrost neurotyzmu.
Joshua Jackson, profesor nadzwyczajny psychologii na Washington University w St. Louis, który studiuje czynniki odpowiedzialne za zmianę osobowości i nie był zaangażowany w to badanie, mówi, że odkrycie było znaczące.
„Młodsze osoby mają mniej zasobów, mają mniej ugruntowaną pozycję w kontekście społecznym, w pracy i relacjach” – mówi. „Więc przy wszelkiego rodzaju zakłóceniach, to oni będą mieli mniej zasobów, aby przetrwać burzę”.
Sutin zauważa, że nawet w bardziej normalnych czasach młodzi dorośli częściej dostrzegają zmiany w swojej osobowości. Ale podczas pandemii „wszystkie normalne rzeczy, które młodzi dorośli powinni robić, zostały zakłócone: szkoła, spotkania towarzyskie, praca”. Chociaż starsi dorośli byli bardziej narażeni na wirusa, ich życie było „ogólnie bardziej stabilne” – wyjaśnia Sutin.
Te szczególne zmiany osobowości u młodych ludzi mogą również mieć negatywny, długoterminowy wpływ, mówi Jackson. „Ugodowość i sumienność to cechy, które wiążą się z sukcesem na rynku pracy i w związkach”.
Autorzy badania są zgodni, pisząc, że wysoki poziom sumienności wiąże się z wyższymi osiągnięciami edukacyjnymi i dochodami oraz niższym ryzykiem chorób przewlekłych. Neurotyzm wiąże się z ryzykownymi zachowaniami zdrowotnymi i złym zdrowiem psychicznym.
Długoterminowa zmiana osobowości czy „krótkotrwały szok”?
Jackson uważa, iż fakt, że odkrycia były widoczne w całej populacji, wskazuje na to, jak bezprecedensowa była pandemia.
„Ogólna zasada jest taka, że wydarzenia życiowe nie mają szerokiego wpływu na osobowość” – mówi. Z tego powodu ma nadzieję, że dalsze badania określą, czy zmiany osobowości stwierdzone w tym badaniu utrzymają się przez całe życie, czy też będą bardziej „krótkoterminowym szokiem”.
Warto zauważyć, że zmiany są stosunkowo niewielkie, mówi Brent Roberts, profesor psychologii na University of Illinois Urbana-Champaign, który studiuje ciągłość i zmiany osobowości w okresie dorosłości i nie był zaangażowany w badanie.
Wraz ze zmianą osobowości w populacji w tych obszarach „nastąpi nieznaczny wzrost niektórych negatywnych skutków … głównie związanych ze zdrowiem psychicznym i zdrowiem” – uważa Roberts.
I chociaż odkrycia są znaczące na poziomie populacji, prawdopodobnie nie są powodem do indywidualnego niepokoju. Więc zanim zaczniesz obwiniać pandemię za swój zły nastrój, pamiętaj, że osobowości są zazwyczaj odporne na dłuższą metę.
Ogólnie rzecz biorąc, zmiany środowiskowe, których doświadczyliśmy w ciągu ostatnich kilku lat, również nie są trwałe, co oznacza, że konsekwencje psychologiczne również mogą się zmienić.
Badanie miało pewne ograniczenia. Po pierwsze, nie było grupy kontrolnej do porównywania wyników — w tym przypadku nie było grupy osób, które nie przeżyły pandemii. Roberts uważa, że trudno jest określić, co dokładnie w ciągu ostatnich kilku lat miało największy wpływ na te zmiany osobowości.
Kryzys COVID mógł być głównym motorem zmiany osobowości, ale znaczenie miały też inne zmiany społeczne i wydarzenia, których doświadczyliśmy w tym samym czasie oraz stres ekonomiczny.
jm
