Ameryka traci grunt w globalnej rywalizacji o kompetencje. Nowe badania pokazują, że pracownicy w USA mają poważne problemy z podstawowymi umiejętnościami, które są łatwe do opanowania dla ich rówieśników w innych krajach rozwiniętych, takimi jak odczytanie wskazania termometru, czy zaplanowanie podróży.
Wyniki międzynarodowego testu umiejętności dorosłych (International Assessment of Adult Competencies), który ocenia gotowość zawodową i zdolności rozwiązywania problemów wśród pracowników krajów uprzemysłowionych, ukazują niepokojący obraz. Amerykańscy pracownicy, zwłaszcza ci najmniej wykształceni, mają trudności z wykonywaniem nawet najprostszych zadań, takich jak odczytanie termometru, planowanie podróży czy wyszukiwanie informacji w internecie.
Zatrważające liczby
Test, który objął 31 krajów, wskazuje na wyraźne zaniedbania w amerykańskim systemie edukacyjnym. Aż 34% dorosłych Amerykanów nie potrafi rozwiązać zadań matematycznych na poziomie szkoły podstawowej – to wzrost o 5 punktów procentowych od ostatniego badania przeprowadzonego w 2017 roku. Wyniki rozwiązywania problemów również spadły, a średnia amerykańskich odpowiedzi znalazła się poniżej średniej międzynarodowej.
Ameryka zajmuje 14. miejsce w kategorii literacy (czytania), 15. miejsce w rozwiązywaniu problemów i 24. miejsce w numeracy (umiejętnościach matematycznych). Dla porównania, Finlandia, Japonia, Szwecja, Norwegia, Holandia, Estonia, Belgia i Dania zajmują czołowe pozycje we wszystkich trzech kategoriach.
Kiedy zaczęły się problemy
Od pierwszego testu przeprowadzonego ponad dekadę temu, Dania, Anglia, Kanada i Niemcy wyprzedziły Stany Zjednoczone pod względem umiejętności czytania. Z kolei Singapur, Irlandia i Francja wyprzedziły USA pod względem umiejętności matematycznych, takich jak obliczanie współczynników i stosowanie rozumowania proporcjonalnego.
Kłopoty z podstawowymi umiejętnościami myślenia krytycznego
Specjaliści wskazują, że problem ten jest wynikiem długotrwałych zaniedbań w edukacji. „W Stanach Zjednoczonych zanika średnia warstwa kompetencyjna” – zauważa Peggy Carr, komisarz amerykańskiego Departamentu Edukacji. „Z roku na rok rośnie liczba dorosłych, którzy znajdują się w najniższej kategorii umiejętności”. To poważny sygnał, że amerykańscy pracodawcy mogą mieć trudności ze znalezieniem osób, które posiadają nawet podstawowe zdolności myślenia krytycznego.
Za dużo ekranu podczas pandemii?
Eksperci wskazują, że problem z umiejętnościami w USA przed pandemią, a także pogłębiający się po niej, jest związany z nadmiernym czasem spędzanym przed ekranami oraz systematycznym zanikaniem nawyku czytania wśród dzieci i dorosłych. W kontekście edukacji i rozwoju umiejętności, zbyt duża ilość czasu spędzanego na korzystaniu z urządzeń elektronicznych jest jednym z czynników, które mogą negatywnie wpływać na zdolność do koncentracji oraz rozwój zdolności intelektualnych.
O ile pandemia koronawirusa miała znaczący wpływ na pogorszenie sytuacji, to po jej zakończeniu nie powróciliśmy do lepszych nawyków. Podczas gdy dzieci i młodzież w USA starają się odbudować straty edukacyjne, dorośli nie walczą z tym problemem. Przykładem jest spadek wyników testów zawodowych inżynierów, gdzie średnie wyniki były o 10% niższe niż przed pandemią. Podobne spadki odnotowano w testach wstępnych na uczelnie, w ocenach wojskowych oraz w testach zawodowych, jak np. pielęgniarskich.
Światełko w tunelu
Mimo przygnębiających wyników, raport wskazuje na pewną pozytywną tendencję: najlepiej wykształceni Amerykanie radzą sobie stosunkowo dobrze. Niemal 2% badanych osiągnęło najwyższy poziom biegłości matematycznej, potrafiąc rozumieć złożone abstrakcyjne dane statystyczne. Jednak dla porównania, w Finlandii aż 5,3% uczestników testu wykazało się podobnymi umiejętnościami.
Co dalej?
Pomimo względnie dobrych wyników u najlepszych uczestników, konkluzja jest brutalna – Stany Zjednoczone tracą swoją intelektualną przewagę. Bez zdecydowanych działań edukacyjnych kraj ten może stanąć w obliczu poważnych trudności, które będą miały wpływ na przyszłość gospodarki, konkurencyjność na rynku pracy, a także samo społeczeństwo.
rj
